Belastingaanpassing kan de CO2-uitstoot voor Nederlandse huishoudens verminderen, blijkt uit nieuw rapport

Een onlangs gepubliceerd rapport van Milieudefensie, uitgevoerd door Kalavasta, onthult een kans voor Nederland. De bevindingen geven aan dat met een relatief eenvoudige aanpassing van de huidige energiebelasting, de nieuwe Nederlandse regering een aanzienlijke vermindering van de uitstoot van kooldioxide (CO2) kan bereiken. Dat, terwijl ook de energiekosten voor negen van de tien huishoudens worden verlaagd.

Het rapport evalueert de effecten van verschillende klimaat- en energiebeleidsmaatregelen op verschillende inkomensgroepen in Nederland. Er wordt gekeken naar een selectie van consumptiegebieden zoals huisvesting, mobiliteit of voedsel.

In de analyse van het rapport worden twee scenario’s vergeleken: het huidige scenario, dat de bestaande regelgeving en belastingen weerspiegelt, en het voorgestelde beleidsscenario, dat veranderingen omvat zoals het verlagen van de energiebelasting op aardgas en het invoeren van een vliegtaks.

De vergelijking tussen de twee beleidsmodellen levert de volgende observaties op:

• Basisscenario stimuleert geen verbeteringen op het gebied van energie-efficiëntie en uitgaven.
• Voorgesteld scenario verlaagt energiekosten voor de meerderheid van de Nederlandse gezinnen.
• Voorgesteld scenario verhoogt de directe energieuitgaven van huishoudens, maar de invoering van een luchtvaartbelasting helpt gedeeltelijk bij het terugdringen van dergelijke emissies.

De meest overtuigende aanbeveling uit het rapport is de invoering van een progressieve energiebelasting. Door de afschaffing van de efficiëntienorm voor verwarmingsketels en de verlaging van de gasbelasting te heroverwegen, kan de nieuwe regering een belastingstructuur invoeren die duurzame praktijken beloont en het energieverbruik vermindert. De voorgestelde progressieve belasting zou:

• De CO2-uitstoot verminderen: Huishoudens worden gestimuleerd om energiebesparende maatregelen te nemen, waarbij de voorkeur wordt gegeven aan elektriciteit in plaats van gas, wat leidt tot een aanzienlijke daling van de totale uitstoot.

• Energiekosten verlagen: Negen van de tien huishoudens zouden hiervan profiteren, vooral die met een lager energieverbruik.

In het algemeen zou deze belastingaanpassing ertoe leiden dat degenen die meer energie verbruiken en meer emissies produceren, een hoger tarief betalen, terwijl degenen die minder energie verbruiken, profiteren van lagere kosten. Een dergelijke progressieve energiebelasting zou kunnen leiden tot aanzienlijke emissiereducties en kostenbesparingen voor veel huishoudens, terwijl de totale overheidsinkomsten stabiel blijven.

Of de nieuwe Nederlandse regering deze beleidsaanbevelingen gaat overnemen, valt nog te bezien. Desalniettemin komt de publicatie van het rapport op het juiste moment nu Nederland overgaat naar een nieuwe regering. Door zowel milieuproblemen als economische verschillen aan te pakken, biedt dit rapport een strategisch pad voor Nederland om zijn Europese milieuverplichtingen na te komen en zijn klimaatdoelstellingen voor 2030 te halen.