Laadplein VDL ETS Valkenswaard, Foto © Bram Saeys
Author profile picture

Vanaf 2025 mogen busmaatschappijen alleen nog maar zero emissie bussen aanschaffen. Maar de meeste ondernemingen wachten dat moment niet af en zijn nu al volop bezig hun vloot om te bouwen naar elektrisch. Volgens ElaadNL verloopt de groei van elektrische bussen in het openbaar vervoer in een veel hogere versnelling dan die van elektrische personenauto’s. Op dit moment is bijna 10 procent van de OV-bussen in ons land elektrisch. In 2025 is dat naar verwachting al 75 procent. Onderzoekers van kennis- en innovatiecentrum ElaadNL zetten de trends en verwachtingen op een rijtje in hun nieuwste Outlook over de laadvraag elektrische OV-bussen.

Een woordvoerder van VDL, leverancier van elektrische bussen in heel Europa, bevestigt die trend. “VDL heeft nu ongeveer 450 elektrische bussen in Europese operaties rondrijden waarvan ruim 300 in Nederland. Dit jaar gaan we ongeveer 500 elektrische bussen uitleveren.” Dat zal trouwens voor het elektriciteitsnet allemaal niet vanzelf gaan, zegt een woordvoerster van Heliox, dat zich onder meer richt op de bouw en levering van snellaadstations voor bussen. “Door opschaling van het aantal elektrische bussen worden beperkingen in het net ook zichtbaar. Dit heeft dan betrekking op het vermogen, de locatie en de kosten. Door echter de juiste balans te vinden tussen depot en opportunity lading, de dienstregeling en “smart charging” kan de meest optimale netaansluiting en belasting worden gevonden.”

In de Outlook kijkt ElaadNL naar een reeks vragen rond de kansen en bedreigingen van deze trend, onder meer in relatie tot het Nederlandse elektriciteitsnetwerk en de laadlogistiek. Hoe snel gaat het aantal e-bussen groeien en waar gaan we ze opladen? Alleen bij de remises of ook onderweg? Welke vermogens zijn daarvoor nodig?

Zero Emissie als norm

Van de 5000 OV-bussen die op dit moment rondrijden in Nederland zijn er volgens ElaadNL 453 uitgerust met een batterij voor volledig elektrisch rijden (BEV). Tien bussen rijden elektrisch op waterstof (FCEV). Het aandeel elektrische bussen is al een stuk groter dan het aandeel elektrische auto’s en zal ook sneller stijgen. De komende jaren vinden er nieuwe concessies plaats van provincies en gemeenten voor het openbaar vervoer. “Binnen deze concessies wordt Zero Emissie de norm”, zegt ElaadNL.

De verwachte ontwikkelingen zijn door ElaadNL tot 2035 uitgewerkt op basis van toekomstplannen en prognoses van de 32 concessiegebieden voor OV-busvervoer. Aan de hand daarvan is gekeken naar kansrijke locaties waar in de toekomst elektrische bussen kunnen gaan laden. Ook is een indicatie gegeven van welke vermogens er op die locaties benodigd zullen zijn en welk laadprofiel te verwachten valt. Aan de hand van deze gegevens onderscheiden de onderzoekers 111 busremises in Nederland waar de bussen langer staan waardoor Smart Charging mogelijk is. Daarnaast zijn voor het jaar 2025 260 locaties aangewezen waar ‘opportunity charging’ ingezet kan worden: snel laden gedurende korte stops van 5 tot 10 minuten.

Tijdige samenwerking cruciaal

Om de transitie naar Zero Emissie OV-busvervoer zo soepel mogelijk te laten verlopen, is het volgens de onderzoekers van ElaadNL van groot belang om rekening te houden met de groei van het aantal e-bussen en de specifieke mogelijkheden van de in kaart gebrachte kansrijke laadlocaties. “Dit vraagt om een tijdige samenwerking van alle betrokken partijen en een duidelijke regievoering op het proces.”

ElaadNL busremises

Heliox

Heliox ziet de ontwikkeling van een sterk netwerk als een belangrijke voorwaarde. “De ontwikkelingen op het gebied van elektrisch rijden zijn direct daaraan gekoppeld”, zegt een woordvoerster. “Het energieverbruik van elektrische bussen is nu nog marginaal, maar zal gaan toenemen en het netwerk zal hier op voorbereid moeten gaan worden. Oplossingen om verzwaring van het net zoveel mogelijk te voorkomen, liggen in slim laden, in lokale stationaire opslag en de juiste mix van vermogens van de laders.” Heliox zelf werkt daarvoor ook aan smart charging technieken “zodat de belasting of zelfs ondersteuning van het net eenvoudiger te plannen is.”