Speelse neuro-feedbacktherapie bevordert de ontwikkeling van kinderen met autisme

By Hildegard Suntinger

Christof Götz en Christine Hartlieb-Götz hebben een dochter met autisme. Tijdens de behandelingen stuitten zij op neuro-feedbacktherapie; een soort krachttraining voor de hersenen waarbij men probeert de hersenactiviteit gericht te beïnvloeden. Zij ontdekten dat het onderzoek zich alleen richt op milde gevallen van autisme. Maar er zijn ook veel ernstige gevallen.

Zo is ongeveer 40 procent van de getroffenen non-verbaal, lijdt 31 procent aan een verstandelijke beperking en 25 procent aan borderline. De resultaten van de training waren echter veelbelovend. Zo kreeg het idee voor de start-up Brainhero vorm. Het koppel vond steun bij biomedisch ingenieur David Pollreisz, die destijds nog studeerde aan de TU Wenen, maar nu CTO is van Brainhero. In deze aflevering van start-up of the day vertelt medeoprichter Christof Götz over innovatie en de uitdagingen van het opstarten.

Welk probleem los je op en waarom is het belangrijk? 

“Het gaat over het dagelijks leven in gezinnen met kinderen die lijden aan autisme. We creëren levenskwaliteit en stellen therapeuten in staat hun werk beter te doen. Met onze neuro-feedbacktherapie willen we bereiken dat het kind tijdens zijn groei zich beter kan ontwikkelen, zodat het als volwassene een betere kans heeft om zelfstandig te leven. Daarbij leveren we hardware en software – evenals de therapie zelf – zodat we ook ons eigen patiëntenzorgteam hebben.”

Hoe kan neurofeedbacktherapie het leven van kinderen verbeteren?

“Iemand die lijdt aan autismespectrumstoornissen (ASS) heeft moeite met het aangaan van normale sociale relaties. Dus probeert therapie de ontwikkeling van sociale vaardigheden te stimuleren. De therapie is gebaseerd op elektro-encefalografie (EEG) in de vorm van een muts. Soms is deze therapie alleen beschikbaar in klinieken tegen hoge kosten. Wij hebben een mobiele EEG en een computerspel voor training thuis ontwikkeld. Brainhero is de hoofdpersoon die patiënten kunnen besturen via hun hersenactiviteit op het computerscherm.” 

Brainport is ook een beetje Autisme-port

Dat Brainport twee keer zoveel mensen met autisme telt, is voor wetenschappers een constante bron voor verder onderzoek.

“Het is echter niet bijzonder gemakkelijk. Het is een soort halter voor de hersenen die steeds zwaarder wordt naarmate het kind vordert. De training verandert de hersenactiviteit en deze veranderingen komen ook tot uiting in het gedrag. Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen met autisme minder rechter hersenactivatie hebben dan hun neurotypische leeftijdsgenoten. Dit hangt samen met de ernst van de symptomen. Met ons product kunnen we deze afwijking specifiek aanpakken. Bij elke training leren de kinderen hun hersenactiviteit te richten op een niveau dat vergelijkbaar is met dat van de overeenkomstige neurotypische populatie. Na verloop van tijd worden de veranderingen ook zichtbaar in hun gedrag.”

Wat was het grootste obstakel dat je moest overwinnen? 

“Het ging om certificering als medisch product, waarbij we rekening moesten houden met de strenge eisen van de Europese Wet op de privacy (GDPR) van de EU wat patiëntgegevens betreft. Ook was het streven dat Brainhero door de ziektekostenverzekering kon worden vergoed. Dit betekent dat er strikte regels zijn die we moeten volgen, zoals ISO 27001. Maar ook dat er geen Amerikaanse bedrijven aan de opslag van patiëntengegevens te pas komen. Dus de Europese datacentra van bedrijven als Amazon en Google waren expliciet uitgesloten. Dit zijn extreem grote hindernissen en voorwaarden die ons ook beperken in onze creatieve spelontwikkeling.”  

Wat waren de beste momenten tot nu toe? 

“We deden een klinische haalbaarheidsstudie en waarin we ernstige gevallen van autisme op hebben genomen. Het mooiste was om te zien dat kinderen die voorheen non-verbaal waren, dingen begonnen te benoemen en in zinnen van drie woorden begonnen te spreken. Zo konden ze voor het eerst verbaal communiceren. Hun ouders waren erg dankbaar.”

Hoe moeilijk was het om financiering te krijgen voor neurofeedback therapie?

“Heel moeilijk. We hadden het niet kunnen doen zonder het Oostenrijkse financieringslandschap. Daar zijn we heel dankbaar voor. Financiering was essentieel voor de ontwikkeling van het product, de medische certificering en de beschikbaarheid op de markt. Maar nu worden we grotendeels extern gefinancierd.

Onze voornaamste investeerder is IST Cube, met wie wij zeer gelukkig zijn. In de laatste financieringsronde kregen we een aantal fondsen – waaronder Fair Finance, een impactfonds dat ook enkele van onze therapieën zal sponsoren, voor patiënten die de therapie niet kunnen betalen of geen therapieplaatsen hebben. Met ARAX hebben we ook een stille vennoot. We genereren nu al een paar weken onze eigen inkomsten. Hoewel wij nog niet zoveel therapieën kunnen aanbieden vanwege de verstoorde toeleveringsketens. Maar onze eerste grotere partij wordt momenteel geproduceerd. We denken vanaf het voorjaar 2023 grotere aantallen te kunnen leveren.”

Waar wilt u over vijf jaar staan met uw bedrijf?

“In de volgende stap willen we ons ontwikkelen tot een bedrijf voor neurologische problemen. Daartoe personaliseren wij de therapie door deze aan te passen aan de individuele structuur en activiteitenbalans van de hersenen. Daarachter zit het feit dat autisme niet zelden gepaard gaat met andere neurologische problemen. Daarom moeten we ook deze problemen aanpakken. Een veel voorkomende overlapping is bijvoorbeeld aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD). Daarom bieden wij onze therapie al aan voor kinderen met ADHD. Uit de haalbaarheidsstudie is gebleken dat dit zeer goed werkt. Waarbij het nog maar de vraag is welke onderwerpen we in de certificering kunnen opnemen. Maar we werken al aan de volgende onderwerpen samen met onze klinische en wetenschappelijke partners.”

Wat maakt uw neurofeedback therapie anders dan bestaande dingen?

“Er zijn veel onderzoeksprojecten over neurofeedbacktherapie. Maar de meeste daarvan bereiken de markt niet omdat ze te ingewikkeld zijn om toe te passen. Je kunt soortgelijke therapieën uitvoeren in klinieken en operaties. Dat is echter meestal niet haalbaar voor de getroffen patiënten, omdat de omgeving vreemd is, je de tijd en plaats niet vrij kunt kiezen, en je daarbij iets nogal ongemakkelijks op je hoofd moet dragen. Bij ons kan dat gewoon thuis: gemakkelijk te hanteren, comfortabel te dragen en altijd bruikbaar. Dit betekent dat de opleiding vaker kan worden gegeven – en ook kosteneffectiever is. Wij zijn ongeveer de helft goedkoper dan conventionele therapieën. Er zijn ook consumentenapparaten die niet als medische producten zijn gecertificeerd. Deze zijn meer gericht op volwassenen en leveren uiteindelijk niets meer dan ontspanning.”

Start-up of the day Archieven – Innovation Origins

Verspreid over heel Europa hebben duizenden start-ups de meest innovatieve ideeën. Innovation Origins zet ze elke dag in de kijker.