Oncologisch chirurg Alexander Veenhof is de oprichter van start-up Corporis Medical op Brightlands Maastricht Health Campus. “Zo kun je de zorg goedkoper maken.”
De opa van Alexander Veenhof (Heerlen, 1981) was de vooraanstaande en charismatische chirurg-opleider Frits Buytendijk (1913-2004), de vader van zijn moeder. Dertig jaar lang was deze werkzaam in de ziekenhuizen in Heerlen waar hij tal van chirurgen opleidde. Alexander herinnert zich de mooie verhalen nog wel. “Ik denk dat die deels onbewust hebben meegespeeld in mijn keuze om medicijnen te gaan studeren.”
Over Bright People
Om de wereld van morgen een stukje mooier, schoner en beter te maken zijn BRIGHT PEOPLE onmisbaar. In deze serie interviewen we iedere maand een boegbeeld van de Brightlands Campussen. Deze rasechte innovators vertellen over hun missie en de manier waarop zij die willen bereiken. Vandaag de vijfde aflevering met Alexander Veenhof.
Beide werelden
En toch was de keuze niet gemakkelijk. “Ik twijfelde tussen iets medisch en iets technisch. Ik speelde als kind altijd met Lego en was vaak in de weer om technische dingen te ontwerpen.” Uiteindelijk werd het een combinatie van beide. “Als chirurg ben je toch technisch bezig, je probeert op een handige manier dingen in elkaar te klussen, om het maar eens banaal te zeggen. En toch – heel eerlijk – miste ik desondanks dat technische, dus ja zo zijn die werelden bij elkaar gekomen. Zie het als een beetje uit de hand gelopen hobby.”
Weefselkwaliteit
Met name door de bevlogenheid van professor Cuesta specialiseerde hij zich in de darm- , slokdarm- en maagchirurgie. Al tijdens zijn co-schappen kwam de gedachte om een bedrijf op te richten. “Soms haalden we in een perfecte operatie een stukje slokdarm of een stukje maag weg. Als we dan de twee overgebleven stukken darm of maag weer aan elkaar zetten, bleek zo’n verbinding na een paar dagen te gaan lekken. En als zo’n nieuwe verbinding lekt, dan komt de darminhoud in de buikholte terecht. Daar wordt een patiënt heel ziek van. Dus moet je opnieuw opereren en sommigen mensen gaan er zelfs aan dood. In Europa en de VS naar schatting 20.000 mensen per jaar”, vertelt hij.
“Wat me opviel was dat er eigenlijk geen goede methode was om de kwaliteit van het weefsel te testen. Hoe goed is dat eigenlijk? Groeit dat aan elkaar of krijg je een lekkage na een aantal dagen? Het enige dat chirurgen deden, was kijken of het weefsel er een beetje goed doorbloed uitzag en dat was het. Zo is die zoektocht begonnen: hoe kunnen we ervoor zorgen dat die lekkage zo weinig mogelijk optreedt?”
Bedrijfsmatig
Veenhof dacht aan een apparaat dat de kwaliteit van het weefsel tijdens een operatie zou kunnen meten. Hij ging aan de slag met prototypes die hij uit allerlei goedkope of afgedankte spullen maakte. Er waren wel wat mogelijke oplossingen op de markt, zoals een vloeistof die de gaten zichtbaar kan maken of een afdichting, maar nog altijd ging het om een inschatting van een chirurg en niet om een objectieve meting.
Veenhof: “Als jonge dokter ben ik er een beetje naïef in gestapt. Toen ik hier aan begon, wist ik niet welke weg je moet bewandelen om daadwerkelijk zo ver te komen. Je denkt er niet over na dat een prototype schaalbaar moet zijn; dat er duizenden of honderdduizenden van gemaakt moeten kunnen worden. Omdat er heel veel van dat soort operaties zijn in de wereld. Met zo’n blik kijk je daar als chirurg niet naar. Je kunt wel een goed idee hebben maar dan moet je het nog zien te realiseren. En vervolgens moet je het gaan beschermen in patenten en verder gaan uitwerken en moet er een officieel prototype komen waarmee je kunt gaan testen. En je hebt geld nodig.” Hij wil maar zeggen: een bedrijf oprichten was onvermijdelijk.
