Als technologie ergens bij design komt tijdens de Dutch Design Week, dan is het wel bij Manifestations. Curator Viola van Alphen heeft zich er niet makkelijk vanaf gemaakt. Haar expositie is een reeks van deel-expo’s die samen het verhaal vertellen van de toekomst die, als we niet oppassen, ons ontwerpt, in plaats van andersom. Will the Future Design Us…? “Wij zijn het meest kritische onderdeel van de DDW.”
Manifestations is een gezamenlijk project van Van Alphens ViolaVirus en het Eindhovense MADlab. “Manifestations toont de toekomst: virtuele realiteiten, de beperkingen in onze menselijke percepties, het technologisch upgraden van ons lichaam, hoe wij daar de controle nog over houden.”
Furbies met verlatingsangst, een psychiatrische kliniek voor robots, een tutorial voor terroristen…
De diversiteit van wat voorbij komt bij Manifestations is enorm, maar de rode draad is ook duidelijk. Alles draait om de vraag waar het naar toe gaat met onze door data-controle beheerste wereld. Verdwalen in een virtuele sprookjeswoestijn, een psychiatrische kliniek voor robots, Furbies met verlatings-angst, exoskeletons, hitte-sensoren-op-je-lijf zodat je bitcoins kan minen, Internet of Women-Things, implanteerbare health-trackers, Tover je Toekomst, HyperReality, Monochrom HackerCultuur, Social Artificial Intelligence, Dystopian movies, Invisible Boyfriend, Credit-dating-app, Nerveuze anti-terror Systemen, Predictive Police, Tutorial for Terrorists… Ga er maar aan staan als designer. Viola van Alphen: “Manifestations toont de meest innovatieve ontwikkelingen in de wereld anno 2016. Zodat je als bezoeker uiteindelijk beter in staat bent je eigen toekomst te maken. Regain Control over Your Devices. Laten we samen onze toekomst maken, voordat de toekomst ons maakt.”
Kunnen we onze eigen zintuigen nog wel vertrouwen?
Kunnen we onze eigen zintuigen nog wel vertrouwen? Van Alphen is er nog niet zo zeker van. “En al zeker niet als ze gekoppeld zijn aan allerlei data-analyses die zo maar op hol kunnen slaan. Wie een beetje kritisch om zich heen kijkt, ziet vanzelf de signalen. We hebben geen idee wie er allemaal aan de haal gaat met onze data. Sinds ik heb gehoord dat de Belastingdienst mensen die negatieve tweets sturen extra scherp in de gaten houdt, kijk ik wel drie keer uit voordat ik weer ga klagen over de NS. Wat staat er allemaal op mijn bonuskaart? Vanuit welke dataprofielen wordt de hoogte van mijn zorgverzekering bepaald en waaruit worden die opgebouwd? Het zijn allemaal onderwerpen waar we best een keer extra over mogen nadenken, voordat we er ja tegen zeggen.”
“Mooi he: geld uit lichaamswarmte! Het is net de Matrix.”
De vorm waarin Van Alphen die basisvraag giet, varieert van dag tot dag. Zo wordt er een psychiatrisch instituut gebouwd voor robots die mentaal in de problemen raken. Ook zien we een lichaamspak dat warmte omzet in stroom, om daarmee, via een Raspberry Pi computertje, bitcoins te minen. “Mooi he: geld uit lichaamswarmte! Het is net de Matrix.”
Veel van de voorbeelden komen terug in de uitreiking van de Young Talent Awards, op de eerste zaterdag van de DDW. De jury bestaat uit Bruce Sterling (Scifi schrijver), Martijn Paulen (directeur DDW) en Sacha Bronwasser (kunst critica Volkskrant). Dertien jonge kandidaten, door Van Alphen zelf op kwaliteit – haar kwaliteit, wat wil zeggen met veel aandacht voor het innovatieve karakter van de presentaties en – geselecteerd uit de afgestudeerden van Nederlandse en Engelse kunstacademies van 2016. “En weet je wat zo mooi is. Voor het eerst sinds ik dit soort werk doe, is de meerderheid vrouw: tien van de dertien!”
Hoe kunnen we deze technologie hacken om beter aan te sluiten bij de realiteit van vrouwen?
Dat sluit mooi aan bij een van de hoogtepunten van de Manifestations-week: de brainstorm over the Internet-of-Women-Things. Van Alphen: “De meeste IoT apparaten zijn gericht op verkoop van producten. Zonder dat we het weten houden die onze consumptiepatronen exact bij en verkopen het door als onderdeel van het business model. Maar hoe kunnen we deze technologie hacken om beter aan te sluiten bij de realiteit van vrouwen? Hoe kunnen we op sociale manier mensen helpen met nieuwe technologie?”
Het complete programma van Manifestations vind je hier
