Het door de EU gefinancierde WATSON-project van 11 miljoen euro onder leiding van Dr. Dimitrios Argyropoulos ontwikkelt een op kunstmatige intelligentie gebaseerd kader om voedselfraude in de hele toeleveringsketen op te sporen en te voorkomen. Met behulp van technologieën als IoT, AI en blockchain wil het project de transparantie vergroten en de voedselveiligheid verbeteren. De drielaagse architectuur van het systeem omvat betrouwbare gegevensbronnen, een intelligentie- en toepassingslaag en een gebruikersinterface. Zes agrovoedingssectoren in Portugal, Spanje, Italië, Duitsland, Finland en Noorwegen gaan het systeem testen.
De drielagenarchitectuur van WATSON
De drielagenarchitectuur van het WATSON-project bestaat uit betrouwbare gegevensbronnen, een intelligentie- en toepassingslaag en een gebruikersinterface. Met deze structuur wil het raamwerk een totale oplossing bieden voor de bestrijding van voedselfraude, door ervoor te zorgen dat in de hele voedselvoorzieningsketen nauwkeurige en onbeïnvloede informatie beschikbaar is.
Betrouwbare gegevensbronnen vormen de basis van het WATSON-systeem, waardoor informatie kan worden verzameld en geverifieerd. De intelligentie- en toepassingslaag maakt gebruik van opkomende technologieën zoals AI, IoT en blockchain om frauduleuze activiteiten te analyseren en op te sporen. Tot slot stelt de gebruikersinterface belanghebbenden in staat om met het systeem te interacteren en geïnformeerde beslissingen te nemen op basis van de verstrekte gegevens en inzichten.
Belangrijkste technologieën en tools
WATSON maakt gebruik van verschillende technologieën, waaronder gen- en DNA-analyse, computer vision, IoT en blockchain, om een uitgebreide oplossing te creëren voor de preventie en traceerbaarheid van voedselfraude. Deze technologieën maken de ontwikkeling mogelijk van flexibele, goedkope tools voor analyse en fraudedetectie, waardoor gegarandeerd wordt dat voedselproducten authentiek en veilig zijn voor consumenten.
Blockchaintechnologie speelt een cruciale rol bij het waarborgen van de authenticiteit van gegevens en het creëren van een digitaal paspoort voor levensmiddelen. Dit digitale grootboek maakt een veilige en transparante gegevensuitwisseling tussen belanghebbenden mogelijk, waardoor een betere traceerbaarheid en verantwoording in de voedselvoorzieningsketen mogelijk wordt.
Testen in zes Europese landen
De toolsets van WATSON zullen uitgebreid worden getest in reële situaties in zes Europese landen, in verschillende agrovoedingssectoren. Deze use cases omvatten het aanpakken van namaak van Portugese wijn, het bewaren van de authenticiteit van Spaanse noordwestelijke BGA-honing, snelle traceerbaarheid van olijfolie van eerste persing in Italië, identificatie van mogelijke manipulaties in alle stadia van de vleesketen in Duitsland, verbeterde traceerbaarheid van hoogwaardige producten in de graan- en zuivelketen in Finland en het bestrijden van namaak van witte vis in Noorwegen.
Deze use cases zijn bedoeld om de impact van het WATSON-kader op verschillende voedselvoorzieningsketens aan te tonen en bij te dragen tot de farm-to-fork-strategie van de Europese Unie en de prioriteiten van Food 2030.
Samenwerking met belanghebbenden
Bij het WATSON-project is een divers consortium betrokken van 44 partners uit 19 landen, waaronder onderzoeksinstituten, universiteiten, grote ondernemingen, het mkb, ngo’s, instanties voor voedselveiligheid, verenigingen van belanghebbenden en detailhandelaren. Deze interdisciplinaire aanpak garandeert een volledig begrip van de uitdagingen waarmee de voedselvoorzieningsketen wordt geconfronteerd en de ontwikkeling van doeltreffende oplossingen.
INESC TEC leidt bijvoorbeeld de technologieontwikkeling en is verantwoordelijk voor het creëren van flexibele en goedkope instrumenten voor analyse en fraudedetectie. Zij zullen ook een proefproject uitvoeren in de Portugese wijnsector, in samenwerking met ADVID, SOGRAPE en IVDP.
Langetermijneffect op voedselveiligheid en transparantie
Het holistische kader van WATSON moet helpen de voedselveiligheid te verbeteren en voedselfraude te verminderen door middel van systeem-innovaties die de transparantie vergroten, autoriteiten en beleidsmakers voorzien van gegevens en inzichten en de consument bewuster maken van voedselveiligheid en -waarde. Naarmate het project vordert van maart 2023 tot 2026, zal het WATSON-kader naar verwachting de invoering van transparantieoplossingen in de voedselsystemen van de EU stimuleren en een veiligere en transparantere voedselvoorzieningsketen creëren voor alle betrokken belanghebbenden.