Elke week kijken we met EV-specialist en Innovation Origins-columnist Auke Hoekstra naar wat hem opviel in de actualiteit en wat hij tegenkomt als het gaat over de verduurzaming van onze aarde. Deze week: is streamen slecht voor het milieu?
Soms krijg je persberichten binnen waarvan je niet helemaal weet wat je ermee aanmoet. Met grote hoofdletters kwam afgelopen week deze mail binnen:
Netflix &…COVID-19: The environmental impact of your favourite shows.
Het bericht is afkomstig van een contentbureau ergens in het VK en schrijft over een ‘onderzoek’ van SafeonEnergy.com. Een vergelijkingssite voor gas en elektriciteit in de Verenigde Staten en Engeland. Deze site zet de CO2-uitstoot van het streamen van populaire Netflix-shows tegenover de uitstoot van autorijden en vliegen. Als je de cijfers zo in eerste instantie ziet lijkt het alsof streamen veel meer uitstoot dan autorijden.
De vergelijking geeft aan dat Birdbox (tussen oktober 2018 en september 2019 de populairste Netflix-show in de VS) 80 miljoen keer werd bekeken in de Verenigde Staten. Dat staat gelijk aan ruim 146 miljoen mijl (of 234 miljoen kilometer) met de auto en komt neer op een totale uitstoot van ruim 66 miljoen kilogram CO2. Om dit getal in ‘context te plaatsen’: dat is gelijk aan bijna 40 duizend keer op en neer rijden van Londen naar Istanbul, zo valt te lezen op de website.
Schaamhoekje
Dus nu gaat, naast autorijden en vliegen, ook streamen het schaamhoekje in. Maar hoe komt deze site aan de cijfers? Ze baseren zich voor de CO2-uitstoot van streamen op een onderzoek uit 2014 . Hierin staat dat je bij het streamen van een video van 30 minuten ongeveer 200 gram CO2 uitstoot. En voor de CO2-uitstoot van het rijden baseert de website zich op een uitspraak van Inês Azevedo, universitair docent aan de Stanford University: een halfuur rijden is goed voor ongeveer 1,8 kg aan CO2.
Eens kijken wat debunker Auke hiervan denkt: “Als je deze cijfers zo ziet dan kun je denken: ‘oh nee, Netflixen slecht. Dat mogen we niet meer doen!’. Maar wat ze hier doen is eigenlijk heel flauw. Al die 80 miljoen kijkers komen overeen met één persoon die zoveel rijdt. Dat wekt de verkeerde indruk. Hierdoor lijkt het net of iemand die een show op Netflix kijkt, echt zoveel kilometer kan gaan rijden. Alsof streamen een hele grote impact heeft. Terwijl als je het uitrekent per persoon het wel meevalt.”
Volgens hem vergelijkt deze site geen appels met appels: “Als je de bron van het onderzoek erbij pakt zie je het eigenlijk al. Heel simpel gezegd: streamen stoot per uur 400 gram CO2 uit. Autorijden ongeveer 2,5 kg CO2 per uur en vliegen stoot wel zestig keer meer uit dan een uurtje netflixen. Je kunt ook zeggen dat je in plaats van een uur netflixen één minuut kunt vliegen. Dat geeft al meteen weer een heel ander beeld.”
Energieverbruik van apparaten maal energiemix
Dat tijden snel kunnen veranderen, laat het onderzoek dat als bron is gebruikt ook goed zien. Want hier is de CO2-uitstoot van streamen tegenover de levenscyclus van DVD’s gezet (in 2012 waren gehuurde DVD’s nog goed voor 42% van de markt, tegenover 25 procent Netflix) “Het onderzoek zegt dat netflixen minder energie en grondstoffen nodig heeft dan de productie en distributie van dvd’s. Ook het energiegebruik van datacenters is verwaarloosbaar. Het gaat vooral om op welke apparaten mensen kijken. Hoe hoog is het energiegebruik hiervan? En hoe zit het met de elektriciteitsmix?”
De overstap naar streamen is volgens Auke, anders dan deze cijfers je willen laten geloven, juist een succesverhaal. “Eerst hadden we bioscopen. Je moet die grote gebouwen verwarmen en er staat speciale apparatuur die veel energie verbruikt. Bovendien – en dat is nog het meest vervuilende – moeten mensen er ook nog eens naartoe reizen. Toen stapten we over op dvd’s, daarvoor heb je weer grondstoffen nodig en die schijfjes moeten bezorgd worden. Dus daarvan kun je ook zeggen dat het vervuilend is. Maar met streamen stuur je alleen een boel data door een heleboel kabels. Die stap leidt alleen maar tot decarbonisatie.”
Om te illustreren hoeveel impact reizen op de CO2-uitstoot heeft, vertelt Auke over berekingen die hij voor De Kuip en de Johan Cruijff Arena maakte. “Ik ben toen helemaal door gaan rekenen wat zo’n stadion nou precies verbruikt. Dan zie je dat in de Arena een groot deel voor rekening van het gras komt. Door het dak krijgt de grasmat niet genoeg zonlicht en moet het daarom worden belicht. Maar ook verwarmingspompen die eigenlijk constant aanstaan verbruiken veel. Ook komt een groot deel van het publiek met de auto. Uit al die berekeningen komt dat 10 tot 20 procent van de bezoekers goed is voor de complete uitstoot van zo’n stadion.”
CO2-uitstoot kan wel 10 keer lager worden
En die decarbonisatie van streamen, hoe zit dat? “Als we in de toekomst steeds meer wind en zonne-energie gebruiken, neemt de CO2-uitstoot van streamen af. In Europa is de carbondensity van de elektriciteitsmix zo’n 9 gram gedaald per jaar de afgelopen jaren. Stel dat jij en al die databedrijven de komende jaren allemaal overstappen naar duurzame energie, dan kan de uitstoot zo 10 keer lager zijn. Dat betekent dat een uurtje netflixen nog maar 40 gram CO2 uitstoot. Evenveel als 1 minuut rijden of 5 seconde vliegen.”
En hoe zit het met de koeling van datacenters? Eventjes is het stil aan de andere kant van de lijn, dan stuurt Auke een onderzoek door. “Hier zie je dat ondanks het toenemende internetverkeer, de effectiviteit van datacenters blijkbaar zo’n vlucht neemt dat dit niet leidt tot heel veel extra energieverbruik.”
“Laten we vooral het gebruik van duurzame energie aanmoedigen. Maar laten we – zeker in deze periode – niet ineens doen alsof virtuele of digitale activiteiten ineens zo slecht zijn voor het milieu.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
