Dit maakt microplastics overbodig

By Linda Bak

Iamfluidics ontwikkelt nieuwe microdeeltjes. Deze hele kleine deeltjes zitten in alle producten om ons heen, van etenswaren tot beautyproducten en van medicijnen tot kleurstoffen. De microdeeltjes – die uit verschillende materialen kunnen bestaan – hebben verschillende functies in deze producten. In bodyscrubs kan het bijvoorbeeld de microplastics vervangen, die nu zorgen voor de korrelige structuur. In medicijnen kunnen microdeeltjes zorgen dat een pil uit elkaar valt in je maag en dat de medicijnafgifte over een bepaalde periode wordt uitgesmeerd. Daarnaast spelen microdeeltjes een belangrijke rol in de ontwikkeling van kweekvlees. Cellen groeien op een bepaalde ondergrond en microdeeltjes vormen die specifieke ondergrond. “Als je goed microdeeltjes kunt maken, dan kun je in heel veel markten voor heel veel verschillende producten terecht”, zegt Claas Willem Visser, co-founder en CSO van Iamfluidics en universitair hoofddocent aan de Universiteit Twente.

Beter en groener

Visser ontdekte de nieuwe technologie om microdeeltjes te maken een jaar of vijf geleden in het laboratorium van de Universiteit Twente. Hij patenteerde de technologie en omdat dit zo veelbelovend is, richtte hij samen mijn zijn compagnon Tom Kamperman een spin-off op. Inmiddels is Iamfluidics een snelgroeiend bedrijf met zeventien medewerkers. Het maken van microdeeltjes is heel ingewikkeld. “Als het makkelijk was, dan zouden bedrijven die dit nodig hebben wel zelfs microdeeltjes maken”, zegt hij. “Wij hebben een team van materiaalkundigen, chemici en natuurkundigen om de deeltjes zo te maken dat ze doen wat ze moeten doen.”

Voor de toepassingen zijn microdeeltjes met verschillende eigenschappen nodig. “Wij kunnen bijvoorbeeld zorgen dat de microdeeltjes die geproduceerd worden allemaal dezelfde grootte hebben. Dat kan belangrijk zijn in een bepaalde situatie”, schetst Visser. “Wij denken we dat heel veel toepassingen kunnen verbeteren. Wij maken namelijk microdeeltjes die van betere kwaliteit zijn en daarnaast zijn ze ook nog groener. Met onze technologie maken we microdeeltjes in één keer goed waardoor we veel minder afval hebben.”

Vervanger van microplastics

Iamfluidics zet in op het maken van microdeeltjes die nog door niemand anders gemaakt worden. “De Europese Unie wil microplastics verbieden in, bijvoorbeeld, zalfjes en wasmiddelen. Nu worden microplastics bijvoorbeeld gebruikt om de geur van wasmiddel op een goede manier in je kleding te krijgen. Bedrijven moeten dus op zoek naar een andere oplossing en daar kunnen wij bij helpen”, stelt Visser. “Wij kijken dan naar materialen die goed zijn voor het lichaam en die natuurlijk afbreekbaar zijn.”

Per toeval ontdekt

De technologie die Iamfluidics nu gebruikt, ontstond toen Visser en zijn compagnon bezig waren met een ander onderzoek in biomedische technologie. “Tom liep in zijn onderzoek tegen een probleem aan rondom het beschermen van de cellen door middel van microdeeltjes. De technologie die ik op dat moment ontwikkelde bleek ook goed te werken als oplossing voor Toms probleem”, blikt Visser terug. “Ik wilde een publicatie schrijven en daarna verder gaan met het onderzoek maar Tom wilde de technologie nog verder onderzoeken en kijken naar nieuwe mogelijkheden.” De publicatie die de twee onderzoekers uiteindelijk hebben geschreven, bevatte eerste generatie producten. Dat was ook meteen de basis voor het patent en het bedrijf Iamfluidics.

Daarna zijn de ondernemers gaan kijken naar mogelijke markten om de technologie toe te passen. “Omdat de EU microplastics in de ban doet, bleek vooral de markt van producten voor persoonlijke verzorging erg interessant”, stelt hij. “Op lange termijn komen daar ook de voedselproductie en de farmaceutische industrie bij.”

