Tijdens de Europese Research & Innovation Days werd opnieuw duidelijk dat de Europese Commissie onder leiding van voorzitter Ursula von der Leyen steeds directer zaken doet met het bedrijfsleven. Zo investeert deze Europese Commissie direct geld in start-ups en scale-ups in technologie die bijdraagt aan het verwezenlijker van haar politieke doelen: de uitvoering van de Green Deal van eurocommissaris Frans Timmermans en de digitalisering van de EU onder leiding van eurcommissaris Margrethe Vestager.
Het nieuwste instrument dat de Europese Commissie hiervoor in het leven geroepen heeft is het fonds van de Europese Innovatie Raad (in het engels: de European Innovation Council, afgekort EIC) dat ambtenaren in Brussel het ‘superfonds’ noemen.
Superfonds van 10 miljard euro
Daarin zit 10 miljard euro die de Europese Commissie direct investeert in start-ups en scale-ups die bijdragen aan bijvoorbeeld de productie van groene energie, de productie van staal waarbij geen CO2 uitgestoten wordt en transport op basis van waterstof waarvoor nog veel onderzoek nodig is.
,,We investeren in bedrijven waar VC’s in de private sector geen geld in steken omdat ze het risico te hoog vinden”, zei eurocommissaris Mariya Gabriel die verantwoordelijk is voor het innovatiebeleid van de Europese Commissie.
De 10 miljard euro uit het fonds wordt aangevuld door investeringen uit het bedrijfsleven en nationale en lokale overheden binnen de lidstaten. Het totale investeringsbedrag in Europese start-ups en scale-ups maar ook corporates moet zo een bedrag van 40 tot 50 miljard euro gaan belopen.
Politieke doelen van de Europese Commissie
In eerste instantie is de doelstelling van het fonds om Europa digitaal en duurzaam te maken, zo bleek uit de discussie tijdens de Research & Innovation Days. ,,Het is belangrijk om duidelijk te maken wat de investeringsdoctrine is”, zei de belangrijkste investeringsadviseur van de EIC, Christoph Kuhne. ,,Gaat het erom de wereld duurzamer te maken? Gaat het om het behalen van een maximale winst? Zit het doel daar tussen in?”
Volgens eurocommissaris Gabriel gaat het om het eerste. Doel is dat de Europese Commissie bedrijven in de EU steunt die een technologie maken waardoor energie duurzaam wordt. De hoogste return on investment is niet het doel, zo zei zij.
Dat betekent dat er veel aandacht is voor investeringen in baanbrekend onderzoek. ,,Het is bekend dat innovatie en onderzoek aan elkaar gelinkt zijn”, zo argumenteerde zij.
140 bedrijven in de pijplijn
Op dit moment zitten er 140 bedrijven in de pijplijn om geld te ontvangen voor doorgroei, zo zei Kerstin Jorna, directeur-generaal van de dienst Interne Markt van de Europese Commissie in Brussel. Uit hoofde van die functie is zijn lid van de directie van het superfonds van het EIC. Volgens Jorna loopt de EU voor op de VS en China als het gaat om innovatie door start-ups, maar groeien die te traag. ,,We lopen achter op het gebied van scale-ups. Daarin investeren de VS en China veel meer dan in de EU gebeurd.” Dat probleem moet de EIC dus oplossen met het superfonds.
Bij de keuze voor investeringen laat het EIC zich adviseren door Kuhn van de Europese Investeringsbank. Kuhn en zijn team doen een uitgebreid due diligence onderzoek naar de bedrijven waarin het EIC geld steekt. ,,We kijken naar de juridische en financiële structuur, we identificeren zwaktes en uitdagingen. We helpen de bedrijven met een advies voor een financiële structuur die past bij wat ze nodig hebben om door te groeien.”
Het uiteindelijke doel is volgens Gabriel om van Europa een machtsblok op het gebied van technologie te maken. ,,We streven naar technologische soevereiniteit”, zo zei ze. ,,Dat kan door op de interne markt bepaalde producten toe te staan en andere, bijvoorbeeld vervuilende of schadelijke producten uit andere werelddelen, te weren.”