Wat moet PSV doen om volgend jaar weer kampioen te worden? e52 maakt een korte serie over de Eindhovense high tech die PSV nog verder zou kunnen helpen. Vandaag: Holst Centre
“We zouden zo met PSV kunnen gaan testen. Nee, we zouden dat gewoon moeten gaan doen.” Ruben de Francisco heeft een shirt in zijn hand met daarin op borsthoogte een sensor verweven die aan de buitenkant verbonden is met een aansluitstuk voor een sd-kaartje. “Kijk, dit gaan ze natuurlijk in de uiteindelijke productie nog netjes wegwerken maar het werkt nu al helemaal zoals dat zou moeten. Laat PSV maar komen.”
Doel van het shirt – en van andere wearables die De Francisco helpt ontwikkelen – is om real time gegevens over mentale en fysieke toestand van een sporter te genereren, te analyseren en vervolgens om te zetten in bruikbare informatie. Liefst midden in een wedstrijd. De producten die De Francisco met zijn team ontwikkelt zijn met elkaar in staat continu te laten zien hoe de sporter ervoor staat. Zodat, bijvoorbeeld, de coach beslissingen kan nemen die hem kunnen helpen een wedstrijd te winnen. “Ons doel: prestaties verhogen en blessures voorkomen.”
Ruben de Francisco werkt voor het op de High Tech Campus gevestigde Holst Centre aan de ontwikkeling van “smart garments”, slim textiel. Sensoren die voorheen op de huid geplakt moesten worden of in ingewikkelde hoofdkappen werden verwerkt, komen nu rechtstreeks in shirts, hoofd- en polsbanden, schoenen, alles wat een sporter toch al draagt. En zonder enige afname van het gebruiksgemak, zo verzekert hij. Holst is een non-profit instelling die zich concentreert op onderzoek. Voor de echte productontwikkeling vormt Holst partnerships met technologiebedrijven als Philips.
Comfort en kwaliteit
De Francisco pakt er een infografiek bij om zijn doelen te onderstrepen: op twee assen laat hij zien dat kwaliteit vaak leidt tot onhandige uitwerkingen – en omgekeerd, dat comfort de kwaliteit snel aantast. “Wij hebben dat opgelost. We zijn niet uit op leuke gadgets die voor professioneel gebruik te weinig bieden, maar willen de allerhoogste betrouwbaarheid die ook nog eens draagbaar is. Anderen richten zich vooral op die gadgets: ook leuk, alleen lang niet zo betrouwbaar. Maar ja, wij komen ook voort uit de halfgeleidersindustrie, dat geeft ons die voorsprong. Wij zetten niet alleen onderdelen aan elkaar, we maken of verbeteren al die afzonderlijke onderdelen ook nog eens.”
Bij de fysieke data kunnen de meeste mensen zich wel wat voorstellen: hartslag, bloeddruk, zuurstofopname, dat soort zaken. De mentale data zijn een ander verhaal. Het gaat dan om de mate waarin iemand zich kan concentreren. De Francisco: “Een duidelijk voorbeeld daarbij is de boogschutter, die in opperste concentratie en rust zijn schot wil plaatsen. Door neurofeedback kunnen wij hem helpen bepalen wanneer hij die staat heeft bereikt. Door de prestaties (is het een goed schot of niet) te koppelen aan de mentale status op dat moment, kunnen we heel individueel bepalen wat dat beste schietmoment is. De machine leert gaandeweg steeds beter begrijpen wat de relevante factoren zijn en kan dus een steeds beter resultaat afleveren. Je kunt je voorstellen dat zo iets ook zou kunnen werken voor een voetballer die een penalty moet nemen.”
Wasmachine
Het was geen eenvoudige stap van de “klassieke” sensoren naar de wearables die Holst nu levert. “Ga maar na, hoe losser zo’n sensor van het lichaam zit, des te krachtiger de machine moet zijn om de signalen van het lichaam te kunnen lezen. Bovendien moet het materiaal rekbaar zijn en, niet onbelangrijk, een wasmachine kunnen overleven. Nu werken we nog met redelijk strakke shirts, maar binnenkort zal dat ook niet meer het geval zijn; we zijn voorlopig niet uitontwikkeld.”
In de Amerikaanse topsport wordt wel al gebruik gemaakt van data die door sensoren op het lichaam worden gegenereerd. Maar in de meeste grote sporten bestaat nog behoorlijk wat weerstand. Ook de wereldvoetbalbond FIFA is er nog niet van overtuigd dat dit de sport verder helpt en verbiedt vooralsnog het gebruik in officiele wedstrijden.
PSV
Terug naar PSV. De Francisco en zijn team hebben inmiddels volop getest met sporters van divers kaliber, onder meer dankzij de hulp van de Universiteit Maastricht. Maar het liefste zou hij met een eliteteam aan de slag gaan. “Dan pas wordt echt duidelijk hoe dit systeem de trainer kan helpen zijn keuzes te maken.” Kan Philip Cocu dan uiteindelijk vervangen worden door een Holst-machine? “Nee, nee, dat is totaal niet aan de orde. De machine levert perfecte data aan, op basis waarvan de trainer betere besluiten kan nemen. Software neemt geen besluiten, maar levert wel gegevens die actionable zijn. Ideaal dus. Tenminste, als de FIFA het uiteindelijk toestaat.”
Lees HIER ook de andere artikelen over het volgende kampioensfeest van PSV