Op Groningen Airport Eelde gaat een Noord-Nederlands consortium met een eigen electrolyzer groene waterstof produceren om lichte vliegtuigen, drones en grondmaterieel van duurzame energie te voorzien. Binnen dit project, genaamd WAviatER, werken Noord-Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen samen om de industriële productie van electrolyzers in Nederland tot stand te brengen. Onlangs werd bekend dat het samenwerkingsverband 3.5 miljoen euro financiering ontvangt vanuit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).
Noord-Nederland wordt voor de ontwikkeling van waterstoftechnologie als een belangrijk centrum erkend door Europa, dat de regio uitriep tot Hydrogen Valley. Ook Groningen Airport Eelde neemt diverse initiatieven op het gebied van verduurzaming van vliegveld en luchtvaart. Op het vliegveld is onder andere een 22MW zonnepark te vinden, waar het project WAviatER nu groene waterstof mee kan opwekken.
Ook interessant: Emissievrij vliegen op Groningen Airport Eelde ‘binnen vijf jaar mogelijk’
Urgentie om te vergroenen
Ook Toon Hermans, managing director van Demcon energy systems, vindt Groningen Airport Eelde een ideale locatie om met de technologie aan de slag te gaan. “In Noord-Nederland voelen organisaties en bedrijven de urgentie om te vergroenen. In een korte tijd hebben we veel partijen aan boord weten te halen die een relevante bijdrage kunnen leveren. We zijn in een warm bad beland.” Demcon leidt het consortium, dat verder bestaat uit Groningen Airport Eelde, Douna Machinery Leeuwarden, JB Besturingstechniek, REDStack, New Energy Coalition en de Rijksuniversiteit Groningen.
In het samenwerkingsverband staat de daadwerkelijke ontwikkeling van concrete producten centraal. “Er wordt veel gesubsidieerd om goede ideeën rondom duurzame energie te stimuleren. Maar willen we echt iets bereiken en de energietransitie versnellen, dan moeten er fabrieken worden gebouwd. Ik ben er heel blij mee dat we in dit project daadwerkelijk aan de slag gaan met de productie van groene waterstof”, aldus Hermans.
Schaarse metalen mijden
De electrolyzer op Groningen Airport Eelde gebruikt groene elektriciteit om water te splitsen in waterstof en zuurstof. In het project wordt het gebruik van schaarse metalen, zoals platina, iridium en palladium vermeden. “Veel van de schaarse metalen die gebruikt worden voor electrolyzers en batterijen worden steeds duurder over de jaren heen. Wij maken daarom alleen gebruik van nikkel voor onze elektrodes.”
Productie op grote schaal
Momenteel is groene waterstof nog niet concurrerend met de op aardgas gebaseerde productie van ‘grijze’ waterstof. Een belangrijk doel van het project is dan ook om de productie van groene waterstof op goedkoper te maken.
REDstack in Sneek, een van de bedrijven die zich aansloot bij het consortium, is specialist in duurzame energiewinning met behulp van een ‘membraanproces’. Dit betreft het gecontroleerd mengen van zout en zoet water in zogeheten stacks om elektrische energie op te wekken. De productietechnologie die het bedrijf ontwikkelt voor haar stacks is ook geschikt voor de fabricage van stacks voor electrolyzers. Hermans: “Het moet efficiënt en zeer goedkoop. Oplossingen zoals deze maken de grootschalige productie van groene waterstof betaalbaar. Daarnaast kijken we in dit project ook heel goed naar de samenstelling van onderdelen en naar assemblagetechnieken om de productie goedkoop te houden.”
Onafhankelijk van het buitenland
Nederland moet inzetten op een binnenlands ecosysteem rondom waterstof om de energietransitie bij te kunnen benen, zo is de overtuiging van Hermans. “De transitie gaat momenteel zo hard, dat electrolyzers straks niet meer aan te slepen zijn. We zijn te afhankelijk van energie uit andere landen. Willen we zeker zijn van voldoende leveringen, dan moeten we onafhankelijk worden. Dit consortium is een stap in de goede richting.”
2023
Het project loopt tot oktober 2023; dan moet er op Groningen Airport Eelde een draaiende installatie staan. De geproduceerde groene waterstof in het project is in eerste instantie bedoeld voor gebruik op locatie. “In vervolgprojecten kunnen we de waterstof nabewerken en met behulp van hogedruktechnologie geschikt maken voor transport en gebruik elders. In breder perspectief is dit in Noord-Nederland nog maar de eerste stap naar een ecosysteem van bedrijven die producten voor de waterstofeconomie ontwikkelen.”
