Hij blaast een ballon op, laat het tuitje los en zegt: “Zo werkt een raket in feite ook!” Niemand minder dan astronaut André Kuipers laat kinderen zien hoe ruimtevaarttechniek werkt. In een volle zaal in theater Het Speelhuis in Helmond luisteren ze met open mond naar het verhaal van Kuipers tijdens de Techniekpact Collegetour. Bedoeld om kinderen te enthousiasmeren voor (ruimtevaart)techniek. En als voorproefje op de Dutch Technology Week, van 20 tot 25 mei.
De Techniekpact Collegetour past binnen de onderwijsambitie van Brainport Eindhoven. Die is bedoeld om de talentontwikkeling van kinderen te blijven stimuleren, hen weerbaar te maken en optimaal voor te bereiden op de maatschappij en arbeidsmarkt van de toekomst. Kernthema’s van het onderwijs in Brainport zijn technologie, ondernemerschap, creativiteit en wereldburgerschap. We spreken André Kuipers over de Collegetour.
“Uit onderzoek blijkt dat als je kinderen uit groep 7 op een leuke manier enthousiasmeert, dat ze er later eerder aan beginnen,” zegt Kuipers. “En wat belangrijk is: ik wil ze laten zien dat techniek leuk is. Het is een onderdeel van hun leven en ik beeld dat op simpele manieren uit. Zo vraag ik ze om in hun handen te wrijven om te laten ervaren hoe warmte ontstaat. Ik laat ze met hun hoofd naar beneden hangen, zodat ze een ‘vol’ gevoel in hun hoofd krijgen, net zoals dat in de ruimte voelt.”
Kuipers laat op het podium met behulp van broodtrommeltjes en sponzen zien hoe de ruggengraat en ruggenwervels werken als je in de ruimte zit.
‘Wetenschap en techniek is leuk’
“Dingen worden op die manier veel duidelijker”, stelt de astronaut. “Al die soorten techniek proberen we in bijvoorbeeld deze collegetour te stoppen omdat het uit hun eigen leefwereld komt. En het moet natuurlijk ook een avontuur zijn, want dan pak je het heel snel op. Je hebt al hun aandacht met het verhaal uit de ruimte, wat voor hen totaal een andere wereld is. Wanneer je dan die simpele voorbeelden erin verwerkt, hoop je de interesse vast te houden. Ik wil kinderen laten inzien dat wetenschap en techniek leuk is. Het is niet iets voor nerds!”
Deze Collegetour werd in theater Het Speelhuis gehouden, maar Kuipers doet dit ook op hogescholen en universiteiten. “Zo komen kinderen al heel vroeg in een andere wereld terecht, namelijk een academische omgeving. Dat is een leeromgeving, een technische sfeer. Ze zien een hele dag op een leuke manier wat techniek inhoudt. En dan is het aan de scholen en leerkrachten om daarmee verder te gaan. Ik snap wel dat leerlingen veel ‘moeten’. Ze moeten natuur- en muziekonderwijs krijgen, leren zwemmen, enzovoorts. Daarom is het belangrijk een manier te vinden om techniek in het onderwijsprogramma te verwerken. Het is belangrijk dat leerkrachten er ook mee bezig zijn. Zo zijn we ook naar PABO’s gegaan, want daar moet het beginnen. Je kunt wel een prachtige techniektour in de klas neerzetten, maar als de leerkracht daar niet in geïnteresseerd is, dan wordt het lastig. Ondanks dat de kinderen het wel willen.”
Volgens Kuipers is meer aandacht voor techniek niet alleen in het voordeel van kinderen, maar ook in het belang van de maatschappij. “Er is een groot tekort aan technici op alle niveaus. Van programmeren tot installeren en onderhoud. Vooral op MBO-niveau is een groot tekort, terwijl er wel behoefte aan is. Je kunt er een hele goede carrière krijgen. Wij richten ons nu op deze groep kinderen, maar natuurlijk weet je nooit wat ze over 10 à 15 jaar gaan doen. Maar we merken de interesse en dat is al winst. Op deze manier hopen we een steentje bij te dragen.”
Meisjes en techniek
De grootste slag is volgens Kuipers te slaan bij de meisjes. “Jongens die geïnteresseerd zijn in techniek gaan die kant toch wel op. Maar meisjes die techniek boeiend vinden doen er misschien wel niks mee omdat het niet ‘hoort’, of omdat ze denken dat het niet kan omdat het niet voor meisjes zou zijn bedoeld. Dat is heel erg, zeker als je weet dat ze wel de interesse en de capaciteiten hebben. Veel meisjes zijn misschien op veel vlakken nog beter dan jongens. In mijn presentaties laat ik wetenschappelijke experimenten zien die door meisjes worden gedaan. Ik vertel het publiek dat meisjes net zo goed als jongens astronaut kunnen worden en geef zo meer voorbeelden. Het is een heel belangrijk onderdeel van het verhaal dat ik kinderen vertel en ik hoop dat er verandering in komt. De aanhouder wint!”