Interesse investeerders
De investeerders kwamen, eerst Inkef Capital in Amsterdam. Corporis Medical verhuisde naar Maastricht toen LIOF en Brightlands Venture Partners instapten. John Marugg werd CEO en inmiddels is er een team van zo’n tien mensen. “Dit kun je niet in je eentje doen naast een chirurgenpraktijk”, zegt Veenhof. “In het leven moet je soms ook een beetje geluk hebben. Ik denk dat hier veel chirurgen en technici naar dit probleem gekeken hebben om een oplossingen te bedenken. Met een beetje mazzel lijkt het erop dat wij die hebben gevonden.”
Het apparaat dat nu wacht op Europese en Amerikaanse goedkeuring vooraleer het in productie komt en toegepast kan worden, test niet de aanhechting zelf, maar test de kwaliteit van het weefsel. Heel simpel met een cijfer. Als dat te laag is, dan is er groot risico op lekkage. Is het voldoende dan moet het weefsel levend genoeg zijn om ervoor te zorgen dat de hechtingen bij elkaar blijven. En dan kan de natuur het overnemen, moeten de stukken aan elkaar gaan plakken en genezen.
Uitgebreid getest
Het prototype is getest op 215 patiënten. Door meerdere chirurgen in verschillende ziekenhuizen. Alexander Veenhof: “We kregen de resultaten die we hoopten te zien. We kunnen voorspellen of de lekkage optreedt. Dus: als je in de toekomst een meting doet en je zit onder een kritische waarde, dan kunnen we met 90 procent zekerheid voorspellen of zo’n lekkage gaat optreden. Daar kun je dan tijdens de operatie consequenties aan verbinden.”
Hij gaat verder: “Of je zegt: ik heb een lage meting dus ik zoek op de darm naar een plek waar een hogere waarde is en waar je niet zo’n lekkage gaat krijgen. En als je die niet kan vinden, moet je een keuze maken: gaat het om een jong iemand die een goede kans heeft zo’n lekkage te overleven of gaat het om iemand op leeftijd met een slecht hart die toch maar beter een stoma kan krijgen. Hoe vervelend dat ook is. Dat soort kritische beslissingen kun je heel goed ophangen aan zo’n meting.”
Nieuwe innovatie
Inmiddels werkt Corporis Medical aan een tweede innovatie. Hier gaat het om een innovatief apparaatje dat complicaties bij kijkoperaties kan voorkomen. Zoals een littekenbreuk. Het zorgt ervoor dat wonden automatisch kunnen sluiten op een veilige en efficiënte manier zodat minder mensen een hersteloperatie nodig hebben. “Het doel is het voor patiënten beter te maken en voor ons als chirurgen efficiënter”, zegt Veenhof. “Zo kun je de zorg ook goedkoper maken. Want het scheelt een hoop geld als je het aantal hersteloperaties kunt verkleinen.”
Aanzuigende werking
Hoewel hij een gezin met drie kleine kinderen heeft en een chirurgenpraktijk bij het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis in Amsterdam kan hij zich een leven zonder bedrijf niet meer voorstellen. De combinatie van ziekenhuis en universiteit en investeerders rond een campus pakt volgens hem goed uit. “Zo’n campus heeft een aanzuigende werking voor jonge talentvolle mensen waar start-ups als de onze van kunnen profiteren. We moeten het hebben van mensen die net afgestudeerd zijn en een goede plek zoeken om ervaring op te doen. Het gevaar is dat ze vervolgens toch verkassen naar grote bedrijven als Philips of ASML. Daarom is het belangrijk voor startups om samen in de buurt van de universiteit te zitten om in het zicht te blijven van jonge mensen.”
Specialisatie
Teamwork, dat blijkt het toverwoord, zowel bij Corporis Medical als in het Antoni van Leeuwenhoek kankerinstituut. De hiërarchie lijkt grotendeels weg gefilterd uit de medische wereld. “Mijn opa deed vroeger álle chirurgie. Dat is niet meer zo. Ik doe alleen nog slokdarm-, maag-, en longchirurgie. Die superspecialisatie geldt ook voor bijvoorbeeld radiologen, internist-oncologen en pathologen. Het zijn afdelingen per tumorsoort als het ware. Dat is van grote meerwaarde voor behandeling van patiënten en komt ook innovatie ten goede.”
