© TNO
Author profile picture

Wie de adviesmaxima van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) erbij pakt, kan niet aners dan concluderen dat Nederland er heel slecht voor staat. TNO is in de WHO-cijfers gedoken: het noorden van het land doet het iets minder slecht dan het zuiden, maar overal zijn de overschrijdingen aanzienlijk. Vlieland, ‘s lands beste jongetje van de klas, zit tien keer te vaak boven de maxima. Het Limburgse Stein staat onderaan de lijst met niet minder dan 25 keer vaker boven de advieswaarden dan de WHO verantwoord acht.

Op de interactieve fijnstofkaart van TNO is per gemeente te zien op hoeveel dagen de daggemiddelde advieswaarde van de WHO voor fijnstof in 2022 is overschreden. Alle Nederlandse gemeenten overschrijden de aanbevelingen van de WHO van maximaal 15 µg/m3, soms wel met meer dan 90 dagen. Het advies van de WHO is dat dit slechts 4 dagen per jaar zou mogen gebeuren.

Gedetailleerde dagelijkse informatie is cruciaal: langdurige blootstelling aan slechte lucht veroorzaakt op termijn long- en hartaandoeningen, maar piekbelasting, die lang niet altijd in jaargemiddelden naar voren komen, kan voor gevoelige groepen leiden tot allerhande gezondheidsklachten, mogelijke ziekenhuisopnames en in het ergste geval zelfs hartfalen waar mensen aan overlijden.

Fijnstofoverschrijdingen in 2022 © TNO
Fijnstofoverschrijdingen in 2022 © TNO

Het Europees Milieuagentschap (EEA) heeft berekend dat in 2020 bijna 240.000 mensen in Europa vroegtijdig zijn overleden aan de slechte lucht. De Gezondheidsraad stelde in 2018 dat blootstelling aan fijnstof verantwoordelijk is voor zo’n 4% van de ziektelast in Nederland.