Gemeenten moeten vanwege het klimaatakkoord van Parijs hun CO2-uitstoot de komende tien jaar halveren. Om dat te bereiken zijn duurzame investeringen nodig. Soms gaat dat mis, zoals dit voorjaar in Rotterdam. Eerste deel van een tweeluik.
Het groene start-upfonds Guide Plus Sustainable Investment Fund is in problemen gekomen nu twee aandeelhouders geen kapitaal meer kunnen of willen leveren aan het fonds. De eerste aandeelhouder die het beloofde bedrag niet overmaakte om aanspraak op de aandelen in het start-up fonds te kunnen maken is R.. Hij zou 20 miljoen euro inleggen, verdeeld over twee bedrijven, waarvan het ene fonds in Londen genoteerd is, ComCap International Limited. Daarin zou R. 10 miljoen euro storten. In zijn andere bedrijf zou R. ook 10 miljoen storten. Het geld zou afkomstig zijn van ’s werelds grootste hedgefund, Bridgewater.
Dat blijkt uit een brief die de gemeente Rotterdam eind mei naar de gemeenteraad stuurde. Reden was dat de gemeente voor een inleg van 2 miljoen euro in de groene start-ups van Guide Plus zou investeren. De gemeente is de tweede aandeelhouder die zich terugtrekt omdat ze anders grootaandeelhouder zou worden. De aandeelhouders die nog in het fonds investeren zijn de oprichter van het start-upfonds, Edgard Creemers (500.000 euro), een bedrijf van zijn familie Guide to Perspective (750.000 euro) en een private investeerder met zijn bedrijf Smart 66 (250.000 euro). Samen zijn zij goed voor 4 procent van de oorspronkelijke som geld van in totaal 23,5 miljoen euro die in het fonds geïnvesteerd zou worden.
Groene start-ups grijpen mis
Een jaar geleden zei Creemers in NRC Handelsblad dat hij in gesprek was met verschillende veelbelovende innovatieve start-ups in Rotterdam, Amsterdam, Delft en Eindhoven. Hij achtte de kans toen groot daarin te gaan investeren. Doordat de grootste investeerder, R., niet over de brug kwam met het geld, in totaal 20 miljoen euro dus, dat hij volgens Creemers toegezegd had, zijn er nog geen investeringen in start-ups van de grond gekomen.
Een investering die Guide Plus, samen met Innovation Quarter, vorig jaar van plan was te gaan doen, ging niet door. Volgens een woordvoerder van Innovation Quarter, dat namens de provincie Zuid-Holland investeert in regionale innovatieve start-ups, komt dat omdat de voorwaarde was dat er meerdere investeerders geld in deze start-up zouden steken. Door het instorten van Guide Plus zou dat niet langer het geval zijn. Daarom zag Innovation Quarter van de investering af.
Aangifte bij politie
Volgens de gemeente Rotterdam heeft fondsoprichter Creemers aangifte gedaan van valsheid in geschrifte. Dat zei verantwoordelijk wethouder Arno Bonte, in een raadsvergadering over dit onderwerp. De grootste geldschieter, R., zou briefpapier van het hedgefund Bridgewater nagemaakt hebben en een valse bevestigingsbrief hebben verstrekt aan Creemers. Die zou daarachter gekomen zijn toen R. een aanbetaling van een ton die hij verplicht was te doen, niet nakwam. Toen zou Creemers bij het hoofdkantoor van Bridgewater zijn gaan controleren of de brief echt was. Dat bleek dus niet zo te zijn.
Wie googelt op ComCap International komt er al snel achter dat R. meerdere BV’s op zijn naam heeft, in Engeland en in Nederland, dat hij de Nederlandse BV gevestigd heeft op zijn woonadres in het Gooi en dat er een Mercedes C-klasse op het erf van zijn huurhuis aldaar staat. In een oud artikel in het AD uit 2008 staat dat R. in verband gebracht wordt met diplomafraude. R. antwoordt dan dat hij het slachtoffer is geweest van identiteitsfraude.
Gemeente Rotterdam verloor halve ton
Het OM heeft de zaak volgens Creemers echter afgewezen en stelt dat het een civiele zaak betreft. Inmiddels is R. betrokken in de afwikkeling van twee faillissementen die de rechter vorig jaar heeft uitgesproken. Het eerste is het faillissement van zijn persoon. Dat is aangevraagd door de fondsoprichter van Guide Plus. Hij wil de kosten die hij gemaakt heeft voor de deelname van de twee BV’s van R. aan het fonds terugvorderen. Dat gaat volgens hem om ongeveer 60.000 euro. De gemeente Rotterdam dient ook een vordering in bij de curator, laat een woordvoerder weten. In de eerste plaats heeft de gemeente 30.000 aan Guide Plus overgemaakt om een deel van de kosten van de oprichting van het fonds te dekken. Die wil de gemeente terug. In de tweede plaats zijn er de kosten (zo’n 20.000 euro) van Rotterdamse ambtenaren die met de participatie in dit fonds bezig geweest zijn. Het is vooralsnog niet duidelijk of die ook verhaald worden. Een medewerker van de curator, mr. Van Nielen, laat weten dat de afhandeling van het persoonlijke faillissement niet openbaar is en dat hij hierover geen informatie kan delen.
De Nederlandse BV van R. is enkele maanden na R.’s persoonlijke faillissement in 2019 failliet gegaan. Het laatste openbare verslag van curator Van Nielen over de BV van R. vermeldt tot nu toe maar een schuldeiser: de ABN Amro Bank. Deze vordert ruim 35.000 euro van de failliete BV. In 2014 was R. ook betrokken in een faillissement. Volgens een van de curatoren die dit behandeld heeft, sleepte de afwikkeling lang en is deze pas opgeheven in 2018.
‘Geen civiele procedure’
Het advocatenkantoor dat R. bijstaat laat weten dat deze niet wil ingaan op de verwijten van oprichter Creemers van het Guide Plus Sustainable Investment Fund. Van een toezegging van R. om 20 miljoen euro in dit fonds te investeren zou volgens R. geen sprake geweest zijn. R. zou volgens de zegsman slechts zijn opgetreden als contactpersoon voor twee grote potentiële investeerders in zijn netwerk. Van een civiele procedure in deze zaak is volgens R. geen sprake.
In deel 2: Hoe Rotterdam het schip in ging bij belegging in groen innovatiefonds.