Het probleem is al jaren aanwezig, maar werd door de Coronacrisis extra zichtbaar: Brainport kent een mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Aan de ene kant is er werkloosheid als gevolg van economische of maatschappelijke ontwikkelingen, aan de andere kant is er een schreeuwend tekort aan geschikt personeel. Met €700.000 steun van Metropoolregio Eindhoven (MRE) hebben de arbeidsmarktregio’s Helmond-De Peel en Zuid-Oost Brabant samen met Brainport Development een omscholingsplan opgesteld dat hier een oplossing voor wil bieden.
“Leven Lang Ontwikkelen” is de term die vaak gebruikt wordt als antwoord op de gesignaleerde mismatch. Het begrip kent verschillende uitwerkingen waarvan de belangrijkste zijn: een continue persoonlijke ontwikkeling, bijscholing om het bestaande werk te kunnen blijven uitoefenen en omscholing naar een nieuw beroep. De eerste twee zijn meestal redelijk goed in te vullen, maar voor omscholing blijkt een extra duwtje in de rug meer dan welkom, zegt Yvonne van Hest, program director bij Brainport Development, die samen met de arbeidsmarktregio’s de trekker van het omscholingsproject.
Structurele zaak
“Met de steun die we nu krijgen van de Metropolregio ben ik dan ook ongelofelijk blij. Hierdoor kunnen we stappen zetten die eerder onmogelijk waren.” Van Hest wijst erop dat Corona iedereen met de neus op de feiten heeft gedrukt, maar dat het om een structurele zaak gaat. “De mismatch bestond al voor Corona en zal ook erna zichtbaar blijven. Buiten de puur economische gevolgen van Corona zijn er beroepen die verdwijnen of structureel veranderen.”
Voor de Brainportregio gaat het specifiek om de sectoren transport en logistiek, zorg en welzijn, en techniek en ICT. En hoe logisch het ook lijkt om bijvoorbeeld horeca- of eventpersoneel om te scholen voor functies in de verpleging of ICT, zo vanzelfsprekend is dat in de praktijk nu ook weer niet. Van Hest: “Nog even los van de persoonlijke interesse of capaciteiten van een kandidaat, denk daarbij ook aan het niveau van de vereiste opleiding. ICT is vaak HBO-geschoold, techniek is vaak ook MBO. Dat betekent dat elke omscholing anders is en ook niet altijd haalbaar. Van alle vormen van Leven Lang Ontwikkelen is omscholen de lastigste. Immers, iemand gaat van zijn of haar huidige beroep – met vaak de daarbij behorende kennis en competenties – naar een nieuw beroep. Dit vergt van de omscholer adaptiviteit, flexibiliteit en doorzettingsvermogen. Het is een proces dat goed moet worden begeleid om succesvol te zijn.”
Capaciteit
Met de MRE-steun kunnen wat deuren opengaan die eerder dichtbleven, zo verwacht Van Hest. “Door dit met alle partners in beide arbeidsmarktregio’s op te pakken krijgen we voor het eerst het organiserend vermogen en de uitvoeringscapaciteit die we nodig hebben. Waarbij het óók van groot belang is dat alle mensen die voor omscholing in aanmerking willen komen, worden bereikt; juist ook mensen uit de doelgroepen die in eerste instantie lastiger bereikbaar blijken.”
Als eerste stap heeft het team van Yvonne van Hest al contact gelegd met ruim vijftig werkgevers in de beoogde branches. Vervolgens is het zaak om potentiële kandidaten op te sporen en te enthousiasmeren voor een omscholing. “Het zal hier echt gaan om maatwerk. We moeten zicht hebben op het opleidingsaanbod en hoe snel iemand zich kan laten omscholen richting een bepaald beroep. Diploma’s of andere certificering zijn vanzelfsprekend van belang, maar de wensen van de werkgevers minstens zozeer.”
Bij de keuze van de omscholingsrichting is het zaak zo ver mogelijk vooruit te kijken: “We hebben nu wel een beeld van waar de krapte zit, maar welke beroepen zullen hier in de nabije toekomst ook mee te maken krijgen? Immers, je gaat niet een heel omscholingstraject in met iemand als het beroep niet structureel als krapteberoep wordt gezien.”
Doelstellingen
Van Hest is voorzichtig met het uitspreken van de exacte doelstellingen. “Dat heeft vooral te maken met veranderingen op de arbeidsmarkt, maar ook met de afhankelijkheid van alle partijen die hierbij een rol spelen, zoals werkgevers die een omscholingstraject moeten kunnen aanbieden.” Dat alles meewegend zouden er het komend jaar zo’n 125 mensen naar een baan in transport en logistiek moeten kunnen doorgroeien. Voor zorg en welzijn zouden dat er 50 kunnen zijn en voor tech en ICT eveneens 50. Tegelijkertijd zouden er enkele honderden mensen extra in de trajecten moeten kunnen zitten die meer dan een jaar nodig hebben voor een volledige omscholing. “Uiteindelijk moeten zowel voor de korte als middellange termijn zoveel mogelijk mensen die anders werkloos zijn of zouden worden een effectief omscholingstraject kunnen doen richting krapteberoepen”.
Dat betekent dat er ook na de voltooiing van dit twee jaar durende project uitvoeringskracht en financiering nodig zal blijven.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
