Digitalisering, automatisering en robotisering stonden centraal tijdens de vakbeurs Vision, Robotics & Motion in Brabanthallen in ‘s-Hertogenbosch afgelopen week. De beursvloer is gevuld met druk bewegende robotarmen, er rijden autonome heftrucks rond en voetbalrobots trappen een balletje. Tijdens het uitgebreide lezingenprogramma komen verschillende aspecten van digitalisering en automatisering voorbij, zowel in de productieomgeving als in de complete supply chain. Een terugkerend aspect: de rol van mensen in het geheel.
Waarom is dit belangrijk?
Digitalisering en automatisering hebben een grote impact op de maakindustrie. Ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. Beurzen zoals Vision, Robotics & Motion geven professionals een overzicht van de huidige mogelijkheden en de trends richting de toekomst.
Betere werkomstandigheden
Dennis van Kleef, programmaleider bagage bij Schiphol Group, vertelt in zijn lezing over de automatisering van bagageafhandeling op de luchthaven. Schiphol moet van de Arbeidsinspectie de arbeidsomstandigheden bij de bagageafhandeling verbeteren. Tijd voor verandering, niet alleen vanwege de arbeidsomstandigheden, maar ook vanwege de groei. Een deel van de bagagesystemen is aan het eind van de levensduur en zal dus het komende decennium vervangen moeten worden. Automatisering is daarbij een belangrijk aspect om de capaciteit te vergroten, continuïteit te creëren en de arbeidsomstandigheden te verbeteren.
De verandering komt in drie lagen, zo schetst Van Kleef. Ten eerste komt er tilhulp voor de medewerkers. Op ongeveer 80% van de werkplekken is dit inmiddels geïnstalleerd. De tweede horizon is automatisering en robotisering. “Dit is de bron van de oplossing. Uiteindelijk moeten mensen en machines samen gaan werken”, zegt Van Kleef. In een ideaal scenario doen robots het zware werk en kunnen werknemers optreden als operators. De derde laag is helemaal gericht op mensen; “We moeten zorgen dat mensen trots zijn op de rol die zij gaan spelen in de bagageafhandeling.”
Efficiënt en zuinig
Dormac Cobots is een van de bedrijven op de beurs die zogenoemde cobots – robots die kunnen samenwerken met mensen – ontwikkelt. De robotarmen doen het zware, routinematige werk zoals het verplaatsen van pakketten. Tjitte de Wolff werkt voor Wadcon aan de ‘grijpers’ die aan de robotarmen zitten. Deze werken met een vacuüm om objecten op te pakken. De meeste systemen zuigen lucht aan, zodat het pakketten kan oppakken. De Wolff ontwikkelt een grijper die het vacuüm met elektriciteit tot stand brengt. Op die manier wordt – ten opzichte van het conventionele venturisysteem – ongeveer 80% van de energie bespaard.
Naast de robots is er op de beurs ook veel aandacht voor vision technologie. Camera’s die razendsnel de barcodes op pakketten scannen, labels herkennen of verpakkingen controleren op vervuiling. Deze technologie kan productielijnen verbeteren door bijvoorbeeld de kwaliteit van producten te waarborgen.
Van voorgeprogrammeerd naar zelf nadenken
Vooralsnog is de technologie die in de vision systemen en robots wordt gebruikt, nog vrij ‘dom’. “De robots kunnen één repeterende taak uitvoeren omdat dat helemaal is voorgeprogrammeerd. De robots kunnen niet zelf nadenken”, vertelt Guido van Gageldonk. Ze kunnen het zware en vaak saaie werk overnemen van mensen – en spelen zo al een belangrijke rol in de industrie. Maar er is nog veel meer mogelijk, zo ziet de programmamanager AI en Immersive Technology bij de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM). “Uiteindelijk willen we toe naar Industrie 4.0: een slimme industrie waarin we kleinere series van verschillende producten kunnen maken. Dan hebben we dynamische systemen nodig die kunnen schakelen tussen verschillende handelingen en die zich bewust zijn van hun omgeving. Die complexiteit kunnen we niet helemaal programmeren, het systeem moet dan zelf nadenken.”
