Bezoek de innovatieve sponstuin tijdens de Rotterdamse Wereldhavendagen

Wie op een leuk en innovatief uitje aast, kan deze Wereldhavendagen in Rotterdam te voet of met de Watertaxi naar de sponstuin van ontwerpersbureau De Urbanisten in het Merwevierhaven-gebied.

De sponstuin is een cirkelvormige tuin die in verschillende parten is verdeeld en sinds deze zomer toegankelijk is. Elk part bestaat uit verschillende bodemlagen van verschillende soorten grond, en heeft een andere beplanting.

Doel is om uit te zoeken hoe het overtollige regenwater bij zomerse hoosbuien bijvoorbeeld zo snel mogelijk de grond in kan zakken, zegt de initiatiefnemer van de sponstuin en oprichter van de Urbanisten, Florian Boer.

Lagen klein, veen en boomschors

Er liggen parten met lagen klei, veen, lagen puin, boomschors. Er is een opgehoogd deel dat uitloopt op een heuveltje dat gevuld is met steenwol dat overtollig water uit de grond als een spons moet opzuigen.

Onder de tuin is een buizenstelsel aangelegd waarin metertjes zitten die digitaal registeren wat de waterstand en vochtigheidsgraad is van de bodem. De bedoeling is dat met de waardes die daar uit komen over twee jaar een overzicht ontstaan is waaruit blijkt welke bodemstructuur voor welke wateropvanglocatie in de stad het meest geschikt is. Daarbij komt dan ook nog een overzicht van de verschillende planten die op de bodemstructuren groeien, en of die het goed doen daarop, of juist niet.

Tot zover de technische informatie over deze innovatieve oplossing om de stadsriolering te ontlasten tijdens regenval en om het grondwater op peil te houden tijdens periodes van extreme droogte.

Lavendel

Wie vanuit de stad naar de Merwevierhavens loopt en door het hek naar de voedseltuin gaat, ruikt de kruidige lavendel van de sponstuin die daar middenin ligt, de zoete geur van vlinderstruiken en wellicht een zweem van smeerolie naarmate de haven, die daarachter ligt en waar een Watertaxi opstapplaats is, nadert.

Rondom staan fruitbomen, rozenbottelstruiken die vrucht dragen, afgehakte rabarberstelen omdat de oogst al geweest is en opgegeten.

Alternatief voor verhard waterplein

De gedachte achter de sponstuin is, zo vertelt Boer, dat je niet alleen harde wateropvangplekken in de stad wilt creëren, maar ook zachte. Overal waar nu een plantsoen ligt, kan je een sponsbodem implementeren die meer water kan absorberen dan de bestaande bodemsituatie. De sponstuin is een alternatief voor de waterpleinen, die de Urbanisten ook bedacht hebben. Dat is een verdiept plein dat bij regen als waterbuffer functioneert. „Dat is hard.  Daar wilden we een echt alternatief voor bedenken. Hier kun je veel verschillende planten in zetten, wat ook goed is voor de biodiversiteit in de stad. Daar worden mensen gelukkig van.”

Grabbelton van subsidies

Boer kreeg subsidie voor zijn project van de gemeente Rotterdam (28.000 euro), de provincie Zuid-Holland (10.000 euro), het Hoogheemraadschap Delfland (10.000 euro) en de Van Eesteren-Fluck & Van Lohuizen Stichting, een stedenbouwkundig fonds (ook 10.000 euro). Van de firma Rockwool kreeg Boer een fikse korting op de aanschaf van steenwol. De grond haalde hij bij de Rotterdamse grondbank, een locatie waar de gemeente grond van afgravingen bij bouwprojecten bewaart voor hergebruik.

Het terrein is eigendom van de gemeente die dat verhuurt aan de Voedseltuin, die door Rotterdamse vrijwilligers gerund wordt. Die mag Boer gratis gebruiken voor  het experiment met de sponstuin.

In gesprek met de ontwerpers

De tuin is in principe altijd toegankelijk. Tijdens de Wereldhavendagen (op 7 september) zijn Boer en zijn collega’s van de Urbanisten aanwezig om uitleg te geven over het experiment. Voor wie informeel gesprek wil daarover, is dát de gelegenheid.