Lely Astronaut (c) Lely Group
Author profile picture

De melkrobot van de Nederlandse Lely Groep heeft de finale van de European Inventor Award 2019 in de categorie Industrie gehaald. Innovation Origins sprak met de uitvinders, Alexander van der Lely en Karel van den Berg. De winnaars van de prestigieuze prijs worden vandaag, 20 juni 2019, in Wenen bekendgemaakt.

Een astronaut is met een kabel verbonden met het ruimteschip, maar kan zich vrij bewegen in de ruimte. De Lely Groep wilde dit ook voor de koeien tijdens het melken mogelijk maken. Wanneer de koe de melkstal binnenkomt, glijdt een robotarm onder haar lichaam door en controleert het melkproces. Terwijl de koe over een voederbak beschikt, worden de tepelbekers met behulp van lasertechnologie geplaatst en begint het melkproces. Sensoren registreren de bewegingen van de koe, zodat de robotarm haar bewegingen kan volgen.

De melkmethode stelt de koeien in staat om hun eigen ritme te leven. De melkstal is 24 uur per dag beschikbaar voor de koeien en is vrij toegankelijk voor de koeien. Volgens de uitvinders verlicht de zelfgekozen tijd de stress voor de koeien en verhoogt deze de dagelijkse melkgift per koe met 1 liter.

Daarnaast stelt de melkstal de veehouder in staat om de voeropname en de melkgift te controleren. Het merkteken op de halsband van de koe wordt gescand voor het verzamelen van gegevens. Data-analysesoftware geeft de boer de informatie die hij nodig heeft om de gezondheid van zijn dieren te behouden en zijn bedrijfsvoering te verbeteren. Interview met Alexander Lely en Karel van den Berg.

De Lely Groep heeft 1600 patenten in de landbouwsector. Hebben jullie ze allemaal in je hoofd?

Lely: “Nee, (lacht). De oudste patenten bestaan al twintig jaar. Ik zou ze niet meer herinneren. Maar ons octrooiteam kent ze allemaal.”

Worden alle patenten gebruikt?

Van den Berg: “Nee, als we een idee hebben, vragen we  we niet alleen octrooi aan op  dat ene idee, maar ook op alle ideeën rond dat idee. Dus we vragen verschillende patenten aan, maar we gebruiken ze niet allemaal.”

De Lely Groep is niet alleen actief in de melksector, maar ook in sectoren zoals de voeding en de gezondheid van koeien. Waarvoor heeft u de meeste octrooien?

Lely: “Voor de melkrobot. De productontwikkeling is gestart in 1985 en sindsdien hebben wij octrooien aangevraagd. Alle andere patenten vallen op de voerrobot die we tien jaar geleden lanceerden.

In de Global Innovation Index 2017 staat Nederland op de derde plaats op de ranglijst van honderd dertig economieën. Denkt u dat Nederland een vestigingsvoordeel biedt aan innovatieve bedrijven?

Lely: “Vanuit agrarisch oogpunt zijn we een heel klein land. We moeten de dingen anders doen om te overleven. We moeten dingen ontwikkelen om alle beschikbare vierkante centimeters grond en alle beschikbare waterdruppels te gebruiken. Nederland staat bekend om zijn toekomstgerichte landbouw.”

Van den Berg: “We hebben een hoog kennisniveau in de landbouw – en goede technici die de zaken open minded benaderen.”

Lely: “De landbouw is een van de topsectoren in Nederland.”

Jullie begonnen in 1985 met de ontwikkeling van de Lely Astronaut en vroegen in 1986 de eerste twee patenten aan. Hoeveel patenten zitten er in het systeem?

“Achthonderd.”

Wat was de grootste uitdaging in de ontwikkeling van Lely Astronaut – en waarom?

Lely: “Met de Lely Astronaut wilden we de boeren bevrijden van het moeilijke melkproces. Onze machine zou moeten interageren met de vijfhonderd kilogram koe en haar volledige bewegingsvrijheid moeten geven. De machine moest gevoelig genoeg zijn om de vijf centimeter spenen van de koe te vinden en tegelijkertijd zeer robuust zijn om niet te breken. Ik denk dat dat het grootste was, wat denk jij, Karel?”

Van den Berg: Ja, het vinden van de spenen – een koe van vijfhonderd kilogram beweegt en kan ook de machine ruïneren. Je hebt een exacte positie nodig die zowel robuust als sterk is …

….. voor een grote koe….

Van den Berg: “….. en ook koe-vriendelijk. De koe moet vrijwillig naar de melkstal komen. Dit werkt alleen als ze de robot leuk vindt. Maar ze komt ook vanwege het voedsel dat ze in de melkstal vindt.”

Lely: “De spenen hebben een diameter van twee centimeter en moeten in een gat van twee centimeter gaan. Door de flexibiliteit van de spenen is er ook een beetje speelruimte.”

Hoe heb je dat probleem opgelost?

Van den Berg: “Sensoren aan het einde van de robotarm zorgen ervoor dat de machine de afstand tot de spenen kan detecteren. Maar de laserscanner helpt ook om de spenen te vinden.”

Lely: “De laserscanner is zeer nauwkeurig.”

Van den Berg: “Maar ook de overtuiging dat je het kunt maken is erg belangrijk. In die tijd waren er andere bedrijven die het probleem onderzochten. Het is het geloof in het eigen kunnen en uithoudingsvermogen. In iets geloven, er bij blijven en niets minder dan de beste oplossing accepteren.”

Was er ook een punt waarop jullie het wilden opgeven?

(beide lachen luid)

Lely: “Er was een bepaald punt waarop we de beste technologie moesten kiezen. We hadden een lange discussie voordat we het eens werden over de laserscanner. Dat betekende een grote investering voor ons – als zeer klein familiebedrijf in die tijd – die veel moed vergde.” (Lacht.)

Van den Berg: “Later waren we erg blij dat we besloten om de laserscanner te gebruiken.”

En: welke innovatie kunnen we binnenkort van jullie verwachten?

“Dat kunnen we niet onthullen, het is een geheim. Als u daarover schrijft, krijgen we geen octrooi meer. (lacht) Ons onderzoek gaat altijd over de melkveehouderij en we werken momenteel hard aan een milieuvriendelijke oplossing voor de mest. We willen een kringloopeconomie tot stand brengen onder melkveehouders. Kennis over de effecten van mest is door het gebruik van meststoffen enigszins vergeten. Koemest en urine van koeien bevatten veel mineralen. Op dit moment is mest echter alleen maar afval dat CO2-uitstoot veroorzaakt. We willen de mest terugbrengen naar de velden. Maar niet in zijn oorspronkelijke vorm, maar op een zodanige wijze dat het hetzelfde effect heeft als meststoffen.”

Over de Lely Groep

Het bedrijf werd in 1948 opgericht door de gebroeders Lely in Maassluis. De gelegenheid was de eerste uitvinding – een sterrenwielhark. Ondertussen is het aantal patenten gegroeid tot 1600. De technologieën liggen op het gebied van melken, voederen, diergezondheid, koecomfort, managementsystemen en grote melkveehouderijen. De groep, nog steeds een familiebedrijf, stelt 1200 mensen tewerk en heeft een jaaromzet van vijfhonderd zes miljoen euro. Sinds 2004 wordt Lely in de tweede generatie geleid door Alexander van der Lely. Hij studeerde productie- en operationele techniek en ontwikkelde samen met elektrotechnisch ingenieur Karel von Berg de automatische melkastronaut.

Lees hier wat Innovation Origins eerder over Lely en de andere Nederlandse genomineerde publiceerde.