Ontwerpers Pia-Marie Stute en Katja Trinkwalder hebben met ‘Accessories for the paranoid’ de Sioux-GBO Young Talent Award gewonnen. Het duo is met het project net afgestudeerd aan de Köln International School of Design en toont het tijdens de Dutch Design Week op de expositie Manifestations op de negende verdieping van het Veemgebouw.
“‘Accessories for the Paranoid’ is een speculatief designproject dat de discussie over privacy op een humoristische wijze naar voren brengt”, zegt de jury in een toelichting. “De productconcepten zijn uitstekend uitgewerkt en vormgegeven. Het project balanceert perfect op de lijn tussen abstract en concreet, zodat je precies begrijpt wat het zou kunnen doen, terwijl het duidelijk als een concept wordt gepresenteerd.”
De winnaars benadrukten dat laatste woensdag, tijdens hun presentatie bij ‘Drinks, Demos & Pitches’, nog eens duidelijk: “Het is een studieconcept, we hebben geen diepgravend onderzoek kunnen doen naar de doelgroep of de technische haalbaarheid.”
‘Accessories for the Paranoid’ zijn ontworpen voor mensen die bang zijn dat er constant software meeluistert en meekijkt bij wat we online allemaal doen. De eerste accessoire in de serie is een mooi vormgegeven doosje dat je over de camera van je laptop zet. Precies daar waar veel mensen nu een sticker hebben geplakt om te voorkomen dat iemand van buitenaf via je camera bij jou binnen kijkt. Daarnaast zijn er ook accessoires die smart speakers als Amazons Alexa ‘voeden’ met stilte of juist verwarrende opdrachten, en eentje die valse zoekwoorden voor Google search produceert.
“Als we data beschouwen als de olie van de 21e eeuw, zit ieder van ons op een kleine schat aan grond – een hulpbron die discreet wordt ontgonnen door de meest waardevolle bedrijven ter wereld”, legt Pia-Marie Stute uit. “Als gebruikers van moderne diensten en producten zijn we gewend geraakt aan ‘gratis’ diensten die worden aangeboden in ruil voor bepaalde delen van onze persoonlijke gegevens. Het Internet of Things heeft een nieuw soort object in onze huizen geïntroduceerd, waarvan het functioneren sterk afhankelijk is van het verzamelen van dergelijke informatie: producten die in staat zijn om de gebruikers te observeren, van hun waarnemingen te leren en vervolgens zonder verdere menselijke tussenkomst hun eigen beslissingen te nemen. Met het comfort van de automatisering komt er ook een subtiel gevaar in onze connected apparaten die dagelijks persoonlijke informatie over ons verwerken.” Maar we hebben die apparaten ook nodig, zo denken we. “Hebben we geen andere optie dan te gehoorzamen en te delen?”
De ‘Accessories for the Paranoid’ verkennen een alternatieve benadering van gegevensbeveiliging. Stute: “Terwijl onze fysieke omgeving steeds meer gebruikersinformatie leest, verzamelt en opslaat, is deze serie objecten ontworpen om valse gegevens te produceren. Door onze digitale profielen te vervagen, verbergen onze echte data-identiteiten zich achter een sluier van fictieve informatie.” Anders gezegd: door de apparatuur te foppen met een overvloed aan valse signalen, kan de machine geen nauwkeurig beeld van ons meer opbouwen – en kunnen we weer ‘veilig’ omgaan met al die gratis diensten.
‘Accessories for the paranoid’ is tijdens Dutch Design Week te zien bij Manifestations op de negende verdieping van het Veemgebouw.
Een impressie van manifestations:
