Pixabay
Author profile picture

Als onderdeel van het Europese Green Deal-pakket, streeft de Europese Commissie naar soepelere regels voor genetisch gemodificeerd voedsel. De Commissie hoopt dat de versoepeling van de regels zal leiden tot minder gebruik van pesticiden en een sterkere concurrentiepositie voor de EU op de wereldmarkt. De nieuwe genetische techniek CRISPR-Cas, bekroond met een Nobelprijs in 2020, kan mogelijk worden ingezet als de wetgeving verandert. Echter, tegenstanders vrezen een toename van het gebrek aan transparantie over de herkomst van ons voedsel en mogelijke schade aan de biologische sector. De voorgestelde wijzigingen moeten nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de EU-landen, een proces dat jaren kan duren.

  • Europese Commissie heeft ingestemd met versoepeling regels voor genetisch gemodificeerd voedsel als onderdeel van het Green Deal-pakket;
  • Nieuwe wetgeving maakt gebruik van de genetische techniek CRISPR-Cas mogelijk;
  • Er zijn zorgen over schade aan de biologische sector en gebrek aan transparantie over voedselherkomst.

De toekomst van voedsel: genetische modificatie

In een poging om de biodiversiteit te verbeteren en het gebruik van bestrijdingsmiddelen te verminderen, heeft de Europese Commissie aangekondigd dat ze overwegen om de regels voor genetisch gemodificeerde producten te versoepelen. Op dit moment moeten dergelijke producten duidelijk op het etiket worden gemarkeerd. Echter, met de voorgestelde veranderingen zou deze vereiste kunnen worden afgeschaft. Het doel van deze veranderingen is om de Europese Unie beter te laten concurreren met landen zoals de Verenigde Staten, China en Japan, die al langer gebruikmaken van moderne genetische technieken.

Een van de technieken die mogelijk gebruikt kunnen worden onder de nieuwe regelgeving is CRISPR-Cas, een genetische techniek die in 2020 een Nobelprijs heeft gewonnen. Deze techniek is momenteel beperkt door de bestaande wetgeving, maar als de regels worden aangepast, zou dit kunnen veranderen. De mogelijke toepassing van CRISPR-Cas markeert een belangrijke stap voorwaarts in de wetenschap van genetische modificatie en heeft het potentieel om de manier waarop we voedsel produceren radicaal te veranderen.

Nieuwe categorie van genetische gewassen

Volgens het voorstel van de Commissie zou er een strikt onderscheid worden gemaakt tussen twee soorten genetisch gewijzigde gewassen. Voor de eerste categorie, de gewassen die tot stand zouden kunnen komen met conventionele kweektechnieken of door spontane mutaties, zouden de regels erg soepel worden. De nieuwe gentechnieken, zoals CRISPR-Cas, zouden deze mutaties preciezer en gerichter tot stand laten komen.

De tweede categorie van genetisch gewijzigde gewassen, die niet met conventionele technieken of door spontane mutaties tot stand kunnen komen, zou nog steeds onder de oude, strenge regelgeving vallen. Dit zou betekenen dat producenten zouden moeten aantonen dat deze gewassen veilig zijn voor de consument en het milieu, en dat er een label op de producten zou moeten staan dat aangeeft dat ze genetisch gemodificeerd zijn.

Dit betekent het voor de consument

Als de voorgestelde wijzigingen worden doorgevoerd, zou dit betekenen dat gewassen die genetisch zijn aangepast met technieken zoals CRISPR-Cas, en die niet te onderscheiden zijn van traditioneel gekweekte gewassen, makkelijker op de markt kunnen komen. Dit zou kunnen leiden tot een groter aanbod van gewassen die beter zijn aangepast aan klimaatverandering en ongedierte, of gewassen die een betere voedingswaarde hebben, zoals aardappelen die beter bestand zijn tegen ziekten, of graan met minder gluten.

Er is echter ook bezorgdheid dat de consument niet in staat zal zijn om genetisch gemodificeerde producten te onderscheiden van traditioneel gekweekte producten, aangezien er geen label nodig zou zijn in de supermarkt. Dit roept vragen op over de transparantie van de herkomst van ons voedsel en de keuzevrijheid van de consument.

Bodemkwaliteit en genetische modificatie

Naast de voorgestelde regelgeving voor genetisch gemodificeerde gewassen, heeft Eurocommissaris Frans Timmermans ook een plan gepresenteerd om de bodemkwaliteit in Europa te verbeteren. Een gezonde bodem is essentieel voor een duurzame landbouw en kan bijdragen aan het verminderen van CO2-uitstoot en klimaatadaptatie. Echter, in plaats van harde normen op te stellen, blijft het voorstel bij een verplichting om de bodem beter te monitoren. Ook dit onderdeel van het voorstel zal waarschijnlijk leiden tot intensieve discussies in het Europees Parlement en de EU-landen.