Europa, dat sneller opwarmt dan enig ander continent, wordt geconfronteerd met de gevolgen van klimaatverandering. Het Europees Milieuagentschap (EEA) luidt de noodklok: Europa is onvoldoende voorbereid om groeiende uitdagingen het hoofd te bieden. De onlangs gepubliceerde European Climate Risk Assessment (EUCRA) van het EEA roept op tot onmiddellijke en gecoördineerde beleidsmaatregelen.
Ecosystemen, vooral die langs de kust, staan voor ernstige bedreigingen, vooral veroorzaakt door toenemende hittegolven. Deze bedreigingen hebben niet alleen invloed op de natuur, maar ook op onze financiële stabiliteit. Klimaatverandering heeft verstrekkende gevolgen voor onder meer verzekeringskosten en de waarde van vastgoed. Het rapport benadrukt daarom de dringende noodzaak van snelle emissiereducties en het implementeren van veerkrachtige strategieën om rampzalige gevolgen te voorkomen.
Waarom dit belangrijk is
Europa warmt razendsnel op. De recente overstromingen in Nederland, Duitsland en België tijdens de zomer van 2021 zijn alarmerende voorbeelden van extreme klimaatgebeurtenissen. Er is beleid nodig om de gevolgen van klimaatverandering te beperken.
Beoordeling onthult 36 belangrijke klimaatrisico’s
De EUCRA heeft 36 klimaatrisico’s geïdentificeerd binnen vijf clusters: ecosystemen, voedsel, gezondheid, infrastructuur en economie en financiën. Voor meer dan de helft daarvan zijn dringende maatregelen nodig. Zuid-Europa is vooral kwetsbaar voor hitte en waterschaarste, terwijl laaggelegen kustgebieden, zoals Nederland, te maken hebben met overstromingen en erosie.
Er is onmiddelijk actie nodig. De gezondheid van mensen loopt risico door hitte, waarbij specifieke bevolkingsgroepen, waaronder ouderen en mensen met onderliggende gezondheidsproblemen, een groter risico lopen. Deze bevindingen vragen om snelle emissiereducties en een krachtig aanpassingsbeleid en aanpassingsmaatregelen om de maatschappelijke veerkracht te versterken.
Financiële stabiliteit in gevaar
Klimaatverandering is niet alleen een milieuprobleem, maar ook een financieel probleem. Het EMA-rapport benadrukt dat de financiële risico’s van klimaatrampen vaak worden onderschat. Het gaat onder meer om verstoringen van de toeleveringsketen en hogere verzekeringskosten.
Beleidsimplicaties en de weg voorwaarts
Het rapport van de EMA dient als een oproep aan Europese beleidsmakers, vooral in het licht van de naderende Europese verkiezingen. Nu populistisch rechts mogelijk terrein wint, is er bezorgdheid over het klimaatbeleid.
De EUCRA maakt duidelijk dat Europa catastrofale gevolgen kan ondervinden als er geen doortastende en effectieve beleidsmaatregelen worden genomen. Bovendien benadrukt het rapport de noodzaak van nauwere samenwerking tussen de EU-lidstaten en de betrokkenheid van regionale en lokale niveaus voor dringende en gecoördineerde actie.
De toekomst van Europa hangt af van het vermogen om te anticiperen op deze klimaatrisico’s en ze te beperken. Dat vraagt om een proactieve aanpak vanuit zowel regeringen, bedrijven als individuen.