Energiehub Kempisch Bedrijvenpark na 1,5 jaar voorbereiding open: stroom voor 18 bedrijven

By Team IO

Achttien bedrijven op het Hapertse Kempisch Bedrijvenpark (KBP) gaan onderling energie delen als directe oplossing voor de huidige netcongestie (file op het elektriciteitsnet). Daartoe hebben ze een samenwerkingsovereenkomst met Enexis gesloten. De energiehub is een pilot van Enexis, gemeente Bladel, Provincie Noord-Brabant en de achttien samenwerkende bedrijven. Het doel van deze pilot is dat de ondernemers, waaronder VDL Groep en VGI Groep, op het bedrijvenpark hun energievoorziening collectief gaan organiseren, op basis van duurzame energiebronnen. 

Een Local Energy Hub als concrete oplossing van netcongestie in Hapert – en vervolgens in de rest van het land

Stel je voor: je bouwt een nieuwe fabriek en maakt die – vanzelfsprekend – zo duurzaam mogelijk. Maar dan: “Teruglevering is niet langer mogelijk, we zetten u op de wachtlijst met geïnteresseerden”.

Een lokaal energiesysteem moet de betrokken bedrijven onafhankelijker maken van de beperkte capaciteit op het elektriciteitsnetwerk. In dat systeem geven de bedrijven aan wat hun vraag en aanbod van stroom is. Het systeem regelt de verdeling en de betaling van de gevraagde elektriciteit. Bijkomend voordeel is dat lokale koppeling van opwek en gebruik, zoals het op KBP gaat werken, de beste oplossing is voor de energietransitie, omdat het bestaande net dan niet extra wordt belast. Dat is de kern van een energiehub. 

Marco van Geel, voorzitter KBP en directeur VGI Groep, is een van de kartrekkers van het project. “Ik heb mijn bedrijf op dit park gevestigd en daarvoor dure grond gekocht. Toen bleek al snel dat ik onvoldoende stroom kon krijgen. Omdat je nou eenmaal een ondernemer bent, ga je kijken hoe dat dan wel kan. Daarom heb ik, samen met de andere betrokkenen, flink getrokken aan dit plan voor een energiehub. Voor ons Park en dus ook voor mij is dit een werkbare oplossing. We kunnen met z’n allen blijven groeien en verduurzamen terwijl niemand zonder stroom zit.”

Samenwerken oplossing congestie 

Wethouder Hetty van der Hamsvoort zegt dat alles draait om de wil om samen te werken. “Overheid en ondernemers weten elkaar goed te vinden. Dat is essentieel om deze pilot te laten slagen. Zo stimuleren we de technische en economische groei ervan. Daarnaast hebben wij als gemeente ook grote ambities in de verduurzaming van bedrijventerreinen en het opwekken van groene energie.’’ 

Voor Enexis is het belangrijk dat op KBP ruimte op het net komt, waar die er nu niet is. Bram Gerrist, directeur Innovatie: “Het was geen makkelijke technische en juridische puzzel. De belangen van de energiehub als groep, bedrijven individueel en Enexis als netbeheerder moesten samenkomen.” Het was voor de netbeheerder een leerzame onderneming die een blauwdruk vormt voor de volgende energiehubs die op de planning staan.

Pilotfase

Eind 2022 is op het Kempisch Bedrijvenpark een haalbaarheidsonderzoek gestart naar het concept en toepassing van een energiehub voor het bedrijventerrein. Firan, infraspecialist nieuwe energie, heeft in deze eerste fase, samen met netbeheerder Enexis en de betrokken bedrijven de energieprofielen van de gevestigde bedrijven in kaart gebracht. André Simonse, Business Developer bij Firan: “Dit is een bedrijventerrein in ontwikkeling met een mix van gevestigde bedrijven, die verder willen groeien, en nog nieuw te vestigen bedrijven. Sommige bedrijven hebben energie over en sommige juist een tekort. Oftewel, alle bedrijven hebben verschillende soorten energiebehoeften.”

De ideale mix voor de energiehub bestaat volgens Simonse uit enerzijds energieverbruik overdag en ‘s nachts – bijvoorbeeld door dan elektrische vrachtwagens te laden – én energieproductie uit zon, wind en warmtekrachtkoppeling. “Door die ideale mix kunnen we het bedrijventerrein door de seizoenen en alle weertypes heen voorzien van (extra) energie. Om een energiehub als deze voor elkaar te krijgen, is het van belang dat bedrijven zich flexibel opstellen, dat een gemeente zich ondernemend opstelt én dat de netbeheerder van het elektriciteitsnet de nek durft uit te steken. In het geval van het Kempisch bedrijventerrein is dat allemaal gelukt, waardoor alle partijen nu succesvol van start gaan.”

Hoe werkt een energiehub?

De samenwerkende bedrijven verenigen zich in een coöperatie en deze krijgt een groepstransportovereenkomst van netbeheerder Enexis. De bedrijven gaan onderling energie delen en momenten van piekverbruik beter op elkaar afstemmen. De coöperatie zorgt voor het verdelen van de energie, het afstemmen van de behoefte en kostenverdeling. Daarnaast voegen de bedrijven duurzame energie van een nog te bouwen windturbine toe aan de hub om de totale capaciteit te vergroten. De inzet van grootschalige batterijen voor energieopslag biedt extra capaciteit in tijden van piekbelasting. Voor situaties waarop de zon, wind, het elektriciteitsnet van Enexis en batterijen niet voldoende energie kunnen leveren kan een warmtekrachtcentrale worden ingezet.