Broedplaats voor onderzoek

De Universiteit Twente – waar ook alle eerste onderzoeken plaatsvonden – heeft een belangrijke rol gespeeld in de oprichting van Iamfluidics. “Zonder de UT had het bedrijf nooit bestaan”, stelt Visser. De onderzoeksomgeving was volgens hem cruciaal. “Het is een broedplaats van allerlei mensen met verschillende ideeën. Zo komen verschillende werelden samen en krijg je kruisbestuiving. Dat zorgt uiteindelijk voor vernieuwing.”

Daarnaast heeft de UT de ondernemers ook aan de praktische kant geholpen met het opzetten van een bedrijf. “Het grote netwerk van de universiteit was heel handig”, zegt hij. Zo kwamen zij in contact met mensen die ons konden helpen bij het aanvragen van patenten, het zoeken naar investeerders en de business  development rondom het bedrijf. Daarnaast kunnen spin-offs tegen gereduceerde tarieven lab- en kantoorruimte huren. 

Spin-offs zijn ruwe diamanten. Je weet nooit hoe de bedrijven eruit gaan komen, maar als je niks doet dan laat je als universiteit pareltjes liggen

Claas Willem Visser

Unieke positie voor spin-offs

Volgens Visser is het oprichten van spin-offs een belangrijke manier om innovaties echt van de grond te krijgen. “Binnen universiteiten wordt technologie ontwikkeld die niet op andere plekken ontwikkeld kan worden. Het is belangrijk om dat naar de markt te brengen om ervoor te zorgen dat de rest van de wereld hiermee bediend wordt”, stelt hij. “Spin-offs zijn ruwe diamanten”, gaat hij verder. “Je weet nooit hoe de bedrijven eruit gaan komen, maar als je niks doet dan laat je als universiteit pareltjes liggen.” Alle technische universiteiten hebben een Tech Transfer Office om wetenschappers die een bedrijf op willen richten verder te helpen. “Dat is een goede basis, maar het kan altijd beter”, stelt Visser.

Goede begeleiding

Hij vond de onderhandelingen met de universiteit over het aandelenbelang ook een lastige fase. “De universiteit voert dit soort gesprekken elke dag maar ik deed het als jong broekie voor de eerste keer. Daardoor voelde ik me een klein duimpje tegenover een grote reus”, stelt hij. “Het zou fijn zijn als ondernemers in dit soort situaties beter ondersteund kunnen worden door iemand buiten de universiteit.”

Meer geld

Daarnaast vindt hij het belangrijk dat er meer geld beschikbaar komt voor de masterstudenten, PhD’ers of wetenschappers die een bedrijf willen oprichten. “Er zitten veel financiële risico’s aan ondernemen. Ik denk dat het helpt als er meer beurzen en subsidies zijn om de eerste jaren door te komen. Dat geeft rust en vertrouwen voor ondernemers”, zegt hij. “Alleen de laatste tijd zijn veel subsidies juist omgezet in leningen in plaats van giften, bijvoorbeeld de NWO Take Off. Daarmee werpt de overheid volgens mij echt een enorme drempel op voor jonge mensen om een bedrijf te starten. Leningen zijn leuk voor mensen die er eigenlijk al zijn en die risicoloos kunnen ondernemen. Voor andere mensen, starters bijvoorbeeld, is een lening lastig, zelfs als het een zachte lening is.”

In de winkels

Visser kijkt positief naar de toekomst. “Start-ups stellen onmogelijke doelen en gaan daar toch 100 procent voor. Het zijn verhalen van grote tegenslagen of juist van enorme doorbraken. Het is hollen of stilstaan, zeker in de high tech”, vertelt hij. De CSO heeft een mooi doel voor ogen. “Nu werken we op kleine schaal, met samples in kleine bakjes, maar in de toekomst gaat het om grote vaten en vrachtwagens vol microdeeltjes. We willen dat de deeltjes die wij met deze nieuwe technologie maken, in zo veel mogelijk markten en producten terecht komen.” Hij hoopt dat de eerste producten met de microdeeltjes van Iamfluidics over twee jaar in de winkels liggen.