E52 neemt je tijdens Dutch Design Week mee langs de pareltjes van het festival. Negen bijzondere ontwerpers, die in onze ogen de hidden gems van dit jaar zijn. Tijdens DDW zetten we elke dag een pareltje in de spotlight. Vandaag: de Onkruidenier
De Onkruidenier (Jonmar van Vlijmen en Ronald Boer) stelt ongewenste natuur in de stad centraal. Kleefkruid, zevenblad en brandnetel: de meeste mensen verwijderen deze planten linea recta uit hun tuin. Bij Jonmar en Ronald krijgt onkruid juist een nieuwe functie. Ooit wel eens parkpesto of een berenklauwbiertje geproefd?
Het was eigenlijk logisch dat Jonmar van Vlijmen landschapsarchitectuur ging studeren. Van jongs af aan in de weer met planten, op zijn twaalfde al een baantje in het tuincentrum. Maar vlak voor zijn afstuderen zwaaide hij af. Bang voor een leven van dikke rapporten schrijven in hoge kantoorgebouwen. Op zoek naar een bestaan met meer creativiteit koos Jonmar voor de kunstacademie en werkte jarenlang als ontwerper. Tot dat hij bij het opruimen tegen Elseviers gids van wilde groenten en kruiden aanliep. Het boekje uit oma’s erfenis.
Achterin dat gidsje staan recepten, van brandnetelkroketten tot hoestdrank van madeliefjes. Mateloos interessant, vond Jonmar. En hij besloot zelf eens het park in te gaan op zoek naar wat ‘onkruid’. Binnen no time staat het huis vol. Planten hangt hij te drogen aan de verwarming en van berenklauw maakt hij bier. En nee, dat laatste was niet persé lekker, maar de toon is gezet.
Samen met partner Ronald, opgegroeid op een boerderij en eerder werkzaam bij restaurant Proef in Amsterdam, wordt hij gevraagd om proeverijen van wilde planten te geven. De belangstelling groeit en mensen willen graag mee op pad. Al snel komen de ‘groepsexpedities’ door de stad op zoek naar bruikbaar onkruid.
Jonmar wil met zijn activiteiten een nieuw perspectief op ‘ongewenste natuur’ bieden. Naast kennis van de bereiding van wilde planten, is de Amsterdammer ook een vat vol verhalen. Over hoe de Romeinen zevenblad naar Nederland brachten door het onderweg te planten (om zo op de terugweg nog wat te eten hebben) tot de lustopwekkende gevolgen van berenklauw in de Middeleeuwen.
De mobiele veldwerkplaats
De Onkruidenier strijkt tijdens DDW neer in de Bergmannkerk bij de Hallenweg. Samen met Overtreders W is een mobiele werkplaats ontwikkeld met oogstmeubels, veldkeuken, droogkast en werkbanken, waar bezoekers de bijzondere toepassingen van wilde planten kunnen proeven.
Ter voorbereiding op DDW bezocht Jonmar alvast de Genneper Parken in Eindhoven en werd enthousiast van wat hij daar aan onkruid aantrof. Benieuwd naar de Strandgroente, Wilde Theemelanges en Bloemenboter van de Onkruidenier? Volg je neus en kom naar de Bergmannkerk.
De Negen Pareltjes van DDW zijn tot stand gekomen in samenwerking met Dutch Design Daily en curator Katja Lucas van DDW. Wil je de parels zelf bewonderen? Elke dag (in de ochtend en de middag) organiseert Urban Exploring Tours samen met KOGA een bijzondere fietstocht langs de geselecteerde ontwerpers. Meer info vind je hier.
Foto’s: Frouwkje Smit