Het is koud, het is donker, het is Glow! Zaterdag begon het Eindhovense lichtfestival, dat qua bezoekersaantallen in de top vijf van de wereld zit. Terugkerend onderdeel is Glow Next, waar jonge talenten experimentele lichtkunst laten zien. Een groot deel van de Glow Next-werken is dit jaar te vinden op het NRE-terrein.
Als je lichtkunst wilt zien, moet het natuurlijk wel donker zijn. Voor Tom Weerts, verantwoordelijk voor de productie van Glow, is het ieder jaar weer een uitdaging geschikte plekken in de stad te vinden. Onderdeel van zijn werk is ook het begeleiden van de studenten die meedoen aan de Glow Next-projecten. “Van vmbo-ers aan het Sint-Lucas tot studenten van de TU/e.”
Ook heeft Glow al jaren een bijzondere samenwerking met basisscholen in Eindhoven. Leerlingen uit groep vijf en zeven hebben dit jaar de kleurrijke ‘Drijflanden’ gemaakt, die dobberen in de Dommel ter hoogte van de Bleekstraat.
De Glow Next-projecten zijn dit jaar voor het eerst opgenomen in de route en niet langer een los onderdeel van Glow. Een groot deel is te zien op het NRE-terrein.
Het NRE-terrein tijdens Glow
Inspiratie
In het overkapte gedeelte bij jazzbar Fifth|NRE staan drie Fontys-studenten met hun GyroGlow naast een paar vuurkorven. Een gyroscoop is heel simpel gezegd een tol: een rotatiesymmetrische massa die om zijn as kan draaien. De aarde is er ook een mooi voorbeeld van.
De drie zijn van de opleiding technische natuurkunde en hebben samen met zes andere technische natuurkunde en engineering studenten vanaf begin februari aan het lichtobject gewerkt als onderdeel van hun studie. “Tom Weerts vroeg ons iets te ontwerpen met het thema van Glow.” Dat thema is dit jaar ‘The Source’, met als ondertitel: Shine like the whole universe. Een paar weken later mochten de studenten hun idee presenteren.
De GyroGlow
Plug and play
Dat idee was om iets te doen met de aarde en het sterrenstelsel: “Sterren laten een lichtgevend spoor achter dat het idee meegeeft dat ons universum al miljarden jaren oud is en dat de plaats waar de ster geobserveerd is, niet altijd de huidige hoeft te zijn.” De studenten speelden daarbij met een bijzonder wetenschappelijk fenomeen: fosforescentie, ook wel verboden licht genoemd.
Aanvankelijk was de gedachte dat de studenten alleen een idee zouden uitwerken en de uiteindelijke productie door andere studenten of door Glow zelf gedaan zou worden. Maar de samenwerking verliep zo voorspoedig dat de studenten, deels in hun eigen tijd, de installatie hebben afgebouwd. De GyroGlow is op een plug and play manier ontworpen, zodat die snel in elkaar gezet kan worden. De organisatie van Glow hoopt de installatie ook na het festival op andere plekken te kunnen laten zien.
Magie
Ondertussen lopen verschillende bezoekers deze avond langs de lichtinstallatie. Sommigen herkennen gelijk belangrijke elementen, zoals de glow in the dark verf waarmee de aardbol groen beschilderd is. Voor andere is het pure magie wat ze zien. De meest gestelde vraag: waar zitten de drie lichtbronnen (de “sterren”) die op deze aarde schijnen?
Het geheim zijn drie lasers, die op een speciale golflengte staan afgesteld. Dit zorgt voor het ‘verboden licht’: de lichtstralen van de laser blijven nog een paar seconden na-schijnen wanneer ze het oppervlakte raken. Hierdoor ontstaan er op de draaiende aardbol allerlei lichtstrepen, die langzaam wegvagen.
Fontys-studenten: Michiel van Vegchel, Colin van Melsen en Joep Kusters
Verboden licht
Maar waarom heet het nou precies verboden licht? De drie natuurkunde studenten doen verschillende pogingen het deze leek uit te leggen. “Het gaat om een fenomeen dat eigenlijk niet kan”, probeert de een. “Neem bijvoorbeeld een bal. Die kan een tikje langzamer of een tikje sneller draaien, maar die kan niet ineens de andere kant opdraaien.” Dus.. het kan niet, maar toch wel?
Er ontstaat een uitleg over fotonen die in contact komen met de elektronen van de aardbol. Die geven weer een reactie die in de kwantummechanica een verboden overgang wordt genoemd.
Dan zegt een van studenten verontschuldigend: “Onze docent heeft ongeveer zes pagina’s nodig om dit verhaal goed uit te leggen, dat willen we je echt niet aan doen.”
Verboden of niet, indrukwekkend is de GyroGlow zeker.
De Atmorama
Voor de liefhebbers van Glow Next: in dezelfde ruimte als de GyroGlow staat de Atmorama, een eveneens prachtige installatie van Fontys-studenten. Een grote arenavormige installatie die bezoekers omringt met honderden gerecyclede TL-buizen, aangestuurd door een speciaal voor dit werk ontwikkelde techniek. Een overzicht van alle Glow Next-projecten vind je hier.
