Best een eer. Samen met Ali B en Mark Rutte staat Marijn van der Poll morgen op het podium in Den Haag. De Eindhovense ontwerper is uitgenodigd voor het Toptalentengala. Een initiatief om zeer ambitieuze scholieren uit te dagen tijdens dertien bijzondere masterclasses. Eén daarvan wordt verzorgd door Van der Poll. Hij zal de tieners de beginselen van conceptueel denken bijbrengen. “Daar is niks magisch aan. Iedereen kan dat.”
“Brainstormen is een proces dat vaak ‘gekaapt’ wordt door degene met de grootste mond”Marijn van der Poll, Conceptual Thinking
Do hit chair (foto: Droog)
Het kantoor van de designer op de vijfde verdieping van het Klokgebouw is groot en licht. Uit een kastje achter zijn bureau trekt hij een stapeltje tijdschriften. Een TIME magazine, waarin zijn Do hit chair wordt aangeprezen. En een krantenartikel over zijn ontwerp voor een modulaire auto. Ook een folder van Ahrend, bekend van de kantoormeubels, voor wie hij de Kaigan ontwierp: een overkapte stoel die in grote ruimtes een beetje privacy biedt. Zijn ontwerpen worden gerekend tot de design klassiekers. Een deel werd tentoongesteld in musea als het Victoria and Albert in Londen.
En toch is het ontwerpen van producten de laatste jaren wat op de achtergrond geraakt. Het ‘denken als een designer’ is wat hem steeds meer ging fascineren. Hoe structureer je het ideeproces? Hij knikt naar het diploma dat op de muur achter hem prijkt: University of Nebraska. In 2015 haalde hij er zijn master’s degree. Zijn scriptie – die hij via Skype verdedigde – ging over wat Van der Poll conceptueel of niet-lineair denken noemt.
“Ik gebruik liever niet de woorden design thinking. Het klinkt een beetje vaag en ook alsof het is voorbehouden aan designers. Dat is het juist niet. Iedereen kan het.” Al tijdens zijn afstudeerfase ontwikkelde de Eindhovenaar een training Conceptual Thinking. Inmiddels heeft hij zo’n honderd mensen begeleid. Meestal professionals buiten de creatieve industrie. Vaak medewerkers van tech bedrijven op de High Tech Campus en momenteel Fokker Aerospace
De cursus is voor het grootste gedeelte online. Deelnemers loggen in op een platform waar wekelijks opdrachten verschijnen. Op ‘Feedback Friday’ geeft Van der Poll in een persoonlijke video een terugkoppeling op de voortgang. Drie keer komt de groep in het echt bij elkaar.
Wat trekt bedrijven aan in zijn methode? Van der Poll noemt de cursus “een collectief proces waarbij het denken individueel gebeurt”. Daarin verschilt het nogal van gewoon brainstormen. Dat laatste, zegt de ontwerper, is een proces dat vaak ‘gekaapt’ wordt door degene met de grootste mond. Of het is een vrijbrief om van alles te roepen, zonder wezenlijk na te denken over consequenties. Het resultaat zijn ideeën die blijven zweven als proefballonnen.
Er zit een duidelijke structuur in de denkmethode van Van der Poll, die wekelijks ook een halve dag lesgeeft op de Design Academy Eindhoven. Als eerste laat hij de groep nadenken over de vraagstelling.Daarna wordt het team getraind om conceptueel over de geformuleerde vraag te denken, in het kader van het grotere geheel, de ‘Bigger Picture’.
Daar zijn tools voor, legt Van der Poll uit. Mensen leren bijvoorbeeld te denken in scenario’s. Als je dit doet, wat betekent dat dan voor je toeleverancier, of voor je personeel? Of wat komt er allemaal kijken bij het ontwerpen van een nieuwe bureaustoel. Welke associaties roept het op? Van der Poll creëerde hier samen met Cognito een online tool voor: semanthycus.com. Tik bijvoorbeeld het woord ‘work’ in en een veelvoud aan synoniemen en antoniemen duikt op. Na deze fase waarin het grote plaatje in kaart is ingebracht, wordt een blauwdruk gemaakt voor de verdere uitvoering, het Concept.
Van der Poll traint het liefst een team van ongeveer vijftien man, dat bij voorkeur een dwarsdoorsnede van de organisatie vormt. Zo krijgt ook de HR-manager een beeld van wat een nieuw product betekent voor de logistiek. Mensen leren denken voorbij hun eigen expertise, dat zorgt voor meer begrip en betrokkenheid.
Nadenken vanuit een breder perspectief. De ontwerper denkt dat bedrijven in deze tijd wel moeten. “Anders loop je het gevaar de volgende Nokia te worden: briljant in het maken van telefoons. Maar niet zien dat mensen er veel meer mee willen dan alleen bellen.”
Zou zijn aanpak, tot slot, ook wat zijn voor de onderhandelaars van de kabinetsformatie? Van der Poll twijfelt, maar denkt van niet. Dit type denken is vooral geschikt bij de ontwikkeling van nieuwe producten. Als de vraag heel concreet is en iedereen daar volledig achter staat. “Het is ook wel eens gebruikt bij een procesanalyse, maar zodra er teveel verschillende belangen in het spel komen, is conceptueel denken minder geschikt.”
