Er zijn nog altijd te weinig jongeren die kiezen voor een baan in de techniek. En dat terwijl de banen voor het oprapen liggen. Vanuit het Eindhovense high tech ecosysteem Brainport Industries wordt er samen met het onderwijs en het regionale bedrijfsleven gewerkt aan een oplossing.
John Blankendaal, directeur van Brainport Industries vertelt: “Er is een grote behoefte aan goed opgeleide mensen. Niet alleen hbo+, maar zeker ook vakmensen vanuit het mbo. Ongeveer 70 procent van mensen die in de maakindustrie werken, is mbo geschoold. Wij leggen het accent daarom op vakmanschap en goed opgeleide vakmannen en -vrouwen.”
Boeien, binden en behouden van technici
Samen met het Summa College en bedrijven uit de regio werkt Brainport Industries aan het ontwikkelingen van opleidingen die aansluiten op de praktijk. Blankendaal: “Een van onze programma’s heeft het thema ‘Mens’. Dit gaat het over het boeien, binden en behouden van goed opgeleid personeel.”
Alles wat bedacht wordt, moet ook nog maar gemaakt worden, volgens Blankendaal. De vakmannen en vakvrouwen die je daarvoor nodig hebt, moeten goed worden opgeleid: “Vroeger was Philips de grote opleider voor mensen in de techniek. Zij zijn terecht een andere richting ingeslagen maar daarmee is ook een einde gekomen aan hun bedrijfsscholen”, aldus Blankendaal.
Brainport Industries College
Omdat er een groeiende behoefte is aan vakmensen heeft Brainport Industries het Brainport Industries College (BIC) opgezet. Hierover vertelt hij: “Hiermee geven we invulling aan de samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs. We willen onder andere laten zien dat je verzekerd bent van een baan als je kiest voor de techniek.”
Volgens Blankendaal zijn technische beroepen nog te vaak onzichtbaar. “Bij mbo wordt er al snel gedacht aan kappers of aan een baan in de installatie- of autobranche. Die sectoren zijn natuurlijk ook heel belangrijk maar de techneuten die in de machinefabrieken werken mogen best wat zichtbaarder worden.” Hij benadrukt dat het beeld van een rommelige en vieze fabriekshal niet meer van deze tijd is: “Het tegendeel is waar. In de moderne fabrieken is het juist heel schoon en netjes.”
Gezamenlijk opleiden
Samen met het Summa College heeft Brainport Industries veel geïnvesteerd in het opbouwen van een goed curriculum en een mooie werkplaats op de BIC. “Alle voorzieningen zijn aanwezig om de jongelui die kiezen voor techniek een topopleiding aan te kunnen bieden. Zij zullen hiermee geheid een baan vinden in de maakindustrie”, aldus Blankendaal.
Saartje Janssen, directeur Techniek, Procestechniek, Bouw, Elektro- en Installatietechniek bij het Summa College, vult aan: “We hebben op de BIC niet alleen de faciliteiten maar bieden ook actuele en vernieuwde opleidingsprogramma’s aan. Een groot aantal bedrijven heeft hieraan meegewerkt. Er is zelfs een geheel nieuw opleidingstraject op het gebied van smart industry ontwikkeld.”
Janssen ziet het als een positief signaal dat zoveel bedrijven hun medewerking verlenen: “Het onderstreept het belang van gezamenlijk opleiden. Bovendien zorgen we er zo voor dat de opleidingen up-to-date blijven en inhoudelijk aansluiten bij het werkveld.”
Janssen vindt het belangrijk dat er binnen de regio in de volle breedte wordt meegewerkt aan oplossingen voor het tekort aan goed opgeleide vakmensen. Blankendaal beaamt: “Het is noodzakelijk dat iedereen inziet dat er langdurig geïnvesteerd moet worden in talent. Dat begint door dit talent te zien als leerling en niet als werkvolk. Een constructief en duurzaam beleid in het werven en begeleiden van jonge mensen die kiezen voor de techniek is van groot belang. Ook als het economisch wat minder gaat.”
