LeCun zoekt naar een verklaring voor de onderliggende mechanismen van intelligentie, net zoals de theorie van thermodynamica pas na de bouw van de stoommachine helder werd

Yann LeCun, de baas van Facebook’s Artificial Intelligence Research Group (FAIR), en beschouwd als een van de roergangers van AI, gaf afgelopen week de jaarlijkse Holst Lezing, als de ontvanger van de 2018 Holst Medal. De prijs wordt elk jaar uitgereikt door Philips Research, Signify en TU/e en is een eerbetoon aan de belangrijke bijdrage die Dr. Gilles Holst, directeur van Philips’ NatLab van 1914 tot 1946, aan het onderzoek heeft geleverd.

LeCun, die in 2013 door Mark Zuckerberg werd gevraagd om het AI-onderzoeksprogramma van Facebook aan te sturen, is een sterke voorstander van open innovatie en multidisciplinair onderzoek, volledig in de geest van de aanpak van Dr. Holst. Hij staat bekend om zijn werk op het gebied van machinaal leren, computervisie, mobiele robotica en computerneurowetenschappen; de door hem ontwikkelde handschriftherkenningstechnologie wordt wereldwijd door veel banken gebruikt en zijn beeldcompressietechnologie, DjVu, wordt uitgebreid gebruikt om toegang te krijgen tot gescande online documenten. Zijn “convolutionele netwerkmodel” wordt toegepast in beeldherkenning door bedrijven als Facebook, Google, Microsoft en Baidu.

(Zie ook: Morgen Beter: De tien geboden van Holst).

Na een nacht in het vliegtuig en gekleed in de nonchalante elegantie die meer doet denken aan zijn Silicon-valley-werkgever dan aan zijn academische achtergrond, richtte LeCun zich tot studenten, academici en onderzoekers uit de industrie in het TU/e Auditorium in Eindhoven. Naast een overzicht van de geschiedenis van AI schetste hij enkele van de onderzoeksvragen die FAIR vandaag de dag aan de orde stelt. Daarbij ging hij ook in op de een reeks apsecten die AI gezien de huidige stand van de wetenschap nog niet kan bieden: “Wat we nog missen, zijn machines met gezond verstand, intelligente persoonlijke assistenten, slimme chatbots en huishoudelijke robots.”

De reden waarom dit nog niet mogelijk is, zei hij, is dat machines nog niet in staat zijn om te redeneren, noch kunnen ze reageren door passende vervolgacties te plannen. “Daarvoor hebben machines een model van de wereld nodig”.

“Een robot heeft minder gezond verstand dan een huiskat.”

Het FAIR-team, dat wereldwijd ongeveer 200 leden telt, publiceert al zijn werk als papers en open source broncode. Volgens LeCun is dit in het belang van het versnellen van de wetenschappelijke innovatie in AI. “De reden waarom we dit doen, is dat we mensen onze tools laten gebruiken en onze methode laten verbeteren, zodat het voor ons allemaal weer gemakkelijker wordt om sneller te bewegen. We moeten echt sneller vooruit.”

Luister naar de Radio4Brainport podcast:

.

Wijnand IJsselsteijn, hoogleraar aan de TU/e en voorzitter van de Holst Memorial Committee, beschreef het selectieproces voor de Holst Medal to Radio4Bainport: “De prijs is een grote eer voor wetenschappers die relevant werk doen op verschillende deelgebieden binnen technologie – gebieden die relevant zijn voor Philips, Signify en TU/e. We maken een shortlist van wetenschappers op basis van de relevantie van hun onderzoek en de impact op de maatschappij, binnen de omgeving die relevant is voor het onderwerp. Dit jaar was het onderwerp AI en datawetenschap.”

Volgens IJsselsteijn onderscheidt LeCun zich onder andere door zijn multidisciplinariteit. “Dit is voor mij een grote aantrekkingskracht van zijn werk. Ook de praktische betekenis van zijn werk is groot: Veel van wat hij doet, wordt direct toegepast op machinaal leren en beeldherkenning, en op compressie-algoritmes. Hij heeft een geweldige staat van dienst op dit gebied. Dat alles bij elkaar maakt hem tot een zeer goede drager van de Holst Medal”.

(Zie ook: Waarom Europa een eigen AI-centrum zou moeten hebben).

LeCun, die via zijn hoogleraarschap aan de New York University sterke banden onderhoudt met de academische wereld, heeft verschillende ambities voor wetenschappelijke ontwikkelingen in AI. Prominent onderdeel daarvan is het ontdekken of “self-supervised learning“ – waarvan hij gelooft dat het de toekomst van AI is – kan leiden tot gezond verstand. Zoals hij het in zijn lezing verwoordde: “Een robot heeft minder gezond verstand dan een huiskat”.

Een van zijn specifieke aandachtsgebieden voor de wetenschappelijke toekomst van AI is het ontwikkelen van een theorie die de onderliggende mechanismen van intelligentie kan verklaren, of het nu gaat om menselijke of machinale intelligentie. Hij beschrijft dit als gelijkwaardig aan het ontwikkelen van de theorie van de thermodynamica na de bouw van de stoommachine: “In de geschiedenis van de wetenschap en technologie koimt het heel erg vaak voor dat het artefact werd gecreëerd voordat de wetenschap kon uitleggen hoe het werkt. In feite werd de wetenschap gemotiveerd door het feit dat het artefact al bestond. In hoeverre kan de thermodynamica iets zeggen over intelligentie? Dat is de vraag waarmee ik op zoek naare antwoorden ben.”

(Luister hier naar de volledige opname van de Holst Memorial Lezing).