Het begon allemaal met een vraag van het Stedelijk College Eindhoven aan de Fontys Junior Academie: kunnen we samen een project doen waarin leerlingen kennismaken met Fontys en de hbo vaardigheden? De Junior Academie pakte de vraag op en kwam samen met Fontys Pulsed tot een innovatief gezamenlijk programma. Bij de docenten van het Stedelijk College, waarmee Fontys al eerdere contacten had, viel dat direct in goede aarde. Het resultaat: een acht weken durende ‘challenge’ waarbinnen Havo2-scholieren hun vaardigheden konden laten zien rond het thema “Man and Machine“.
“Heb je wel eens nagedacht over wat de invloeden van robots op het menselijke leven kan of zou kunnen hebben? Welke meerwaarde zouden we kunnen beleven maar ook: welke gevaren zijn er?”
Erik Frey kon woensdag, aan het slot van het project, opgelucht ademhalen. Niet alleen had hij zojuist vijftien inspirerende pitches gezien, maar ook was hij erin geslaagd een volle ochtend de aandacht vast te houden van een complete collegezaal met zo’n zestig tweedeklassers. Bovenal kon hij terugkijken op een geslaagd project, waarin een groep jonge scholieren had kunnen proeven aan de thema’s die voor Fontys zo belangrijk zijn: Technology, Entrepreneurship and Creativity (kortweg TEC for Society), vervat in de 21ste eeuwse vaardigheden die voor elke student essentieel zijn geworden: ondernemen, onderzoeken en ontwerpen.
“We slaan hiermee een brug met het middelbaar onderwijs”, zegt Frey. “Door die scholieren nu al te laten kennismaken met design based learning en ze zelfs al uit te dagen om met eigen prototypes te komen, leren ze hun eigen mogelijkheden, hun eigen creativiteit, beter te herkennen. En dat kan ze alleen maar helpen als ze straks na hun middelbare school de volgende stap gaan zetten.”
Frey en zijn collega’s waren daarvoor de afgelopen weken geregeld op het Stedelijk te vinden. “Eerst door samen met de docenten daar de lesbrief op te stellen, vervolgens door waar nodig te helpen bij de uitvoering.” Er kwam een ontwerpsessie, de groepjes moesten worden gevormd, vervolgens de keuze van het onderwerp, het bedenken van de kernvragen en uiteindelijk mochten ze ook een prototype van hun idee bouwen. Met die prototypes toog de hele groep afgelopen woensdag naar Fontys, om zodoende ook letterlijk aan de hogeschool te kunnen ruiken.
Van het resultaat genoten Stedelijk-docenten Joey Kuipers en Frans Dubbeldam net zo veel als hun leerlingen. “Dit is een extra bevestiging van het belang van zo’n project”, zegt Kuipers. “Natuurlijk waren we al tijdens de afgelopen weken steeds enthousiaster geworden, mede dankzij de goede reacties van de leerlingen en hun ouders, maar deze indrukwekkende Fontys-omgeving geeft het nog wel iets extra’s.” Kuijpers is blij dat juist havo2-leerlingen hiervan hebben kunnen genieten. “Aanvankelijk dachten we nog aan een vwo-groep, maar daar doen we al veel mee, bijvoorbeeld via het WON-traject: Wetenschap Oriëntatie Nederland. Juist de havoleerlingen zijn soms het ondergeschoven kindje, dus dat maakt het extra belangrijk dat we dit nu voor hen doen.”
Dat het een Havo2-groep is geworden en niet een hogere klas, heeft ook een reden, zegt Kuipers. “We hebben in dit jaar wat meer ruimte voor projecten, maar belangrijker is dat je niet vroeg genoeg kunt beginnen met de voorbereiding van de leerlingen op die belangrijke overstap naar het hoger onderwijs. Hoe eerder ze daar kennis mee maken, des te beter het is.” Frey is het daar mee eens: “De echte keuzes voor pakketten en profielen is pas het jaar erna natuurlijk, maar juist daarom kan een project als dit behulpzaam zijn. Voor die scholieren is het een perfect moment om te merken wat ze wel of niet leuk vinden. Daarnaast was het natuurlijk niet onbelangrijk dat we juist bij deze klassen heel enthousiaste docenten aantroffen. Zo enthousiast zelfs dat ik verwacht dat zij ook binnen de school het vuurtje wel verder aanwakkeren. Misschien doen we het later dan nog wel met meer klassen.”
Freys voornaamste doel, “TEC-onderwijs als een olievlek laten verspreiden”, is met het Man and Machine project weer een stapje verder gebracht. Datzelfde geldt voor de docenten van het Stedelijk. “Niet alleen ons netwerk, maar ook dat van onze scholieren, is hiermee uitgebreid en verstevigd. En los daarvan hebben we ook nog eens een groot aantal heel interessante projecten kunnen zien.”
De pitches:
Kogelvrij huis
“We hebben een huis gemaakt met twee buitenmuren met daartussenin een kogelwerende kevlar laag. Handig als je in een buurt woont waar veel criminaliteit is. Of in een oorlogsgebied.”