Het tij keert
Blankendaal en Janssen merken op dat het tij aan het keren is. “Ja, we zien ook bij andere bedrijven steeds meer bewustwording omtrent deze kwestie”, zegt Janssen. “Ze beseffen daarbij steeds meer dat het er niet meer alleen om gaat of zij zelf voldoende mensen hebben. Ook de toeleveranciers of andere zakelijke partners moeten genoeg mensen hebben, anders hebben de maakbedrijven alsnog een probleem. Ik ben benieuwd hoe zich dit verder gaat ontwikkelen in de toekomst. Ik zie wel kansen om in gezamenlijkheid het arbeidspotentieel beter te benutten.”
Blankendaal voegt toe: “Die collectieve daadkracht is hard nodig. Het zorgt juist voor versnippering als bedrijven zelf scholen gaan oprichten. Het is veel beter om samen met het onderwijs om de tafel te gaan. Net zoals de BIC dit doet met Summa.”
Industrie 4.0
Een voorbeeld van een opleiding die op deze ontstaan is, is de eerder genoemde Technicus Smart Industry opleiding. “We noemen smart industry ook wel de vierde industriële revolutie, oftewel Industrie 4.0. Vaardigheden op dit gebied worden steeds belangrijker in het bedrijfsleven. De opleiding speelt dan ook in op de digitalisering en robotisering die momenteel in de fabrieken plaatsvindt”, zegt Blankendaal.
DTW Talk 3D printen
Een van die vaardigheden betreft het 3D metaalprinten, een additief productieproces waarbij metaalpoeder door lasers wordt gesmolten tot een massief product. In een DTW Talk tijdens de Dutch Technology week wordt er verteld wat dit precies inhoudt en wat je ermee kan. “Er zijn veel verschillende productiemethodes. 3D metaalprinten is daar één van. Om de studenten kennis te laten maken met het werkveld en de techniek die hiervoor nodig is, hebben we op de BIC verschillende printers staan, zoals kunststofprinters, metaalprinters en keramiekprinters”, vertelt Blankendaal.
Meer digitale vaardigheden
In de DTW Talk zullen er tevens enkele voorbeelden worden gegeven van wat er in de regio gebeurt op het gebied van addative manufacturing, waar 3D printen een onderdeel van is. “Er zijn twee bedrijven aanwezig die uitleggen wat zij hier allemaal mee doen”, zegt Blankendaal. “Er is veel behoefte aan mensen die een stuk metaal goed kunnen bewerken. Omdat er steeds meer digitaal gaat, hebben de mensen die zo’n machine bedienen steeds meer digitale vaardigheden nodig. Dit sluit naadloos aan bij het curriculum van de Smart Industry opleiding.”
Waardering voor vakmensen
Ook andere opleidingsprogramma’s op het gebied van metaalbewerking zijn daarom in een nieuw jasje gestoken. Janssen vertelt: “Je moet die machines niet alleen goed kunnen programmeren maar ook zelf iets kunnen maken. Dat stukje vakmanschap blijft heel belangrijk. Of je nu kiest voor plaatwerk, lassen, constructie of verspanen, er is voor elk wat wils.” Ze vervolgt: “Er is gelukkig ook een toenemende waardering voor dit soort vakmanschap. We realiseren ons dat we wel van alles kunnen willen maar dat het ook nog gemaakt moet worden. Deze waardering komt onder meer tot uiting via de Noordhofprijs, waarbij vaktalenten uit de Brainport regio op het podium worden gezet.”
Alle kanten op
Het promoten van techniekopleidingen blijft dus onverminderd belangrijk, volgens Blankendaal en Janssen. “We willen laten zien hoe leuk en uitdagend het is. Binnen de techniek ben je altijd bezig met innovatie, nieuwe mogelijkheden en maatschappelijke uitdagingen op het gebied van klimaat en gezondheid.
De oplossing voor bepaalde maatschappelijke problemen moet echt vanuit de techniek komen. Dat maakt het werken in deze sector ook zo leuk voor jongens en meisjes. Je kan er alle kanten mee op”, zegt Blankendaal. “De DTW speelt hierin een belangrijke rol. En op de BIC hebben we eigenlijk alle weken een DTW. Je kan hier 52 weken per jaar terecht om je te laten verwonderen over techniek en een praatje te maken met de mensen die er rondlopen.”
Relevante evenementen op de DTW:
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
