Dat Vincent Pijnenburg expert is op het gebied van ‘borderscaping’ is niet verwonderlijk als je weet dat hij is geboren in de straat Op de Grensberg in Venlo, op zo’n 100 meter van de Duitse grens. Van kindsafaan bewoog hij zich vrij over de grens voor de beste broodjes en het Duitse voetbal. In zijn TED talk pleit hij voor een grensregio vol ‘borderlanders’ zoals hij. Waarom is het zo belangrijk om over de grens te kijken? “Door ons vrij te bewegen tussen Limburg en Nordrhein-Westfalen vergroten we onze economische kansen als individu, maar ook voor de regio en voor de nationale economie.”
Pijnenburg combineert lesgeven, toegepast onderzoek en projecten opstarten in grensoverschrijdende samenwerking op Fontys Hogescholen met promoveren aan de Radboud Universiteit op het vormgeven van de grensregio. “Met mijn promotie-onderzoek wil ik echt een beweging in gang zetten. Het is heel praktisch geörienteerd en dat zie je niet vaak in een zo’n onderzoek. In verschillende ontwerp-ateliers werkte ik aan een grensontwerp voor de toekomst samen met ruim 100 deelnemers aan beide kanten van de grens, van nationale, regionale en lokale overheden, uit het onderwijs en het bedrijfsleven. In deze sessies was mobiliteit het het meest besproken thema. Dat ging van snellere treinverbindingen tot hyperloops.” Het praktijkgerichte ‘Een toekomstperspectief voor het Grensland‘ is de uitkomst van zijn onderzoek.
Borussia Mönchengladbach in plaats van PSV
“Voor mij was het van huis uit heel natuurlijk om me over de grens te bewegen, ik ben zogezegd een geboren borderlander. Toen we verder bij de grens vandaan verhuisden merkte ik al snel dat dat bij vriendjes en vriendinnetjes niet zo was. Zij gingen weleens naar PSV kijken, ik naar Borussia Mönchengladbach. En dat terwijl Duitsland de belangrijkste handelspartner is van Nederland, en wij de op een na belangrijkste van Duitsland – China is nummer 1. Er valt zoveel te winnen als wij allemaal borderlanders ofwel grenslandbewoners worden. Voor die uitwisseling zijn goede verbindingen essentieel. Als jongeren kansen zien Duitsland, hoeven ze niet weg te trekken naar de Randstad. Onze regio blijft zo vitaal en de voorzieningen kunnen op peil blijven.”
“Door ons vrij te bewegen tussen Limburg en Nordrhein-Westfalen vergroten we onze economische kansen als individu, maar ook voor de regio en voor de nationale economie.”
Borderlanders op de basisschool
Hoe je een borderlander wordt? Pijnenburg: “Die regionale verankering kan al beginnen op de basisschool, met uitstapjes, sport, uitwisselingsprogramma’s en kennis over de buren. Daar ligt een uitdaging voor de overheid en voor het onderwijs. Op de middelbare school kun je kennis over de buren passen in aardrijkskunde, geschiedenis en maatschappijleer. Waarom moeten kinderen in Venlo van alles leren over Zeeland terwijl ze niets weten over Nordrhein-Westfalen?” Het is daarbij ook belangrijk dat dit aan beide kanten van de grens wordt uitgedragen, voegt Pijnenburg toe.
Een brug over de grens
Het voorbeeld van een regio waar toenadering meteen zichtbare voordelen heeft opgeleverd is het grensgebied tussen Zweden en Denemarken. Waar Malmö en Kopenhagen voorheen gescheiden waren van elkaar door de Sont, is er een enorme uitwisseling op gang gekomen door de bouw van de Øresundbron ofwel de Sontbrug. Waar vroeger de veerboot traag als een stoptrein was, is de brug voor bedrijven en consumenten ook figuurlijk een brug tussen de twee landen geworden. Er is zelfs een tv-serie op gebaseerd, The Bridge, uitgezonden in meer dan 100 landen.
“Er valt zoveel te winnen als wij allemaal borderlanders ofwel grenslandbewoners worden.”
Grensoverschrijdend netwerken
Pijnenburg is ook voorzitter van de Business Club Maas Rhein, waarin grote en kleine ondernemers aan beide zijden van de grens zijn verenigd om te netwerken en van elkaar te leren. Er is nog een wereld te winnen, bijvoorbeeld in de agribusiness. “Vlak over de grens bij Venlo zit de grootste Duitse bloemen- en plantenveiling Rhein-Maas, en wij brengen onze bloemen nog vaak naar Aalsmeer?” De clubleden gaan bij elkaars bedrijven op bezoek en kunnen elkaar vragen stellen. En dat laatste is volgens Pijnenburg het belangrijkst. “Ik geloof dat het vooral belangrijk is om te weten hoe het werkt aan de andere kant van de grens, en niet om alles gelijk te trekken tussen Nederland en Duitsland.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
