Image: Pixabay
Author profile picture

De Europese Commissie overweegt regels voor genetische modificatie voor landbouwgewassen te versoepelen, wat tot bezorgdheid leidt binnen de biologische sector. Voorstanders van genetische technieken, zoals CRISPR-Cas, beweren dat ze kweekprocessen kunnen versnellen, het gebruik van pesticiden kunnen verminderen en de voedselzekerheid kunnen verbeteren. Organisaties in de biologische landbouw en detailhandel maken zich echter zorgen over de mogelijke gevolgen, zoals dure octrooien, afhankelijkheid van zaadbedrijven en een gebrek aan transparantie.

  • De Europese Commissie overweegt regels voor genetische modificatie van landbouwgewassen te versoepelen;
  • CRISPR-Cas, een precieze DNA modificatietechniek, heeft de potentie om een revolutie teweeg te brengen in de landbouw door het ontwikkelen van ziekte-resistente en droogtetolerante gewassen;
  • Organisaties uit de biologische landbouw en detailhandel maken zich zorgen.

CRISPR-Cas: Een game changer in genetische modificatie

CRISPR-Cas, een techniek die precieze DNA-modificatie in levende organismen mogelijk maakt, heeft de potentie om een revolutie in de landbouw teweeg te brengen. Door genetische veranderingen in planten aan te brengen, kunnen wetenschappers gewassen ontwikkelen die resistent zijn tegen ziekten, plagen en droogte, wat leidt tot verbeterde variëteiten. CRISPR-Cas technologie werd oorspronkelijk ontdekt als een verdedigingsmechanisme dat door bacteriën wordt gebruikt tegen virussen, maar wordt sindsdien ingezet voor een groot aantal toepassingen, waaronder landbouw.

Ondanks het potentieel valt CRISPR-Cas onder de Europese GMO-richtlijn, die vereist dat producten die met deze techniek zijn behandeld een aanvullend toelatingsproces ondergaan om hun veiligheid te garanderen. De hoge kosten en tijdrovende aard van dit proces hebben het wijdverspreide gebruik van CRISPR-Cas beperkt. Landen als de Verenigde Staten, China en Argentinië daarentegen onderwerpen CRISPR-Cas niet aan GGO-wetgeving.

Veranderingen in regelgeving: Een tweesnijdend zwaard

De Europese Commissie zal naar verwachting medio 2023 met een voorstel komen voor bijgewerkte regelgeving voor moderne DNA-modificatietechnieken, waaronder CRISPR-Cas. Als de regels flexibeler worden, moeten kwekers en andere gebruikers mogelijk licentiekosten betalen voor het gebruik van bepaalde CRISPR-Cas technieken. Dit zou financiële gevolgen kunnen hebben, omdat kwekers mogelijk meerdere patenten nodig hebben voor verschillende genetische veranderingen, waardoor de kosten zullen stijgen.

De veranderingen in de regelgeving zijn echter niet zonder controverse. Organisaties voor biologische landbouw en detailhandel hebben hun bezorgdheid geuit over de mogelijke gevolgen van soepelere GGO-regels. Ze maken zich zorgen over dure patenten, de afhankelijkheid van boeren van grote zaadbedrijven en een gebrek aan transparantie met betrekking tot genetisch gemodificeerde gewassen[1]. Bovendien zijn er zorgen over de risico’s op lange termijn van het consumeren van genetisch gemodificeerde groenten en de mogelijke effecten op ecosystemen.

Negatieve ervaringen: waarschwingen

Argentinië dient als waarschuwend voorbeeld voor de mogelijke gevolgen van extensief gebruik van pesticiden. De ervaring van het land met uitgeputte bodems en de opkomst van resistente onkruiden toont de mogelijke nadelen van het bevorderen van gewassen die resistent zijn tegen pesticiden. Critici stellen dat genetische technieken alleen gebruikt zouden moeten worden om cruciale problemen in specifieke gewassen aan te pakken, in plaats van het stimuleren van de ontwikkeling van pesticideresistente variëteiten die schadelijk kunnen zijn voor het milieu.

In reactie op deze zorgen pleit de biologische sector voor de keuzevrijheid van de consument en de vrijheid om genetisch gemodificeerd voedsel te kiezen. De Biowinkelvereniging, een Nederlandse biologische winkeliersvereniging, zal morgen, voordat de Europese Commissie haar voorstel doet, een petitie tegen de versoepeling van de GGO-regels aanbieden aan minister Adema.

Een balans vinden

Terwijl de Europese Commissie overweegt om de regels voor genetische modificatie te versoepelen, gaat het debat rond de CRISPR-Cas technologie door. De techniek heeft een enorm potentieel voor het verbeteren van de landbouw en het aanpakken van wereldwijde voedselzekerheidsproblemen. Het is echter cruciaal om de veiligheid en ethische toepassing van deze technologie te waarborgen.

Deskundigen hebben opgeroepen tot een slimmer bestuurssysteem om ervoor te zorgen dat CRISPR-Cas wordt gebruikt ten voordele van de samenleving en het milieu. Het vinden van de juiste balans tussen innovatie en regulering is essentieel om het volledige potentieel van CRISPR-Cas technologie te benutten en tegelijkertijd tegemoet te komen aan de zorgen van de biologische sector en andere belanghebbenden.