We zijn als consumenten afhankelijk van schuim. Het wordt in grote hoeveelheden verwerkt in matrassen, stoelen en banken, maar is helaas vaak niet duurzaam. De Groningse scale-up Foamplant richt zich op de productie van een circulaire variant, onder andere geschikt voor meubilair en tuinbouw. “Ons schuim kan tot wel tien keer, hergebruikt worden voor nieuwe toepassingen”, zegt CEO Martin Tietema. Hij beantwoordde voor Innovation Origins zes vragen over zijn bedrijf.
Hoe belangrijk is het dat de wereld overstapt op circulair schuim?
“Heel veel producten zijn tegenwoordig circulair te verkrijgen. Neem bijvoorbeeld een bureaustoel. Het harde plastic, het staal en de textiel zijn allemaal herbruikbaar. De enige uitzondering op de regel is het schuim dat in de stoel verwerkt zit. Het gebruikte schuim belandt vaak op een vuilnisbelt. In het ergste geval vindt je het terug in de natuur, waar het jarenlang blijft rondzwerven omdat het materiaal niet biologisch afbreekbaar is. Het wordt dus hoog tijd dat we overstappen op circulair schuim. Daar richten wij ons op.”
Wat maakt jullie product nou precies duurzaam?
“Regulier schuim kun je zo heet maken als je wilt, maar je kunt het niet meer opsmelten. Het wordt niet meer vloeibaar en daardoor is het moeilijk opnieuw te verwerken. Wij maken gebruik van biopolymeren waarbij dat wel mogelijk is. Je kunt het materiaal smelten, verhakselen en omzetten in grondstoffen waar nieuw schuim van wordt gemaakt.”
“Wij zetten ons er voor in om ons product te hergebruiken in nieuwe toepassingen. Het schuim kan tot wel tien keer gerecycled worden. Maar mocht het schuim in uitzonderlijke gevallen dan toch in De Biesbosch belanden, dan wordt het afgebroken door schimmels en bacteriën. Het blijft gelukkig niet tot het einde der dagen rondzwerven.”
Levert gebruik van het schuim nog andere voordelen op?
“De materialen die wij gebruiken zijn van zichzelf brandvertragend. Er zijn geen additieven nodig die wel gebruikt worden in regulier schuim. Vaak worden er ongezonde stoffen in verwerkt. Er moet dan een afweging worden gemaakt tussen enerzijds brandveiligheid en anderzijds een gezonde leefomgeving. Met ons schuim hoef je die keuze niet meer te maken.”
“Ook de manier van produceren levert gezondheidsvoordelen op. De conventionele schuimindustrie laat polymeren met elkaar reageren, waardoor een compleet verweven structuur ontstaat. Het gaat hier om een reactie die nooit volledig tot stand kan komen. Er ontstaan reststoffen die uit het materiaal verdampen. Dat is waarom er vaak een sterke geur in een gloednieuwe auto hangt. Voor de gemiddelde mens zijn deze dampen niet zo’n groot probleem, maar voor astmapatiënten bijvoorbeeld wel.”
Lees ook: Triple Helix wil alle PU-schuim recyclebaar maken
Op welke manier zijn jullie betrokken bij de tuinbouw?
“Growfoam, ons tuinbouwproduct, is het eerste product dat we gelanceerd hebben. Het is een voedingslaag ontwikkeld voor de kweek van jonge planten uit zaad of stekken. De tuinbouw wordt steeds geavanceerder en het wordt steeds belangrijker om schoon te telen. Nu wordt er vaak nog veensubstraat gebruikt om gewassen op te telen. Veengrond slaat CO2 in grote hoeveelheden op. Gezien de klimaatproblematiek is het niet onverstandig het veen lekker te laten zitten waar het zit. Bovendien vernietig je veengebieden bij de afgraving ervan. Growfoam is duurzaam en kan samen met het groenafval worden weggegooid. Klanten gebruiken het vooral in vertical farms voor het telen van kruiden, slagewassen, komkommers, bloemen en nog veel meer. The sky is the limit.”
In welke fase zitten jullie momenteel? Zijn de producten al marktklaar?
“Growfoam is dus al op de markt verkrijgbaar. Momenteel zijn we hard aan het werk om de productiecapaciteit van de schuimproducten voor toepassingen in meubels en matrassen op te schalen. We verwachten dat er in 2023 producten in de winkel liggen waarin ons schuim verwerkt is. Ook zijn we in gesprek met producenten van matrassen en meubilair. We willen dat ons schuim verwerkt wordt in volledig circulaire producten. Als ons schuim verwerkt wordt in stoelen die niet goed te de-assembleren zijn, of wordt gebruikt in combinatie met niet-circulaire producten, dan heb je er natuurlijk niet zo veel aan.”
Foamplant is nog een jong bedrijf. Waar zit momenteel de grootste uitdaging?
“We zijn inderdaad nog een opstartend bedrijf. We hebben nog te maken met inefficiënties in ons productieproces, terwijl we ook merken dat er een push is vanuit de markt om met de producten aan de slag te gaan. Wat we bijvoorbeeld zien is dat er in de productieparameters nog wat schommelingen zitten op detailniveau en dat we daarom batches afkeuren. Het gaat om kleine schommelingen, dus we zijn er bijna en het gaat gelukkig ondertussen vaker goed dan fout. En het is natuurlijk super gaaf om te zien dat de markt zo openstaat voor ons product.”