Wie weet er vandaag de dag nog dat DSM een afkorting is van De Staats Mijnen? Een groter contrast met het heden kan er bijna niet zijn. De mijnen, die garant stonden voor rijkdom door het delven van kolen en de basis vormen voor het huidige chemieconcern DSM maar ook een gigantische CO2-uitstoot, zijn reeds lang gesloten.
Tegenwoordig zit de Brightlands Chemelot Campus op het oude DSM-terrein in Geleen. Daar doen DSM en diens voormalige onderdelen die verkocht zijn aan chemieconcern SABIC onderzoek naar het circulair maken van grondstoffen zoals plastic.
Doel daarvan is de CO2-uitstoot drastisch te verlagen om aan de klimaatdoelstellingen van Parijs te voldoen. Ook moeten de concerns en andere bedrijven op het terrein zo verlost te worden van het gebruik van fossiele brandstoffen zoals het aardolieproduct nafta en aardgas.
De bedoeling is dat de Brightlands Chemelot Campus de belangrijkste hub op het gebied van circulaire chemie wordt die Europa zal kennen, zegt de directeur van de campus, Bert Kip.
80 jaar innovatie van materialen
Ter gelegenheid van het tachtigjarig bestaan van innovatie van materialen in Geleen lichtte Kip journalisten voor over de bezigheden en de doelstellingen van de campus. De Brightlands Chemelot Campus heeft volgens Kip een spilpositie in de wereld voor het ontwikkelen van circulaire grondstoffen. Reden is dat de hoeveelheden grondstof die bedrijven als SABIC produceren zo gigantisch zijn dat ze de hele keten van plastic producten wereldwijd beïnvloeden.
,,Wij hebben hier jarenlange kennis van chemische processen, hoe je die opschaalt en hoe je die uiteindelijk in de markt kan zetten”, zei Kip. ,,Op de rest van het terrein heb je veel grote partijen die daar hun business van gemaakt hebben. Onze combinatie is uniek. Als het ergens lukt om een circulaire hub neer te zetten, zal dat hier in Geleen zijn. Die positie durf ik daarom wel te claimen. Wij zijn de eerste hub in Europa die hier circulaire realiteit creëren. We produceren hier miljoenen kilotonnen aan materiaal dat allemaal de markt op gaat. Als we al het plastic afval van Nederland zouden hergebruiken in de kraker van SABIC die hier staat, dan is dat maar een paar procent van de productie van de kraker. Als je in staat bent om de grondstof aan het begin van de productie te verduurzamen, ben je de hele keten van processen die daarop volgt aan het verduurzamen. Van die grondstoffen worden plastic korreltjes gemaakt. Daar worden plastic tassen van gemaakt, bumpers van auto’s of medische implantaten. Vanalles! Als je de grondstof van een product verduurzaamt, wordt de hele keten duurzaam.”
Nafta en aardgas moeten eruit
De grote fabrieken draaien volgens Kip op nafta en aardgas. Dat zijn beide fossiele brandstoffen. ,,Die bepalen de CO2-footprint van de grondstof tot en met het einde van de levensduur van het product. Dat is wanneer je het als afval verbrandt. Doel is om de afvalstroom terug te dringen en ervoor te zorgen dat deze het gebruik van nafta als brandstof kan vervangen. Dat doe je door olie te maken van het afval. Die stop je in de kraker. Als je dat doet, maak je de productie van grondstoffen echt circulair. Dat lukt nog niet helemaal. Want je verliest altijd een beetje. Dus dan moet je er een beetje biomassa bij stoken. De bedoeling is dat je zo de hele keten circulair maakt.”
Een van de manieren om dat voor elkaar te krijgen is dat alle gemeentes in Limburg hun afval gezamenlijk aanbieden, aldus de gedeputeerde die met dit onderwerp belast is, Ruud Burlet (FvD). ,,We moeten dit project grootschalig aanpakken en kijken hoe we als samenleving zo goed mogelijk kunnen aansluiten bij de industrie die dit plastic afval verwerkt.”
Experimenteren met circulaire technologie
Om echt circulair te worden innoveren Limburg en de Chemelot Campus volgens Kip op drie manieren. ,,Ten eerste kijken we naar bedrijven in de hele wereld die deze circulaire technologie al hebben. Dan kijken we of we die hier naartoe kunnen halen. Een voorbeeld daarvan is Plastic Energy. Ten tweede zijn er bedrijven die aan het experimenteren zijn met nieuwe circulaire technologie. Die halen we ook naar deze campus. Ten derde hebben we onderzoeksinstituten waar we knappe koppen bij elkaar brengen vanuit de universiteit, het TNO en het bedrijfsleven. Die bouwen samen ook nieuwe technologieën.”
Deze nieuwe technologieën uit Limburg moeten het uiteindelijk mogelijk maken om nafta en aardgas als brandstof te vervangen voor afval, biomassa, groene elektriciteit en CO2-vrij geproduceerde waterstof.
