Op uitnodiging van Brainport geeft Auke twee nieuwe Kamerleden een inkijkje in zijn werk. “Brainport is goed bezig. Het is hier een soort Silicon Valley. Kom hier kijken. Dat willen ze graag aan de Kamer laten zien”, vat Auke het evenement kort samen. Zelf heeft hij een iets andere boodschap aan de Kamerleden. Hij wil beleidsmakers in de politiek handvatten geven waarmee ze belangrijke besluiten in de energietransitie kunnen maken.
“Niet als een orakel dat vanuit zijn ivoren toren wel even vertelt hoe de politiek het moet aanpakken. Nee, ik wil beleidsmakers helpen op een manier zodat ze inzicht krijgen in de complexiteit van bijvoorbeeld energiesystemen”, legt hij uit. Om te laten zien wat Auke bedoelt, zoekt hij er meteen een voorbeeld bij.
“Beleidsmakers krijgen dit inzicht pas als ze kunnen zien wat voor gevolgen hun beleid heeft. Dus als ik hier windmolens neerzet dan gebeurt er daar dat. Met moderne interactieve dashboards kun je dat heel mooi laten zien. Werkt ook veel beter dan dikke rapporten vol grafieken en tabellen”, vertelt Auke. Het is één van de redenen waarom hij NEON Research oprichtte. De wetenschap dichter naar de politiek en praktijk brengen.
Wetenschap heeft de antwoorden al in huis
Want volgens Auke heeft de wetenschap de antwoorden wel. Alleen loopt de praktijk zo’n tien tot twintig jaar achter. Hier kwam hij al achter tijdens zijn afstuderen. “Omdat ik te lang bezig was met mijn studie had ik geld nodig. Ik richtte een bedrijfje op en koos een praktische opdracht waar ik iets mee verdiende. Gelijk viel het me op. Ik was bezig iets in de praktijk te brengen dat twintig jaar geleden al was bedacht. Ik bleef met vragen zitten: ‘Dat kan toch niet? Waarom duurt dit zo lang?’”
Ook zijn toenmalige professor deed er schouderophalend over. ‘Dat is nu eenmaal zo’, was destijds de reactie. Het bleef altijd in Auke’s achterhoofd spoken tot hij besloot hier iets mee te doen. “Na een aantal omzwervingen in de telecom, wilde ik iets anders en nam een sabbatical. Ik verdiepte me destijds in elektrisch rijden en het zaadje dat tijdens mijn afstuderen al geplant was, kwam uit. ‘Wacht eens even! De wetenschap heeft alle antwoorden al.’. Plots wordt Auke fel en begint harder te praten. “Het kan en mag niet dat je in literatuur ideeën tegenkomt die twintig jaar voorlopen op de praktijk. Not on my watch! Ik wilde – en dat is nog steeds mijn doel – de wetenschap sneller naar de praktijk brengen. Ik wil die waterdrager naar de praktijk zijn.”
Wetenschap via politiek in de praktijk
Auke wil de laatste wetenschappelijke inzichten, via de politiek, vertalen naar de dagelijkse praktijk. “Zij gaan over het beleid. Maar verandering is lastig en bepaalde dingen zijn zo ingebed in het systeem. Mensen zijn gewoontedieren en willen niet graag horen dat ze het anders moeten doen. Neem kweekvlees. Voor hetzelfde vlees heb je minder grond nodig, minder varkensstallen, zonder dierenleed en alle bijbehorende uitstoot. Zou dat niet gaaf zijn? Maar ze zien me al aankomen bij het ministerie van Landbouw. Als ik dat idee daar aan de man wil brengen, gaan de zandzakken voor de deur”, zegt Auke half grappend.
Hij snapt het ook wel. Zo’n ministerie krijgt boze boeren en andere belanghebbenden over zich heen. Terwijl Kamerleden onafhankelijker zijn en dit soort onderwerpen makkelijker op de kaart kunnen zetten. “Kamerleden hebben relatief veel macht en zijn veel onafhankelijker dan bijvoorbeeld een minister op een ministerie. Het lijkt mij een hele grote uitdaging en eer om onderzoek, waar vaak jaren werk in zit, te simplificeren. Zodat kamerleden hier iets nuttigs over kunnen zeggen. Zo kun je het systeem direct informeren en iets meer druk richting innovatie uitoefenen.”
Diep en ver denken vertalen naar de waan van de dag
Volgens Auke is dit nog een hele grote uitdaging. Er zit een grote kloof tussen de praktijk en de wetenschap. “In de praktijk willen mensen zo snel mogelijk een oplossing, er is veel minder tijd om na de denken over een bepaald probleem. Alles moet zo snel mogelijk.” Terwijl dat in de wetenschap anders gaat volgens hem. Met trage stem praat hij verder: “Wetenschappers zijn vaak jaaaren bezig met hetzelfde onderwerp, ideeën zijn doorwrocht en helemaal uitgekristalliseerd. Wetenschappers denken heel lang en heel diep over problemen na.”
“In de waan van de dag zijn we continu aan het sprinten, alles moet snel. Een oplossing moet er nu komen. Daarom is het voor kamerleden ook zo lastig om in korte tijd veel over bijvoorbeeld de energietransitie te leren. Ze hebben niet zoveel tijd om diep na te denken over de problemen en hebben in debatten vaak maar een paar minuten om hun punt te maken. Ik wil het diepe en verre denken van wetenschappers vertalen naar de waan van de dag.” Met een grijns: “Dat ik binnen een paar dagen een lastig vraagstuk goed weet door te rekenen en begrijpbaar kan maken, schijnt uniek te zijn. Ik ben al door deze Kamerleden gewaarschuwd dat ik het de komende tijd nog wel eens druk zou kunnen krijgen.”