Een officiële brief met een papiertje dat eruitziet als belangrijk valt in de brievenbus. De tekst daarop is geheel in het Nederlands. Wat is het? Moet ik weer belasting betalen ofzo? Voor veel expats is het onduidelijk, de een gooit het papiertje, dat later een stempas blijkt te zijn, zomaar in de prullenbak. De ander probeert met google translate erachter te komen wat het voorstelt.
Met zestien deelnemende partijen in de gemeenteraadsverkiezingen is het kiezen van de juiste partij niet altijd even makkelijk. Dat geldt al helemaal voor de vele expats die ook mogen stemmen. In The Hub waren dinsdagavond dan ook zo’n twintig mensen bijeen om meer te weten te komen over de Nederlandse politiek. Er wordt naar een antwoord gezocht op vragen als: Wat voor partijen zijn er? Hoe werkt de Nederlandse democratie? En waar moet ik nou op stemmen?
Jean Paul Close is de initiatiefnemer van de avond. Hij vindt het niet kunnen dat er zoveel onduidelijkheid is bij expats. “We noemden onszelf in 2011 de ‘slimste regio van de wereld’ en kunnen geeneens zorgen voor een stempas die ook in het Engels is. Als ik dan een ambtenaar uitnodig om uitleg te geven over de partij, wordt de uitnodiging afgeslagen omdat hij geen goed Engels spreekt. Dat is zonde, want het is een belangrijke doelgroep.”
Toch is er wel een viertal partijen aanwezig om zichzelf te introduceren en de expats wegwijs te maken in het politieke doolhof. Het CDA, de PVDA, D66 en BBL gaan na een korte introductie in gesprek met de expats. Maar is het voldoende? Luca is teleurgesteld. “Ik had gehoopt dat de partijen meer de diepte in zouden gaan en echt zouden vertellen wat ze met Eindhoven willen doen. Ik heb behoefte aan een duidelijk partijprogramma en niet aan een promotiepraatje.” Ook voor Michele is de avond niet zoals hij had verwacht: “Ik had meer vertegenwoordigers van de partijen verwacht.” Ze geven allebei aan graag te willen stemmen, maar simpelweg te weinig informatie te hebben om een geïnformeerde keuze te kunnen maken.
Ook Praveen Kypa vindt het lastig om een keuze te kunnen maken. Enkele weken geleden is hij met het initiatief Voices of Expats in Eindhoven begonnen, met als doel het verzamelen van de problemen die expats tegenkomen en om gezamenlijk beter te begrijpen welke standpunten de partijen innemen als het over deze problemen gaat.
Kypa woont al meer dan tien jaar in Eindhoven en de ontwikkelingen in de stad vindt hij belangrijk. “Ik wil graag een bijdrage leveren, maar ik weet niet hoe. Ik merk dat veel expats daarmee zitten.” Met het verzamelen van de vragen en problemen die expats hebben en ervaren wil Kypa dan ook die bijdrage leveren. “We proberen meer expats aan het stemmen te krijgen en een dialoog te beginnen. Maar dan moet je wel weten wat de kwesties zijn die expats belangrijk vinden. Door deze kwesties te verzamelen willen we als een groep naar buiten treden, in plaats van individueel deze problemen aan te kaarten. We hebben begeleiding nodig in dit proces.” Met Voices of Expats in Eindhoven wil Kypa de kloof gaan overbruggen tussen de politiek en de vele expats die graag actief willen bijdragen aan de stad.
Veel expats willen dus graag stemmen, maar vinden het lastig om een geïnformeerde keuze te kunnen maken op 21 maart. De politieke partijen gaan hier allemaal weer anders mee om. Een deel van de partijen heeft het verkiezingsprogramma, of een samenvatting daarvan, in het Engels beschikbaar gemaakt. Hieronder een overzicht van de partijen die dat hebben. Andere partijen hebben of geen Engelstalig verkiezingsprogramma online staan, of niet gereageerd op navraag daarnaar. Terwijl de LPF laat weten bewust geen Engelstalig verkiezingsprogramma te hebben: “Na 5 jaar verblijf in ons land zijn veel expats de Nederlandse taal redelijk machtig. Daarbij komt, als je geen Nederlands verstaat of kunt lezen, op basis waarvan kun je dan een gefundeerde stem uitbrengen?”
VVD
BBL
D66
CDA
Groenlinks
Leefbaar Eindhoven
Ouderen Appel Eindhoven
PVDA
SP
Maar hoe groot is deze doelgroep nou eigenlijk, hoeveel stemgerechtigden zijn expats? Dat is lastig te definiëren, met name omdat de beschikbare cijfers, die hieronder in een infographic zijn uitgewerkt, niet alleen gaan over expats. Toch geeft het wel een indicatie van hoeveel mensen die niet van oorsprong Nederlands zijn, mee mogen beslissen over de stad Eindhoven.
Op 1 januari 2017 telde Eindhoven 226.868 inwoners. Daarvan mogen er 181.399 stemmen bij de komende gemeenteraadsverkiezingen.
Met 163.046 Nederlanders betekent dit dat de groep burgers zonder Nederlandse afkomst 18.353 personen telt.
De grootste groepen zijn de Polen (2.371), de Turken (1.729) en de Italianen (1.016).
Om dat in perspectief te stellen: bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen in 2014 bedroeg de opkomst slechts 44,74%. In die verkiezing had een partij ongeveer 1.745 stemmen nodig om een zetel in de gemeenteraad te winnen.