De Duitse bondskanselier Angela Merkel gaat woensdag overleggen met de deelstaten over een exit-strategie uit de corona-lockdown. Vorige week kondigde ze aan dat ze daarbij goed zal luisteren naar een advies van de nationale academie der wetenschappen “Leopoldina”. Die heeft vandaag zijn advies gepubliceerd. Het bevat de samengebalde opinie van 26 wetenschappers uit verschillende vakgebieden.
Enkele highlights daaruit:
- scholen zo snel mogelijk weer open, vooral de basisscholen
- verplichte mondkapjes en/of een afstand van twee meter
- winkels, horeca en culturele instellingen weer openen onder strikte voorwaarden
- een vrijwillige en tijdelijke bewegingsapp
- Testen, testen, testen: een tweede virusgolf moet worden voorkomen
Psychisch lijden
De wetenschappers vinden een heldere exit-strategie met een positieve boodschap erg belangrijk. Politici mogen niet onderschatten hoeveel psychisch leed er wordt aangericht als mensen niet weten waar ze aan toe zijn. Aan de andere kant is het gevaar van het opnieuw oplaaien van het virus erg groot. Er kan dus geen sprake zijn van een snelle terugkeer naar normaliteit, maar een met kleine stapjes.
Zo geeft Leopoldina voetbalfans weinig hoop op volle stadions. Sportevenementen zijn op zich prima, maar er moet afstand worden gehouden. Zeker bij voetbal met staantribunes is dat niet of nauwelijks mogelijk. Hetzelfde geldt voor verschillende zomerfestivals. Theaters kunnen daarentegen best weer van start, maar dan wel mét mondkapjes en voldoende afstand.
Mondkapjes spelen sowieso een belangrijke rol in het advies van de wetenschappers. Eigenlijk zou iedereen verplicht een mondkapje of een doek bij zich moeten hebben om neus en mond af te dekken in het openbaar vervoer, winkels, horeca en op het werk. Ook reizen met het vliegtuig kan dan weer mogelijk worden met een zo groot mogelijke afstand tussen de passagiers.
Peuterspeelzaal kan nog niet
Een van de eerste prioriteiten moet volgens de Duitse wetenschappers zijn de scholen weer te openen. Dat is belangrijk voor het ontlasten van gezinnen, maar ook om te voorkomen dat de sociale ongelijkheid toeneemt. Dat geldt met name bij kinderen in de hoogste groepen van de basisschool, op weg naar het voortgezet onderwijs. Daar is onderwijs in de klas (in tegenstelling tot thuis) essentieel. Die klassen zouden dan ook als eerste weer moeten beginnen met bijvoorbeeld maximaal 15 kinderen. Ook deze kinderen zouden mondkapjes moeten gaan dragen.
Voor mensen met jongere kinderen kan dat een teleurstelling zijn. De wetenschappers denken namelijk dat de kleintjes nog niet met een mondkapje weten om te gaan. Vandaar dat Kita’s of peuterspeelzalen pas na de zomervakantie weer open zouden kunnen, tenzij het om noodoplossingen gaat.
Economisch conservatief en klimaatvriendelijk
Opvallend is dat de Duitse wetenschappers ten aanzien van het economisch beleid conservatief blijven. Alle hulp die er nu gegeven wordt, moet tijdelijk zijn. Zodra de crisis voorbij is, dient de zogeheten “Schuldenbremse” weer in ere te worden hersteld. Dat houdt in begrotingsevenwicht en geen nieuwe (netto) overheidsschulden. Ten slotte mag er volgens de Leopoldina-wetenschappers niet worden getornd aan het Europese Klimaatakkoord. Integendeel, de politiek zou de huidige crisis eerder moeten gebruiken om meer aan het milieu te doen dan minder.