Het afvalschip
“We hebben een schip ontworpen dat alle plastic uit de zee zuigt. Het heeft een alarm op 500 tot 1000 megaherz zodat de vissen afgeschrikt worden en niet meegezogen worden. Een zeef zorgt ervoor dat alleen het plastic achterblijft.”
Medische armband
“Dit is om mensen te helpen die wel eens vergeten hun medicijnen in te nemen. Dat is schadelijk voor hun gezondheid. We kennen zelf ook deze mensen, dus we weten hoe belangrijk dit is. De armband is comfortabel, kan overal mee naar toe en hij geeft heel precies aan wanneer iemand zijn pillen weer moet innemen.
Een app voor mensen in nood
“Voor zieke mensen, die altijd verbinding moeten hebben met het ziekenhuis en de apotheek. Het werkt altijd, ook als je geen wifi hebt. We hebben een homescreen met een noodknop, tips en alles over je persoonlijke medische gegevens. Er zit ook een live-locatie op, zodat de pillen altijd weten waar ze naartoe moeten.”
Een tv met geuren
Speciaal voor mensen met dementie of voor blinden voegen we geuren toe aan tv-programma’s. Zintuigen stimuleren om herinneringen op te laten halen. Dat doen we door geurmoleculen te activeren door een computer.
Neuro
“We hebben de oplossing voor alle scholieren. Als je beweegt kun je beter leren, dus wij belonen je als je beweegt. Ook kan onze machine een snoepje geven – of een appel als je dat fijner vindt – als je een vraag goed beantwoordt.”
Machine learning
“Via Matlab hebben we onszelf leren programmeren. Daardoor kunnen we een machine leren fruit te herkennen. Dat is heel nuttig, bijvoorbeeld voor bedrijven die groenten en fruit inpakken met machines. De machine herkent dan welk fruit het is.”
Huishoudelijke robot
Onze robot kan de was doen, afwassen, huishouden, eten maken en brengen, medicijnen geven. Ideaal voor zieke en oude mensen. Hij ziet er heel realistisch uit, maar het is een robot. Dit is de oplossing voor probleem dat veel mensen nu thuiszorg nodig hebben. En thuiszorgmensen die straks geen werk meer hebben krijgen dan wel tijd om een nieuwe baan te vinden.”
Security robot
“Iedereen die zich onveilig voelt, kan er een aanschaffen. Het werkt op zonnepanelen. Via een app zie je precies wat de robot ziet, zodat je goed voorbereid bent. Hij heeft ook opbergruimtes, bijvoorbeeld voor een ehbo-koffertje. Hij heeft gezichtsherkenning zodat criminelen meteen herkend worden. Alleen mensen die slagen voor een toegangstest mogen er een kopen. Hij kan ook in het leger.”
Bedwekker
“We hebben een slim bed gemaakt, dat precies weet wanneer je op moet staan. Dat is handig voor iedereen die wel eens te laat komt. We hebben een matras, kabels, springveren en een gewichtssensor nodig. Ook een accu en hout.”
Alarmbed
“Met een trilplaat onder je kussen ben je er zeker van dat je nooit meer te laat komt. Als het alarm is afgegaan kun je een uur lang niet meer terug in bed gaan liggen, want anders heb je er nog niks aan. Het kost €49,95, want dat lijkt ons wel een logische prijs.”
Armband voor hartpatiënten
“Onze armband biedt hulp bij hartaanvallen. Als iemand een hartaanval krijgt, wordt direct de dichtstbijzijnde persoon gebeld die een AED kan bedienen.”
Chips implanteren bij iedereen
“We willen dat iedereen op de hele wereld een chip ingeplant moet krijgen. Dat kan natuurlijk niet meteen, maar door de jaren heen gaat dat wel lukken. Wie niet meedoet krijgt de politie op bezoek en moet het alsnog laten doen. Dit is belangrijk want met zo’n chip kun je makkelijk reizen, betalen, deuren openmaken en veel meer. Alle noodzakelijke informatie staat erop. Het moet wel goed beschermd worden tegen hackers.”
Magnetisch skatepark
“Mensen liggen veel te veel op de bank, daarom hebben we iets bedacht dat iedereen leuk vindt. Door elkaar afstotende magneten te plaatsen in een skatepark en op je skateboard, kun je zwevend over de skatebaan. Het is al wel eens gedaan, dus het kan. Leg wel je telefoon weg, want magnetische straling is daar niet goed voor.”
Bezorgdrones
“Het is veel beter voor het milieu dan al die scootertjes. Bovendien heb je minder bezorgers nodig dus het scheelt geld. Probleem hierbij is diefstal en crashes onderweg, dat moeten we goed regelen. De proefvlucht is goed verlopen, dus we hebben er vertrouwen in. Alleen bij onweer kan de drone niet vliegen, maar dan kunnen de bezorgers wel weer een keertje op pad.”