Onlangs lanceerde de gemeente Eindhoven samen met haar partners www.040goedbezig.nl, een platform voor sociale en groene inwonersinitiatieven in Eindhoven. Wie zijn de gezichten achter het platform? Vanessa Silvertand, één van de initiatiefnemers van 040goedbezig, is programmaleider duurzaamheid bij de Gemeente Eindhoven.
“Ik wilde graag programmamanager duurzaamheid worden”
“Ik heb geografie en milieukunde gestudeerd aan de Universiteit van Utrecht. Na diverse banen bij o.a. de Universiteit en het ministerie van LNV kreeg ik bij het Holland Belgium Bid één van de meest uitdagende opdrachten ooit: het WK in Nederland en België (in 2018, red.) tot het meest duurzame WK ter wereld maken. Wat een impact zouden we daarmee kunnen hebben! Dat werkte enorm motiverend. Toen ik zeven jaar geleden in Eindhoven kwam trok ik de stoute schoenen aan en belde de gemeente en zei “ik wil programmamanager duurzaamheid worden”. Er was geen vacature. Duurzaamheid was wel al een speerpunt. En dat lukte! Er was nog geen programma duurzaamheid, wel wat losse acties op gebied van energie en bouwen & wonen. Er was ook nog weinig betrokkenheid bij het thema. Nu is de tijd heel anders dan toen; de gemeenteraad is heel actief betrokken bij duurzaamheid, ook vanuit andere domeinen zoals bouwen en economie.
Hoe ga je aan de slag met duurzaamheid
Maar waar begin je dan? Voor de start van het programma duurzaamheid ging Silvertand op zoek naar een methode en vond inspiratie in Zweden: daar werkte men al langer met de Natural Step: een vierstaps methode die op een eenvoudige wijze duurzaamheid introduceert in je organisatie. “Geweldig!” De natural step bestaat uit vier principes die wetenschappelijk onderbouwd zijn. De gemeente heeft die vertaald naar gemeentelijke uitgangspunten die simpel samengevat neerkomen op: energieneutraliteit, gezonde materialen en geen afval, aandacht voor natuur en voor mensen. En hoe je daaraan bijdraagt maakt niet uit. In Berend Aanraad vond Silvertand een samenwerkingspartner bij het invoeren van deze methode. En inmiddels zijn niet alleen de gemeente maar ook het Woonbedrijf, Philips en de Design Academy er mee aan de slag gegaan.
Energieneutrale stad
De ambitie van het programma duurzaamheid is dat alle (2000!) medewerkers weten wat duurzaamheid is en wat dat voor de eigen werkzaamheden betekent. En voor de stad zelf? “Duurzaamheid zo toegankelijk mogelijk te maken en inwoners helpen duurzaam gedrag te realiseren. We willen inwoners informeren en vooruit helpen. En streven naar een 100% duurzame stad. Dat gaat bijvoorbeeld over energie. De ambitie is om de eigen organisatie in 2025 energieneutraal te hebben, en de hele stad zonder mobiliteit in 2035, en inclusief mobiliteit in 2045.”
040goedbezig
Een van de activiteiten die voortkomen uit het duurzaamheidsbeleid van de gemeente is de lancering van het platform 040goedbezig: een plek waar inwoners hun sociale of groene idee kunnen plaatsen en zo anderen vinden om met hen mee te doen. Vanuit de gemeente werkt Kim Sleegers als projectleider aan het neerzetten van het platform. “Zij start binnenkort met een ‘roadtour’ langs potentiele partners en projecten. Zodra het platform meer ‘ body ‘ heeft gaan we een activatiecampagne starten.”
“We moeten innovatie stimuleren, anders redden we het niet”
Op het gebied van duurzaamheid doet Nederland het niet goed in Europa. “Maar we kunnen natuurlijk beginnen om in Eindhoven het goede voorbeeld te geven. In gebouwen zit de grootste uitdaging, maar over vastgoed dat niet van de gemeente is hebben we weinig te zeggen. Wat we wel kunnen doen is informatie of hulp bieden. Over zonne-energie bijvoorbeeld. We kunnen bedrijven, scholen, particulieren helpen bepalen of een dak geschikt is voor zonnepanelen. Energie040 helpt daarbij, bijvoorbeeld met voorlichtingsavonden en concreet advies. En dat begint te werken! Er zijn steeds meer gebouwen met zonnepanelen. Daarnaast werken we samen met de TU op het gebied van innovatie. We moeten innovatie stimuleren, anders redden we het niet.”
Sluit je aan
“We willen de inwoners een duwtje in de rug geven. ‘Nudge’ betekent letterlijk ‘duwtje in de rug’. Daarom kozen we ervoor gebruik te maken van het bestaande platform Nudge, een landelijk platform voor duurzame initiatieven. Wel met Eindhovens tintje natuurlijk. Het platform biedt handelingsperspectief aan mensen die iets goeds willen doen, maar niet weten hoe. Bijvoorbeeld: stel, je wil een moestuin beginnen. Maar je weet niet hoe. Dan vind je op 040goedbezig.nl andere initiatieven waar je je bij aan kunt sluiten.” Andere voorbeelden die Vanessa noemt zijn het ‘repair café’, waar vakkundige vrijwilligers je helpen om je kapotte spullen een tweede leven te geven, en het project ‘Operatie Steenbreek’, dat stadsbewoners stimuleert om stenen te vervangen door groen. “Maar alle projecten zijn even belangrijk hoor, er is geen onderscheid!”
Met je straat
“We geloven in de straataanpak. Als jouw straat meedoet, ben je sneller geneigd om aan te haken. Ook zoeken we zoveel mogelijk partners en willen op die manier technologie, kennis en design, verbinden aan het platform.”
“Op de website staan nu de eerste tien projecten. In september is er een duurzaamheidsconferentie waar de hele stad welkom is om mee te denken. Daarnaast organiseren we werkateliers. We gaan dan heel actief aan de slag met alle ideeën. Op 10 oktober is de dag van de duurzaamheid. Op die dag koppelen we de resultaten terug. “
“Als inwoners er gebruik van maken”
“040goedbezig is geslaagd als inwoners uit Eindhoven en de regio die stappen willen zetten richting een duurzame stad een meerwaarde zien in het platform en er dus gebruik van maken.”