Er rijden in Europa wat vrachtwagens en zelfs goederentreinen leeg terug naar de thuisbasis omdat er geen opdracht te krijgen was om lading over die route weer terug te brengen. Deze ‘lege ritten’ maken een groot deel uit van alle kilometers die in het vrachtverkeer worden afgelegd. Volgens cijfers van de Europese Commissie rijdt ruim 1 op de 5 vrachtwagens in Europa leeg rond.
Een van de redenen voor deze vele lege kilometers is dat bedrijven er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de concurrentie niets te weten komt over hun eigen ordervolume, kosten of vaste klanten. Er is overigens ook een ander probleem. Door de Europese regels rond de zogeheten cabotage, zijn er restricties aan het aantal ritten dat een transportonderneming uit het ene land in het andere land mag uitvoeren. Daarmee wordt oneerlijke concurrentie vermeden. Onderzoekers van de Oostenrijkse Universiteit van Klagenfurt onderzoeken nu hoe het gezamenlijk plannen van in eerste instantie binnenlandse routes van vrachtwagens de logistieke sector kan verduurzamen. Zonder dat daarbij bedrijfsgeheimen worden prijsgegeven.
“De sharing economy is in opkomst. Traditionele bedrijfsmodellen moeten worden aangepast en de spelers moeten leren hoe zij kunnen overleven in een wereld van gedeelde vrije capaciteit en digitale platforms,” zegt Margaretha Gansterer. Zij leidt het project “EMIL – Uitwisselingsmechanismen in de logistiek”, dat wordt uitgevoerd aan de universiteit van Klagenfurt en de universiteit van Wenen en wordt gefinancierd door het Oostenrijkse wetenschapsfonds FWF.
Drempels slechten
“In ons project richten we ons op horizontale samenwerkingsverbanden. Daarbij delen bedrijven op hetzelfde niveau van een toeleveringsketen middelen met hun concurrenten door geselecteerde transportopdrachten uit te wisselen”, legt Margaretha Gansterer uit. Deze uitwisseling kan plaatsvinden op digitale platforms. Daarbij delen transporteurs informatie over hun opdrachten zodanig dat lege ritten zoveel mogelijk worden vermeden. Dergelijke platforms bestaan al, maar zij maken slechts gedeeltelijk gebruik van het potentieel van dergelijke samenwerkingsverbanden. Om dit te optimaliseren, moeten er nog wat drempels geslecht worden.
Ten eerste willen concurrerende bedrijven natuurlijk geen belangrijke informatie delen. Ten tweede moet ook een manier worden gevonden om de kosten en de winsten eerlijk te verdelen. Pas wanneer deze kwesties tot ieders tevredenheid zijn opgelost, kunnen vervoerscontracten efficiënt worden verdeeld tussen concurrerende spelers. Onderzoekers werken nu aan mechanismen die enerzijds zo min mogelijk informatie hoeven uit te wisselen en anderzijds de transportopdrachten eerlijk en kosteneffectief kunnen verdelen. Een manier om dit doel te bereiken zijn veilingsystemen die gebruik maken van een biedproces om goede toewijzingen van beschikbare capaciteit te vinden. Zonder dat de bedrijven gevoelige gegevens zoals kosten of over vaste klanten hoeven vrij te geven. Een van de centrale problemen van EMIL is hoe een dergelijke winstdeling zou kunnen worden vormgegeven. “Uiteindelijk willen we de algemene efficiëntie van de transportsector verhogen door dure en milieuonvriendelijke lege ritten te vermijden,” zegt Gansterer.
Ook interessant: Start-up of the Day: minder files door inzet AI bij laden vrachtwagens