Veel ondernemers in de bouwsector zijn nog huiverig voor het aanschaffen van ‘slimme’ machines. Uit een onderzoek dat vorige maand werd gepubliceerd, blijkt dat maar zo’n beetje de helft van de bouwbedrijven slimme toepassingen gebruikt. Het heeft zijn voor- en nadelen, zo vertellen aannemers desgevraagd. Het kan zelfs de sector interessanter maken voor jongeren, die nu een loopbaan in de bouw niet zien zitten.
Er zijn inmiddels heel wat innovaties in de bouwsector, varierend van slimme bouwlampen, waarschuwingssystemen en zelfs exoskeletten, die bouwvakkers helpen zware lasten te tillen.
Bouwbedrijf Dura Vermeer pastte afgelopen jaren IoT-oplossingen toe in verschillende bouwprojecten. “Met slimme apparatuur zorgen we voor een veiligere en duurzamere werkomgeving en voor beter werkende processen. Zo werken we bijvoorbeeld veel met sensoren”, zegt Barbara Huizink, Directeur Innovatie Divisie Infra bij Dura Vermeer.
Slim wegdek
In Noord Holland legde het bedrijf in 2020 een slim wegdek aan op de Kogerpolderbrug. Door middel van sensoren die in het wegdek zijn geplaatst geeft de weg zelf aan wanneer deze onderhoud nodig heeft. Ook pastte Dura Vermeer sensortechnologie toe in een parkeerplaats in het centrum van Leidschendam-Voorburg, genaamd ‘Spotten’. Op basis van sensoren, geïnstalleerd in meer dan zeshonderd parkeervakken, en een app, worden chauffeurs er naar een vrije parkeerplek geleid.
“We zien dat slimme sensoren in parkeerplaatsen niet alleen zorgen voor minder zoekverkeer, maar ook voor een significante CO2-besparing” licht Huizink toe. “Bovendien wordt het parkeren inclusiever, want gehandicapten worden sneller naar een plekje begeleidt. Kortom, wij zijn voorstander van IoT in de bouw.”
Obstakels
Huizink kan het begrijpen dat bouwbedrijven obstakels zien bij het toepassen van IoT-oplossingen. “Het is altijd een uitdaging om een nieuwe digitale oplossing toe te passen in een bedrijf. Uiteindelijk moeten mensen er goed mee om kunnen gaan. En ik kan me ook voorstellen dat men soms afschrikt van de prijzen van de aanschaf van slimme apparatuur. Maar uiteindelijk zal IoT in de bouw zorgen voor betere voorspellingen en automatisering. Daardoor zul je zien dat bouwkosten juist worden verminderd.”
Een software gestuurde zaagmachine
Eemshout Prefab uit Groningen maakt elementen voor de houtconstructie-bouw. Het bedrijf gebruikt geen IoT, maar is wel al jaren bezig met digitalisering en automatisering. Zo werkt het met een slimme zaagmachine. Deze is niet slim vanwege een verbinding met internet, maar vanwege complexe software waar de volautomatische zaag gebruik van maakt, vertelt directeur Pieter de Boer. “Met onze machine, kunnen we de productieprocessen efficiënter organiseren en daardoor ook de productiecapaciteit opvoeren.”
Veel geld
Er ligt intussen een nieuwe engineeringsopdracht klaar voor een machine die, naast het reguliere zaagwerk, ook de meest unieke houtelementen kan maken. “We laten onderzoeken of dit mogelijk is, maar durven nog geen definitieve beslissing te nemen.” De Boer snapt goed dat veel bouwbedrijven opzien tegen het gebruik van slimme apparaten. “Het kost vaak ontzettend veel geld om zo’n investering te doen. Terwijl je er misschien niet van overtuigd bent dat zo’n apparaat je bedrijf daadwerkelijk vooruit gaat helpen.”
Toch ziet de directeur ook de positieve kanten in van IoT in de bouw. Ook hij onderstreept de efficiëntie die bereikt kan worden. “We moeten vooral zien dat we het capaciteitsprobleem oplossen in de bouw. Slimme apparaten en andere automatische processen vormen een belangrijk onderdeel van de oplossing.”
Conservatief
Hoewel digitalisering ook niet aan de monumentenbouw voorbij gaat, lijkt het erop dat deze tak van de bouwsector niet staat te springen om al te veel slimme apparatuur aan te schaffen, merkt Jan Harm Eppinga op. Hij is bouw- en monumentenadviseur en projectleider bij stichting Het Groninger Landschap. “De bouwsector heeft te maken met een groot personeelstekort en is er weinig tijd en ruimte om je visie te verbreden. Daarnaast is digitalisering voor velen nog steeds een soort ver-van-je-bed-show. Je ziet dat er in nieuwbouw al wel veel wordt gewerkt met slimme apparatuur. Maar ik heb te maken met oude gebouwen waarbij de monumentale waarde van belang is. Deze tak van de bouw staat niet altijd open voor innovatie.”
Toch hebben IoT-oplossingen de potentie om juist ook verbouwingen en het onderhoud van monumentale panden naar een hoger plan te tillen, denkt Eppinga. “Er kan een verduurzamingsslag plaatsvinden. Denk aan slimme verwarming op basis van sensoren. Zo’n oplossing komt juist in monumentale panden goed van pas, want we kunnen niet zomaar overal zomaar de bestaande ramen vervangen met dubbel glas. Met slimme apparaten kunnen we veel bereiken.”
Daarnaast hoopt Eppinga dat de bouwsector aantrekkelijker wordt voor jongeren door steeds meer slimme apparatuur in te zetten. “Ik zie er zeker het belang van in om ons werkveld interessanter te maken voor de jeugd. Door actief met IoT aan de slag te gaan hoop ik dat dat gaat gebeuren.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
