Wekelijks rijden er vier directe goederentreinen tussen Tilburg en Chengdu. China heeft Noord-Brabant gevonden als belangrijk logistiek knooppunt. Kan de provincie voorkomen dat het in een politiek web terechtkomt?
Het wordt ook wel de nieuwe zijderoute genoemd; een gigantisch logistiek project dat China beter moet verbinden met Europa, Afrika en de rest van Azië. Meer dan vijfhonderd miljard euro moet zorgen voor betere handelsverbindingen ter land, ter zee en in de lucht. Nederland kan daarbij natuurlijk niet worden overgeslagen, aangezien ons land een van de grootste Europese importeurs uit China is. Het resultaat: een directe treinverbinding tussen Tilburg en miljoenenstad Chengdu, die uiteindelijk doorloopt tot Rotterdam. Volgens GVT International, eigenaar van de Tilburgse terminal, is het de enige en snelste directe treinverbinding tussen Nederland en China. Een enorme potentiële boost voor de (lokale) economie.
Geweldige kans
Frans-Paul van der Putten is onderzoeker en China-expert bij geopolitiek onderzoeksinstituut Clingendael. “Het is voor ons een geweldige kans waar we gebruik van moeten maken”, aldus Van der Putten. “In eerste instantie zijn het de grote bedrijven die gebruikmaken van de treinverbinding om spullen van en naar China te vervoeren. Maar met de opkomst van e-commerce hebben ook kleinere bedrijven toegang tot de Chinese markt. Scheepvaart duurt te lang en het vliegtuig is nog te duur, dus dan kom je uit bij de trein.” GVT zegt binnen vijftien dagen te kunnen leveren door de directe verbinding, terwijl het met de boot 45 dagen duurt.
Politiek middel
“Maar tegelijkertijd moeten we wel kijken wat de belangen zijn, waar die overeenkomen en waar niet”, waarschuwt de onderzoeker. Dat het project ook een politiek aspect heeft, is voor Van der Putten overduidelijk. China wil met het Belt and Road Initiative, zoals het project officieel heet, meer grip krijgen op de internationale betrekkingen, zowel geopolitiek als economisch. Hoe moet Noord-Brabant zich opstellen tegenover haar Chinese tegenhangers? Met die vraag stapte de provincie naar Clingendael. Het resultaat is het rapport Noord-Brabant and China, opgesteld door Van der Putten.
Lees ook: GVT verbindt Brabant met China
Weet waar je aan begint
Omdat de Chinese economie en politiek niet eenvoudig uit elkaar te houden zijn, kunnen provincies en gemeenten door hun directe samenwerking geconfronteerd worden met internationale politieke kwesties, ‘waar zij noch het mandaat, noch de middelen voor hebben’, zo leest het rapport. “Maar dat is zeker geen reden om het niet te doen,” benadrukt Van der Putten. “Je moet als provincie enkel goed weten waar je aan begint en ook vanuit de nationale overheid de nodige steun krijgen.”
Ontbrekend beleid
Maar tegelijkertijd ontbreekt het volgens de onderzoeker op nationaal- en EU-niveau aan helder beleid. “Ik vind dat de huidige EU-strategie nog te beperkt en abstract is. Nederland heeft ook geen duidelijke strategie voor de nieuwe zijderoute en voor de manier waarop men moet omgaan met regionale actoren. Wat voor rol moeten zij spelen? Dat zou ook in zo’n strategie moeten worden opgenomen.”
Advies
Het rapport sluit af met een aantal adviezen: beperk de samenwerking tot de huidige connecties met de Chinese provincies Jiangsu en Sichuan, om de belangen overzichtelijk te houden. Richt een provinciaal kennisnetwerk op om provincies en gemeenten advies te kunnen geven wanneer zij te maken hebben met Chinese investeerders. Werk samen met vergelijkbare EU-regio’s. En tot slot is er dus ook een sturende rol weggelegd voor de nationale overheid.
Lees hier al onze artikelen over China
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
