Voor de tweede maal organiseert E52 zijn jaarlijkse Expat Top-10. Hiermee zetten we Eindhovense internationals in het zonnetje voor hun goede werk voor de stad. Het thema van de Top-10 is dit jaar ‘Sport & Leisure’. Elke dag presenteren wij een interview met een van de winnaars. Waarin je bijvoorbeeld leest over hoe ze in Eindhoven terecht zijn gekomen, hoe zij zich inzetten voor de stad en hoe zij Eindhoven bekijken vanuit hun internationale perspectief. Vandaag: Charles Esche.
Charles Esche
Geboren in 1964
Komt uit Harrogate, Engeland
In Eindhoven sinds 2004
#1 op bucketlist: “Een boek schrijven over de mogelijkheden van kunst in de maatschappij”
Charles Esche is de directeur van het van Abbemuseum, maar eigenlijk is hij niet zo vaak in Eindhoven. Hij reist de hele aardbol over voor zijn werk in de kunstwereld. In het buitenland discussieert hij met collega’s, werkt hij samen met instituties of netwerkt hij met artiesten. Voor hem draait het veelal om filosofie. Om een maatschappij te begrijpen moet je er zijn en die leren kennen. Door middel van kunstenaars kun je een maatschappij begrijpen.
“Ik verhuisde naar Eindhoven voor mijn baan”
“Ik begon met medieval studies. Het was een brede studie over alles van de middeleeuwen. Ik vond het leuk dat ik mijn eigen studie samen kon stellen, zo lang ik maar een professor kon vinden voor de vakken, haha. Hierna deed ik mijn master in museumkunde, hierdoor kon ik aan het werk in een kunst centrum in Glasgow als directeur beeldende kunst. In 2004 verhuisde ik naar Eindhoven voor werk.” Het was niet Esche’s eigen idee om directeur van het Van Abbemuseum te worden. “Er was een commissie die de nieuwe directeur koos en ze nodigde me uit. Ik denk dat het was door mijn geschiedenis, ze kende mijn werk, mijn tentoonstellingen, mijn boeken en mijn projecten. De kunstwereld is een internationale wereld en die kent geen grenzen.” Hoewel het niet zijn eigen idee was, paste het Van Abbemuseum goed bij hem. “Het museum is erg bekend en het is avant-gardistisch, dus het denkt aan de toekomst en is progressief, dat interesseert me. Daarnaast wist ik dat het gebouw klaar was, dus ik hoefde niet te denken aan verbouwingen en de vorm van het museum. Ik wist dat ik me zou kunnen focussen op de inhoud ervan.” En zo werd Esche de directeur van het Van Abbemuseum. Daarnaast werkt hij nog als professor in Londen en organiseert hij verschillende biënnales over de hele wereld.
“Ik maak geen scheiding tussen wie ik ben als persoon en mijn ervaring in mijn werkveld”
Esche ziet kunst meer als een vorm van sport dan als vrijetijdsbesteding. “Kunst is als educatie: om te leren en te groeien. Net als sport kan je het doen om te relaxen, maar om er echt iets uit te halen moet je jezelf pushen. Je moet investeren en dan krijg je er ook echt iets van terug. Dat is wat kunst is.” Daarom is het ook niet alleen leuk, volgens Esche. “Als je naar een museum gaat alleen om te relaxen is dat ook oké, maar dan haal je niet alles eruit wat erin zit. Als je naar een museum gaat is er ook een risico dat je je oncomfortabel voelt door waarmee je geconfronteerd wordt. Met je geschiedenis, je toekomst of jezelf. Het maakt dat je dingen begrijpt en leert, maar dat is niet altijd leuk.”
Kunst toont de cultuur, de tijd en de maatschappij waar we in leven, zegt Esche. “Kunst is het middel om te laten zien waar de grenzen van een tijd liggen. Het toont ook hoeveel ruimte er is om te bewegen in dit tijdvak, dus het laat mogelijkheden zien. Kunst toont wie je bent als mens in je tijd.” Daarom draait Esche’s werk ook zoveel om filosofie. “Het grootste deel van mijn werk is om de visie van het museum te formuleren. Ik moet mensen inspireren met mijn visie en zorgen dat elk deel van het museum en alle werknemers deze visie realiseren.”
“Kunst gaat over wie je bent als mens en wat je doet in je tijd.”Charles Esche, – Winnaar Expat Top-10
“Eindhoven kent geen middenmaat, het is of heel groots of minimaal”
“De Nederlandse cultuur was heel exotisch voor mij toen ik hier kwam, haha.” Esche moest vooral wennen aan de Nederlandse hiërarchie. “Nederlanders zeggen dat er geen hiërarchie is, maar die is er zeker wel. We mogen er alleen niet over praten. In sommige situaties moet je echt onderdanig zijn, in een bedrijf bijvoorbeeld. Maar er is wel een zekere openheid tot een bepaald niveau. Hierdoor is het wel mogelijk om discussies aan te gaan. Aan de andere kant kent het Nederlandse schoolsysteem minder klassensysteem. In Engeland bepaalt waar je opgroeit en de school waar je naartoe gaat alles. Nederland kent hierdoor minder beperkingen.”
Het zit in Esche’s natuur om te reflecteren op de maatschappij, ook Eindhoven krijgt daarom zijn professionele meta visie. “Eindhoven is zo fascinerend omdat het een mix van een stad en dorp is. Er zijn veel bijzondere aspecten, waarin de stad de meest vooraanstaande is in de hele wereld. Maar Eindhoven heeft op bepaalde vlakken niets, zoals de geesteswetenschappen. De kwaliteit is ofwel alles, of niets. Dat maakt Eindhoven speciaal.” Deze identiteit komt vanuit de geschiedenis, zegt Esche. “Philips heeft Eindhoven gesticht en naast Philips was er niet veel. Het Van Abbemuseum is eigenlijk de enige instelling die niet door Philips opgericht is. Eindhoven zit nu in een tussenperiode. Het is uit Philips gegroeid en moet nu beslissen of het investeert in zijn stedelijke ambities om een grote stad te worden. Of dat het een dorp blijft met uitzonderlijke kwaliteiten.”