Energie-innovators uit de Brainportregio komen deze maandagmiddag bijeen om de toekomst van zonne-energie te bespreken. Zo’n 40 mensen zitten op initiatief van onderzoekscentrum Solliance samengepakt op de bovenste verdieping van het Solliancekantoor. Onder het tl-verlichte systeemplafond staat die ene vraag centraal: hoe gaan we in godsnaam de energietransitie vormgeven?
Want dat de tijd dringt, weten we ondertussen wel. Een gegeven dat niettemin nog maar eens onderlijnd wordt door Wim Sinke. De zonnecel-expert van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) benadrukt dat de wereldwijde uitstoot van fossiele verbranding binnen tien jaar naar nul moet. Anders beperkt de opwarming van de aarde zich niet tot anderhalve graad. “We hebben haast”, aldus de professor.
En het gaat niet alleen om het opwekken van elektriciteit. De stroom moet op termijn ook duurzaam omgezet worden in brandstof en warmte. “We moeten innoveren met de tong op onze schoenen”, zegt Sinke. Maar het kan: “Het opwekken van zonne-energie is in de afgelopen tien jaar 50 maal zo goedkoop geworden.”
Die goedkope energie komt bovendien al lang niet meer alleen van lelijke zonnepanelen, volgens Wiep Folkerts. De directeur van onderzoekscentrum Solar Energy Application Centre (SEAC), vertelt over verschillende vormen van zonne-energie: “Onze uitdaging is het integreren van zonnecellen in bestaande energiesystemen, gebouwen en infrastructuur.” Zo participeert SEAC in projecten met prefab zonnepaneeldaken, geluidswallen met zonnepanelen en wegen die zonne-energie in zich opnemen.
Een visie waar Solliance zich overigens goed in kan vinden. Ook zij bezien zonnepanelen niet per se als eindproduct maar als halffabricaat. En de mogelijkheden voor die andere helft lijken eindeloos.
Lees ook: Solliance rolt de zon uit
Toch zijn de aanwezigen enigszins somber gestemd. Op de eerste plaats omdat de energietransitie nog voor een groot technologisch vraagstuk staat. Hoe sla je duurzaam opgewekte energie op? Want, zo vertelt ASML-bestuurder Frits van Hout, zon- en windenergie zijn niet constant: “Om fluctuaties en black-outs het hoofd te bieden is overcapaciteit nodig en moet er de mogelijkheid tot massaopslag zijn.”
Een tweede heikel punt is wet- en regelgeving. “Allemaal getrut”, volgens Rob Bogaarts van Woonbedrijf. De woningcorporatie zet vol in op zonne-energie om zijn woningen te voorzien van een beter energielabel. “Maar wij zijn als woningcorporatie ook investeerder en willen dus onze investering terugverdienen”, aldus Bogaarts. Alleen de huidige wetgeving maakt dat nu juist onmogelijk.
“We lopen tegen een keten van onmogelijkheden aan”
De tot dusver door Woonbedrijf gerealiseerde zonnepanelen zijn dan ook een gift voor de bewoners. Leuk, maar geen duurzame oplossing. “We lopen tegen een keten van onmogelijkheden aan”, zegt Bogaarts. “Van de belastingdienst tot de tweede kamer.”
De politiek krijgt sowieso rake klappen deze middag. Er is louter ongeloof over de 2,5 miljard euro subsidie voor het verbranden van biomassa. Of het verbranden van geld, zoals het hier eufemistisch genoemd wordt. Dit, terwijl de zonne-energiesector de hardst groeiende energiesector ter wereld is. Politici moeten leren verder te kijken dan hun mandaat van vier jaar, is de teneur. De energietransitie vergt een langetermijnvisie.
Goed geïnformeerd en fel verlaten de aanwezigen het kantoor. Klaar om het debat aan te gaan met aspirant Kamerleden André Bosman (VVD), Agnes Mulder (CDA) en Sandra Beckerman (SP), die later deze dag discussiëren over de energietransitie. De toon is in ieder geval gezet. Hieronder het volledige verkiezingsdebat: