Innovatie gaat niet alleen over technologie. De steden van morgen moeten ook sociale innovatie toepassen. De Europese Commissie hamert op dit aspect, zoals blijkt uit de woorden van commissaris Mariya Gabriel tijdens de prijsuitreiking van de prijzen voor de Europese hoofdstad van innovatie. Afgelopen week maakte de Europese Innovatieraad (EIC) – tijdens de EIC-top in Brussel – de winnaars van de wedstrijd van dit jaar bekend. De Finse stad Vantaa won de eerste editie van de Europese Rising Innovative City award en ontving een prijs van 500.000 euro.
De prijs “European Rising Innovative City” is een aanvulling op de innovatieprijs “Europese hoofdstad”, die voor grote steden is ingesteld. Deze wedstrijd is voor steden met 50.000 tot 249.000 inwoners om hun inspanningen op het gebied van innovatie te stimuleren.
“Ik voel me vereerd. Het is verrassend dat we hebben gewonnen, maar Vantaa heeft zich in de afgelopen decennia ook enorm ontwikkeld. Deze erkenning betekent veel voor ons. Het is niet zo gemakkelijk geweest om al deze veranderingen te ondergaan”, vertelde Ritva Viljanen, de burgemeester van Vantaa, aan Innovation Origins.
CO2-neutraal
Vantaa was in de jaren zestig een stad met 40.000 inwoners. In de afgelopen decennia groeide het uit tot de vierde stad van Finland, met bijna 240.000 inwoners. “Terwijl de stad snel groeit, groeit onze uitstoot niet”, verklaarde Viljanen in haar toespraak bij de uitreiking van de prijs. Vantaa is van plan om tegen 2030 CO2-neutraal te zijn. Samenwerking tussen de verschillende actoren in de stad is essentieel om dergelijke resultaten te bereiken. “We doen dit samen met onze inwoners, de verenigingen en zakelijke partners”, merkt Viljanen op.
Sociale innovatie
De EIC-jury beoordeelde de kandidaten op basis van verschillende criteria. Zo moesten steden bijvoorbeeld laten zien hoe zij ecosystemen ontwikkelden die innovatie kunnen bevorderen, hoe zij lokale actoren hielpen met nieuwe bedrijfsmodellen en hoe zij de groei van bedrijven ondersteunden. Daarbij speelde sociale innovatie een grote rol. Want ook de steden die op de tweede plaats eindigden, onderscheidden zich door dergelijke initiatieven.
Het Portugese Cascais eindigde als tweede, met initiatieven als de Smart City Academia. Trondheim (Noorwegen) werd derde. Beide steden ontvangen een geldprijs van 50.000 euro.
Vantaa heeft verschillende sociale innovatieprojecten uitgevoerd. Onder deze initiatieven is er het zogenaamde Shared Table-model, dat levensmiddelenfabrieken, groothandelaars en winkels verbindt met een groot netwerk van voedselbanken. Het minimaliseren van voedselverspilling is een van de doelstellingen, naast het verbeteren van het welzijn van de inwoners van Vantaa.
De gemeente heeft een netwerk van donors en hulporganisaties opgezet en een terminal voor overgebleven voedsel opgezet. De stad Vantaa beheert deze terminal en is belast met de distributie van de voedingsmiddelen. Dat betekent weer extra banen voor werklozen in de stad. Elk jaar verwerkt de terminal ongeveer een miljoen kilo voedsel, waarmee vijfduizend inwoners van Vantaa worden geholpen. Het model kreeg navolging in verschillende andere Finse regio’s.
Als snelgroeiende stad is integratie van groot belang. “We zijn een zeer multiculturele stad. Veel volwassenen spreken helemaal geen Fins. Daarom hebben we voor deze mensen gratis taalscholen opgezet om de taal te leren”, legt Viljanen uit. Het gemeentelijke beleid is gericht op mensen en sociale innovatie. De verschillende diensten van de stad worden vooral digitaal aangeboden, mede om zo het gebruik van papier in te dammen.
Innovatie houdt niet op
Vantaa wil blijven groeien. Viljanen merkt op dat er nog wel veel dingen te doen zijn. “We zullen het prijzengeld in onze gemeenschap investeren. We willen een innovatiewedstrijd voor burgemeesters organiseren – zoals in andere Finse steden. Daarnaast willen we meer scholen betrekken bij ons initiatief tempo-orkest, omdat kinderen dan instrumenten kunnen bespelen. Als we nog wat geld over hebben, willen we in Vantaa een Europese innovatieconferentie opzetten.”
De Duitse stad Dortmund werd uitgeroepen tot Innovatiehoofdstad van Europa 2021. De Duitse stad won een geldprijs van 1 000.000 euro. Dublin (Ierland) en Malaga (Spanje) Vilnius (Litouwen) behaalde de derde plaats.
Ook interessant: Nieuwe Bondsregering wil meer lef tonen bij modernisering van de maatschappij
Op de foto: de mensen van het Shared Table initiatief in Vantaa (Finand).
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
