Wie tachtig kaarsjes mag uitblazen heeft een respectabele leeftijd bereikt. Maar als we kijken naar de sneltreinvaart waarmee de medische wereld zich voortbeweegt, dan zou onze levensduur weleens flink verder opgekrikt kunnen worden de komende jaren. Bijvoorbeeld tot een leeftijd van 150 jaar. Dat zal onze samenleving radicaal hervormen. In deze column fantaseren we over hoe zo’n samenleving eruitziet.
We maken in ons leven gemiddeld zo’n tachtig rondjes om de zon. Een opmerkelijke stijging vergeleken met een eeuw geleden. Toen was de gemiddelde levensverwachting nog rond de 44 jaar. De verlenging van ons leven hebben we voor een groot deel te danken aan de voortdurende vooruitgang in de medische wetenschap, met doorbraken zoals vaccinaties, antibiotica en geavanceerde chirurgische technieken. En de trend lijkt zich voort te zetten.
Hoe zou de wereld eruitzien, als mensen dubbel zo lang leefden? Hoe verandert de maatschappij als het de normaalste zaak van de wereld is om een leeftijd van 150 te bereiken?
Medische doorbraken
Vergeet de rimpelcrèmes en wonderpillen die momenteel de ronde doen; in ons scenario is er sprake van echte baanbrekende medische innovaties die ons lichaam – niet alleen van de buitenkant – op en top houden. Om het concreet te maken: In 2024 waren er in Nederland zo’n vijfhonderd bedrijven actief op de medtechmarkt. In 2080 is dat aantal gestegen tot vijfduizend. Wetenschappers zijn er onder meer in geslaagd om cellulaire veroudering flink te vertragen, waardoor ziekten die vaak geassocieerd worden met ouderdom, zoals dementie en hartziekten, zich pas op veel latere leeftijd voordoen. En dat kan allemaal met een simpel pilletje, vergoed door de zorgverzekering, die we ‘s ochtends bij het ontbijt innemen. Het is een ‘routineding’ geworden, net als tandenpoetsen.
De wetenschap heeft trouwens ook manieren ontwikkeld om het immuunsysteem te versterken, waardoor het lichaam beter bestand is tegen infecties en ziekten. Zo zijn we zijn allemaal gewend geraakt aan de jaarlijks terugkerende vaccinatie, waarmee de ooit zo befaamde griep en verkoudheid nu tot het verleden behoren.
Economische implicaties
De economische gevolgen van een wereld waarin mensen dubbel zo lang leven, zijn aanzienlijk. Allereerst vinden er grote veranderingen plaats op de arbeidsmarkt. De pensioenleeftijd is verhoogd naar 110 jaar. Toegegeven, het voelt ontzettend vreemd om een scenario voor te stellen waarin Ria, honderd jaar, nog fanatiek achter de kassa de boodschappen van klanten bij de supermarkt scant. Maar maak je geen zorgen om Ria. Ze zit boordevol energie en haar lichaam is te vergelijken met dat van een zestigjarige nu. Een arbeidskracht waar de Albert Heijn nog lang van kan genieten.
En er zijn meer economische implicaties. Mensen hebben niet alleen meer tijd om te leven, maar ook om te sparen. Stel je voor: dubbel zoveel tijd om geld opzij te zetten voor die wereldreis, droomhuis of extravagante hobby. Klinkt me niet verkeerd in de oren. Een groot pluspunt is dat de rijken over de loop van tijd nog meer kapitaal investeren in veelbelovende bedrijven, wat zorgt voor flinke groei en innovatie.
Wie lang op de aardbol rondloopt, spaart niet alleen maar geld bij elkaar, maar is ook flink wat ervaringen rijker. Daar maken bedrijven dankbaar gebruik van. Neem bijvoorbeeld Jan, een 103-jarige softwareontwikkelaar bij Google, die al meer dan tachtig jaar ervaring heeft in de IT-sector. Zijn diepgaande kennis van programmeertalen en zijn schat aan ervaring stellen hem in staat om complexe problemen op te lossen. Als mentor voor jongere collega’s is Jan een ware bron van inspiratie.
Aandacht voor de wereld van morgen
Als iedereen ouder wordt, dan heeft dat natuurlijk impact op de aarde. Het is nog maar de vraag of onze planeet het aankan, bijvoorbeeld als het gaat om de voedselvoorziening. Aan de andere kant: met een langere levensduur realiseren mensen zich ook steeds meer dat ze met hun eigen leven betalen voor de keuzes die ze maken. Ze ervaren immers zelf de gevolgen van klimaatverandering, vervuiling en uitputting van natuurlijke hulpbronnen. Voor het overgrote deel van de mensen staat het creëren van een leefbare wereld dan ook hoog op het prioriteitenlijstje. Dit leidt tot een grotere nadruk op duurzame projecten en initiatieven, zoals investeringen in hernieuwbare energiebronnen. Nederland bijvoorbeeld, ziet met de stijging van de levensverwachting, een parallelle stijging van het aantal windmolenprojecten op zee.
3D-geprinte taarten?
Op een wat minder serieuze noot: laten we de innovaties in de bakkerij niet vergeten. De traditionele taartvorm moet immers flink worden aangepast om plaats te bieden aan 150 kaarsjes, lijkt mij. Kunnen we in de toekomst ingewikkelde, 3D-geprinte taarten verwachten van vier verdiepingen hoog? Ik zeg geen nee! Maar voor nu laat ik de taart staan en geniet ik van mijn appeltje, in de hoop dat ook ik een mooie leeftijd zal bereiken.