Een matras van gerecyclede kunststof, een circulaire helm of duurzame legoblokjes. Het onderwerp van de jubileumeditie van de Kunststoffenbeurs laat weinig te raden over: duurzaamheid en circulariteit zijn wat de klok slaat.
Dat moet ook wel, want de Transitieagenda Kunststoffen stelt dat de sector in 2030 40% recyclaat en 15% biobased plastics moet inzetten. De Brabanthallen in Den Bosch stroomden vorige week vol met ondernemers, bedrijven en wetenschappers die een bijdrage willen leveren aan het behalen van dat doel. Met 225 exposanten en ruim 3500 bezoekers uit de kunststof- en rubberindustrie kan organisator Mikrocentrum terugkijken op een succesvolle 25ste editie van de Kunststoffenbeurs. IO was erbij.
Auping: van talloze materialen terug naar twee grondstoffen
De eerste keynote van de Kunststoffenbeurs kwam van Geert Doorlag, onderzoeker bij matrassenfabrikant Auping. “Elk jaar worden er in Europa 40 miljoen matrassen weggegooid. Dat moet anders. Ons doel is om in 2030 volledig circulair te zijn”, trapt hij af.
De eerste stap nam het bedrijf met een Auping Take Back-systeem: bij aankoop van een nieuw matras, komt Auping het oude matras ophalen. Dat wordt gebruikt voor laagwaardige producten zoals een judomat.
De tweede stap was “heel precies” begrijpen welk materialen er verwerkt zaten in de matrassen. Daar ging een lang ‘Cradle-to-cradle’ traject aan vooraf; in 2019 combineerde de fabrikant alle inzichten tot een nieuw productontwerp voor een volledig circulair matras. Doorlag: “Ons Auping Evolve matras bestaat uit twee grondstoffen die we eindeloos kunnen recyclen: polyester textiel in combinatie met een stalen vering. We gebruiken Niaga adhesive (een soort lijm, red.) om de matrassen in elkaar te lijmen. Aan het einde van de levensduur kunnen we dit weer opwarmen en de onderdelen makkelijk uit elkaar halen.” De circulaire matraslijn is even duur als de ‘normale’ lijn.
Ook voegde Auping een productpaspoort toe aan de circulaire matraslijn. Met een QR-code kunnen consumenten alle informatie over het productieproces en de materialen terugvinden. Mochten ze hun matras willen inleveren, dan staat ook beschreven hoe dat proces te werk gaat. Maar, alleen Auping die streeft naar een circulaire matrassen, heeft geen zin, aldus Doorlag. “We hebben met onze concurrenten (o.a. Ikea, Swiss Sense, Beter Bed, red.) afgesproken dat we voor elk verkocht matras een bedrag afdragen aan een stichting. Zo betalen we gezamenlijk het logistieke proces van het afhalen van oude matrassen.”
Veridis wil revolutie teweegbrengen in recyclingindustrie
Het grootste probleem bij het recyclen van kunststof is dat het vaak moeilijk is om verschillende soorten kunststoffen van elkaar te scheiden. In de Knowledge & Education Area staat Eindhovense startup Veridis. Ze hebben een duidelijke missie: de kwaliteit en samenstelling van plastic materialen inzichtelijk maken, zodat hoogwaardige recycling op grote schaal mogelijk wordt en er kwalitatief goede producten gemaakt kunnen worden.
“Het ene plastic is het andere niet. Om het recyclen van plastic écht tot een succes te maken, is het nodig om inzichtelijk te maken welke kunststoffen van topkwaliteit zijn, en welke niet”, vertelt Matthijs Kuil, business developer bij Veridis. Dat gaat het bedrijf doen met de MADSCAN® t50.
Het MADSCAN®-systeem van Veridis is een technologie die warmte gebruikt om te meten hoe plastic materialen (polymeren) veranderen wanneer ze van vorm veranderen, bijvoorbeeld door te smelten of te stollen. Dit gebeurt met behulp van een groep sensoren die deze veranderingen heel precies kunnen volgen. “Het systeem werkt met monsters die representatief zijn voor een grotere hoeveelheid plastic, zodat het goed inzicht geeft in de eigenschappen van het hele materiaal”, aldus Kuil. En dat is iets wat nu vaak ontbreekt.
In het eerste kwartaal van 2025 moet de pilotversie bij de eerste klanten getest; een jaar later moet het eerste commerciële systeem van de band rollen. “We zijn eind 2020 begonnen met dit idee, en dat we nu steeds dichterbij het punt komen waarop we een daadwerkelijk product op de markt brengen, is heel gaaf”, aldus een enthousiaste Jeroen Glansdorp, co-founder en ceo van Veridis.
Een duurzaam spuitgietproces
Tussen de Innovation Area en het Plastic Recycle Lab staat Injection Point. Een passende plek: het bedrijf richt zich op het duurzaam inrichten van het kunststof spuitgietproces.
Manager operations Mike de Werd: “We maken producten en produceren met minimale milieueffecten door gebruik van gerecycled kunststof, energie-efficiëntie en afvalreductie. Zoals je ziet: dat kan van alles zijn.”
Het is een constante zoektocht geweest, vertelt eigenaar Cristel Rijnen. In 2011 richt ze Injection Point op, aanvankelijk als ‘normaal’ spuitgietbedrijf. Dat verandert wanneer het haar begint op te vallen dat er zoveel goede kwaliteit spullen zijn die weggegooid worden. “Ik zocht naar een manier om die spullen een tweede leven te geven. Kijk, ik kan de hele wereld niet veranderen, maar mijn eigen bedrijf wel. Dus we zetten vol in op verduurzaming. Of dat volledig lukt? Nee. Maar, ons doel is wel om een olievlek te verspreiden.”
En dat lukt. Wanneer ze in 2016 de focus legt op een circulair productieproces en werken met gerecycled materiaal, hebben daar nog weinig bedrijven oor naar. Nu wil iedereen “iets met duurzaamheid”. Er staat dan ook een breed scala aan producten tentoongesteld. Zo produceerde het Brabantse bedrijf onder andere een duurzame brillencase voor Ace&Tate, een cool cover voor Fairphone en Renewi en Crease Guards voor DFNS. “Dat zijn kunststof schoeninlegneuzen die helpen om kreuken in het teenstuk van sneakers te voorkomen”, licht De Werd toe. “Wij zijn hier al acht jaar mee bezig. Dat is lange tijd lastig geweest, maar nu lopen we voor op andere partijen.”
Op de 25ste editie van de Kunststoffenbeurs konden kunststof- en rubberbedrijven inspiratie opdoen voor duurzame en circulaire productontwikkeling en processen. Ook volgend jaar wil Mikrocentrum met de beurs de gehele Benelux kunststof- en rubberketen samenbrengen. Een ding is in ieder geval duidelijk: lef tonen en oog hebben voor het maatschappelijke belang betalen zich wel degelijk uit.