Vraag honderd mensen naar het land van het durfkapitalisme en 99 zullen ‘de Verenigde Staten’ antwoorden. Maar dat blijkt niet altijd juist, zo leren we uit een recent rapport van Phenix Capital Group getiteld ‘Impact Investing Market: EU vs. VS’. Uit het onderzoek blijkt dat de Europese markt voor impact investing groeit, met een totaal van 1.160 impactfondsen, veel meer dan de 773 impactfondsen in de VS. Deze voorsprong van 33% is niet alleen in aantal; Europese investeerders zijn ook talrijker, met 775 tegenover 433 in de VS. Deze dominantie duidt op een rijpere en ontvankelijkere Europese markt, die mogelijk wordt gestimuleerd door regelgeving en de interesse van beleggers.
Het onderzoek laat een duidelijke kloof zien tussen de Europese en Amerikaanse markt voor impact investing. Het rapport, dat in september 2023 werd uitgebracht, gaat dieper in op de fijne kneepjes van het risicokapitaallandschap voor impactstart-ups in beide regio’s. Het risicokapitaallandschap voor impact start-ups in de EU en de VS heeft weliswaar overeenkomsten, maar wordt gevormd door verschillende culturele, historische en regelgevende factoren. Nu de wereldwijde markt voor impact investing blijft groeien, is het voor zowel investeerders als beleidsmakers van cruciaal belang om deze nuances te begrijpen.
Culturele achtergronden
Als we naar de culturele nuances kijken, zien we dat Europese investeerders van oudsher het belang van financiële inclusie benadrukken. Ze zien het als een integraal onderdeel van een ontwikkelde wereld. Dit perspectief leidt er vaak toe dat ze marginaal lagere rendementen accepteren ten gunste van bredere sociale en milieudoelen. De Amerikaanse benadering is anders. Met een robuuste cultuur van filantropie richten Amerikanen zich van oudsher op het maximaliseren van de winst, om vervolgens een deel van deze winst door te sluizen naar goede doelen. Dit onderscheid onderstreept diepere maatschappelijke waarden en benaderingen van de verdeling van rijkdom en sociale verantwoordelijkheid.
De bakermat van durfkapitaal
Terwijl de VS wordt geroemd als de bakermat van durfkapitaal, heeft ook Europa zijn kampioenen. Sir Ronald Cohen uit het Verenigd Koninkrijk is een sleutelfiguur in de opkomst van impactinvesteringen. Zijn invloed suggereert dat de VS misschien wel de pionier was op het gebied van durfkapitaal, maar dat Europa een belangrijke rol heeft gespeeld in het sturen ervan in de richting van meer sociaal bewuste richtingen. In Nederland zijn partijen als Rubio Impact Ventures en Lumo Labs goede voorbeelden van impact-investeerders.
Het dilemma van duurzaam beleggen
De PitchBook 2023 Sustainable Investment Survey werpt licht op een cruciaal verschil in perceptie. Het lijkt erop dat Noord-Amerikaanse investeerders op hun hoede zijn voor duurzaam beleggen, waarbij 42% vreest dat het kan leiden tot negatieve rendementen. Daarentegen deelt slechts 20% van de Europese respondenten deze vrees. Dit verschil in perceptie kan van invloed zijn op investeringsstrategieën en risicobereidheid, en mogelijk ook op het soort start-ups dat financiering krijgt.
Europa’s proactieve houding
Europa’s proactieve regelgeving getuigt van zijn inzet voor duurzaam beleggen. Markante regelgeving zoals de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) en de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) hebben de toon gezet. Deze initiatieven zorgen ervoor dat duurzaamheidsrisico’s een integraal onderdeel vormen van beleggingsbeslissingen en verplichten bedrijven om transparant te zijn over hun duurzaamheidspraktijken. Dergelijke regelgeving biedt een duidelijk kader voor investeerders en zet bedrijven aan tot duurzamere praktijken.
Terwijl Europa bezorgd is dat de regelgeving mogelijk te belastend wordt, staat de VS voor een andere uitdaging. Duurzaam beleggen, vooral met een ESG focus, wordt steeds meer gepolitiseerd. Deze politisering kan leiden tot volatiliteit en onvoorspelbaarheid in de markt, wat potentiële beleggers kan afschrikken.
Aanknopingspunten
Wat zijn de belangrijkste aanknopingspunten voor een impactinvesteerder, een impact start-up en voor overheden?
Voor impactinvesteerders:
- Volwassenheid van de markt: De Europese markt voor impact investing is volwassener, met een voorsprong van 33% in het aantal impactfondsen vergeleken met de VS. Dit wijst op een potentieel stabieler en ontvankelijker investeringsklimaat in Europa.
- Culturele verschillen: Europese investeerders geven prioriteit aan financiële inclusie en accepteren vaak iets lagere rendementen voor bredere sociale en milieudoelstellingen. De VS heeft daarentegen een sterke filantropiecultuur, waarbij de nadruk ligt op het maximaliseren van de winst en vervolgens donaties aan goede doelen. Inzicht in deze nuances kan helpen bij het opstellen van beleggingsstrategieën.
- Regelgeving: De proactieve regelgeving in Europa, met initiatieven als de SFDR en CSRD, biedt een duidelijk kader voor duurzaam beleggen. Dit kan zowel een leidraad als een bescherming zijn voor beleggers.
- Perceptieproblemen: De vrees dat duurzaam beleggen tot negatieve rendementen leidt, is groter in de VS. Beleggers moeten zich bewust zijn van deze perceptie en mogelijk werken aan het ontkrachten van dergelijke mythes.
Voor impact start-ups:
- Financieringsmogelijkheden: Nu Europa een meer volwassen markt voor impact investing heeft, vinden start-ups in Europa wellicht een ontvankelijker publiek voor hun pitches dan in de VS.
- Naleving van regelgeving: Europese start-ups moeten zich vooral bewust zijn van de strenge duurzaamheidsregels, zoals de SFDR en CSRD, en ervoor zorgen dat ze zich hieraan houden om investeringen aan te trekken.
- Culturele afstemming: Inzicht in de culturele prioriteiten van investeerders kan start-ups helpen hun verhaal op maat te maken. Zo kan het benadrukken van financiële inclusie bijvoorbeeld meer aanslaan bij Europese investeerders, terwijl het laten zien van potentiële winstgevendheid Amerikaanse investeerders misschien meer aanspreekt.
- Diverse assetallocatie: Gezien de uiteenlopende trends op het gebied van assetallocatie moeten start-ups zich bewust zijn van de sectoren en regio’s die de meeste aandacht en financiering krijgen.
Voor overheden:
- Duidelijkheid in regelgeving: Het Europese model laat de voordelen zien van duidelijke regelgeving die duurzaam beleggen bevordert. Overheden kunnen dit gebruiken als blauwdruk voor hun eigen beleid.
- Financiële inclusie bevorderen: Gezien de nadruk die investeerders en start-ups leggen op financiële inclusie, kunnen regeringen beleid creëren dat dergelijke initiatieven stimuleert en beloont.
- Perceptieproblemen aanpakken: Overheden, vooral in de VS, kunnen een rol spelen bij het aanpakken en wegnemen van negatieve percepties rond duurzaam beleggen, mogelijk door bewustwordingscampagnes en het stimuleren van duurzame praktijken.
- Balanceren: Hoewel regelgeving essentieel is, is de Europese bezorgdheid over te strenge regelgeving een waarschuwingsteken. Regeringen moeten een balans zien te vinden om ervoor te zorgen dat regelgeving duurzaamheid bevordert zonder innovatie of investeringen te verstikken.
Lees meer over impact start-ups in ons magazine, dat dieper ingaat op de doelen van de Gerard & Anton Award winnaars: