Er zijn in de bouw nog heel veel mogelijkheden om CO2-uitstoot te verminderen. Bijvoorbeeld door veel meer met hout te bouwen. Met een ‘tool’ die wetenschappers van de Ruhr Universiteit Bochum (RUB) ontwikkelen, kunnen straks gemeenten zelf uitrekenen hoeveel er aan CO2-uitstoot kan worden verminderd, als er in plaats van beton met hout wordt gebouwd.
Ook in Nederland zijn al diverse plannen voor moderne houten gebouwen. Zo moet in Eindhoven het gebouw de ‘Dutch Mountains’ verrijzen, dat voor een groot deel uit hout bestaat. Architect Marco Vermeulen vertelt in het VPRO-programma Tegenlicht over de voordelen van houtbouw.
Hout is namelijk niet alleen een hernieuwbare grondstof. Bomen fungeren ook als koolstofreservoirs, omdat ze CO2 uit de atmosfeer absorberen en opslaan. In Nederland is het aantal houten huizen echter zeer beperkt. De klimaatbalans van de bouwsector zou veel beter kunnen zijn als er veel meer hout als bouwmateriaal wordt gebruikt.
Ook interessant: Slim hout als bouwmateriaal van de toekomst
Prof. Dr. Annette Hafner hoogleraar Resource Efficient Building aan de RUB berekende met haar team al in 2017 hoeveel CO2 kan worden bespaard als 55 procent van de eengezinswoningen en 15 procent van alle appartementsgebouwen in de periode tot 2030 van hout worden gebouwd. Dat is maar liefst 23,9 miljoen ton CO2.
Een instrument voor lokale overheden
Mede op basis van dergelijke cijfers ijvert Annette Hafner voor een opwaardering van hout als bouwmateriaal. “Het is naar haar mening echter niet voldoende om uitsluitend op nationaal niveau te beslissen dat de sector zich meer op houtbouw moet richten. “De gemeenten moeten dit plan ook kunnen uitvoeren”, zegt Hafner. Om hen daarbij te helpen, werkt haar team samen met Disy Informationssysteme aan de ontwikkeling van een tool waarmee individuele gemeenschappen kunnen inschatten hoeveel broeikasgas ze zouden besparen als ze het aandeel van houten huizen in hun gebied zouden vergroten.
Het project “Timber Construction GIS: Greenhouse Gas Savings through Construction and Renovation with Wood” loopt tot eind januari 2022 en wordt gefinancierd door het Duitse Federale Ministerie van Milieu en het Duitse Federale Ministerie van Landbouw. De basis voor de tool is een geo-informatiesysteem (GIS). Het levert een gedetailleerde digitale kaart van alle gebouwen in een gemeente, die straat voor straat kunnen worden onderzocht op hun potentieel voor klimaatoptimalisatie. Er wordt niet alleen rekening gehouden met het type gebouw. Bijvoorbeeld of het een eengezinswoning is. Maar het houdt ook rekening met de leeftijd van de huizen en dus de behoefte aan renovatie. Menden in het Duitse Sauerland dient als voorbeeldgemeente voor de ontwikkeling van dit instrument.
Bereken het CO2-besparingspotentieel
“Je kunt instellen of de renovatie of nieuwbouw van bepaalde stedelijke gebieden al dan niet op basis van hout moet plaatsvinden en je krijgt een berekening van hoeveel CO2 je zou besparen”, legt Annette Hafner uit. Maar het GIS voor houtbouw geeft ook informatie over welke houtbronnen de bossen ter beschikking zouden stellen aan de omgeving. In de toekomst zou dit de lokale autoriteiten in staat moeten stellen om onafhankelijk te beoordelen of houtbouw voor hen haalbaar is en hoeveel broeikasgasemissies zij zo kunnen besparen.