Hij ziet hierin een koploperspositie voor Brabant in het toepassen van deze nieuwe modellen. “AI is gereedschap om ons werk efficiënter te kunnen doen. Ik zie het als een nieuwe fiets. De fiets brengt je sneller op de plaats van bestemming, dan ga je toch niet lopen met de fiets aan de hand? We moeten gaan fietsen. En dan vallen we misschien een keer, maar daar leren we van.” Hij roept de aanwezige bedrijven op om volop aan de slag te gaan met de mogelijkheden die AI biedt.
Enthousiast of terughoudend?
Sommige bedrijven zijn al erg ver met de implementatie van AI, terwijl andere bedrijven terughoudend zijn, zo ziet Arnoud van der Linden van Mitsubishi Electric Europe. Van der Linden: “Mijn kinderen, tieners op dit moment, zijn al zo gewend aan het gebruik van ChatGPT. Zij komen over een tijdje de arbeidsmarkt op en dan vinden zij het de normaalste zaak van de wereld om met deze technologie aan de slag te gaan. Als je ziet hoe snel ChatGPT is ontwikkeld en hoe veel mensen het nu gebruiken, dan houden we niet voor mogelijk wat er de komende twee jaar allemaal gaat gebeuren. De ontwikkeling gaat zo snel.”
Voeten in de modder
Van Gageldonk ziet mens en machine de komende jaren nog samen optrekken. “Wij mensen staan met onze voeten in de modder. Wij zien zaken voor onze ogen gebeuren en we overzien ook de gevolgen en consequenties. De robot leeft in een black box, die heeft nog weinig gevoel met de wereld. Onze hersenen zijn veel complexer dan een algoritme. De beste schaaksystemen draaien op een samenwerking tussen een schaakcomputer en een mens. Dat zal de komende tijd zo blijven.”
Digital Innovation
AI – en in bredere zin digitalisering – speelt dit jaar voor het eerst een prominente rol op Vision, Robotics & Motion. De beurs kent een nieuwe pijler, Digital Innovation, waarin de nadruk wordt gelegd op deze onzichtbare, maar minstens net zo belangrijke, kant van innovatie. Michiel van Veen, chief supply chain officer bij Quooker, geeft in zijn lezing aan hoe belangrijk digitalisering is. Quooker is van oorsprong een Nederlands familiebedrijf. Het bedrijf groeit ontzettend snel en de bekende kokende waterkraan van het bedrijf is in steeds meer landen verkrijgbaar. Zo’n sterke groei kent ook uitdagingen. Hoe organiseer je de productie en levering van materialen over de hele wereld? Data is cruciaal, zo schetst Van Veen. “Het is het fundament, zonder data kun je geen keten aansturen.”
Naast de bedrijven is er ook ruimte voor jong talent. In de speciale Young Talent Area krijgen studententeams de kans om hun innovaties te tonen. Team HART van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) presenteert bijvoorbeeld hun bijzondere mouw voor blinde en slechtziende mensen. “Mensen die niet kunnen zien, missen een hele hoop signalen in de taal, bijvoorbeeld lichaamshouding en gezichtsuitdrukking. De mouw zet deze signalen om in voelbare patronen waardoor blinde en slechtziende mensen deze vormen van taal toch meekrijgen”, vertelt teamcaptain Giuseppe Vescine.
De kracht van samenwerken
Op de beurs worden verschillende connecties gelegd tussen bedrijven in de hele keten. Ondernemers ontmoeten hun samenwerkingspartners, leveranciers en klanten en maken samen toekomstplannen. De kracht van zo’n ecosysteem wordt nog maar eens benadrukt door Dennis van Kleef van Schiphol: “We hebben zelf niet alle kennis in pacht, we moeten samenwerken en elkaar versterken.”
De volgende editie van Vision, Robotics & Motion staat gepland op 11 en 12 juni 2025 in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch.
Samenwerking
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
