Microbioloog en modeontwerper Anke Domaske ontwikkelde een textielvezel uit koemelk. De melkvezel QMILK is ecologisch en biologisch afbreekbaar en buitengewoon huidvriendelijk.
Anke Domaske werd gedreven door het idee om kleding te creëren die niet chemisch behandeld is. Ze kwam melkeiwitten tegen – en een proces dat al in de jaren dertig van de vorige eeuw werd ontwikkeld. Omdat het proces niet erg energie-efficiënt was en er geen milieubelastende chemicaliën nodig waren, bereidde ze het in haar eigen laboratorium voor de markt voor en kocht ze de benodigde apparatuur voor tweehonderd euro in een supermarkt. Ook het laboratorium in het Faserinstitut Bremen (Vezel- en Wolinstituut van Bremen) kwam goed van pas. Het kostte allemaal veel meer tijd dan gedacht, maar het kwam allemaal samen en Domaske had eindelijk een melkvezel die biologisch afbreekbaar was. Haar innovatie heeft sindsdien talrijke prijzen in de wacht gesleept.
Zacht als zijde
Het productieproces van de melkvezel klinkt een beetje als een recept. De basis is de caseïne in de melk die zich vormt in de vlokken van zure melk. De caseïne wordt gedroogd en gemengd met andere ingrediënten zoals bijenwas, tarwezemelen en water, en vervolgens verwarmd en gekneed. De resulterende massa wordt tot vezels geperst, waarvan na een thermisch droogproces draden worden gesponnen. Domaske gebruikte de machines in het Faserinstitut Bremen tijdens de ontwikkelfase. Inmiddels beschikt het bedrijf over een eigen productiefaciliteit in Hannover.
De melkvezel voelt zijdezacht aan op de huid, heeft een antibacteriële werking en is zowel waterbestendig als thermo-regulerend. QMilk kreeg een uitstekende beoordeling in de dermatologische test. De verzorging is ongecompliceerd: de stof is duurzaam en wasbaar in de machine.
Domaske leerde het kleermakersvak van haar grootmoeder. Tijdens haar studie lanceerde ze haar eigen modelabel Mademoiselle Chi Ch. Inmiddels wordt de vezel gebruikt door fabrikanten zoals Vaude. In navolging van de melkvezel heeft Domaske een huidverzorgingsreeks van koemelk ontwikkeld. Beide producten worden online verkocht. In samenwerking met een Italiaans bedrijf werd de melkvezel getransformeerd tot een fleece voor zakdoeken. Domaske is ook betrokken bij medische onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten op basis van melkvezels, hoewel deze nog niet klaar zijn voor de markt.
Een interview met de oprichter:
Wat motiveert jou? Welk probleem los je op en waarom is dat belangrijk?
We willen het verschil maken en problemen oplossen. Er zijn verschillende benaderingen. Maar bovenal maken we ons zorgen dat er veel melk wordt weggegooid omdat deze niet aan de voedselvoorschriften voldoet. Dit is een probleem dat zich bijvoorbeeld voordoet wanneer de melkwagen te laat bij de boer aankomt. Alleen al in Duitsland wordt jaarlijks twee miljoen ton melkafval weggegooid. Voor ons is deze melk een waardevolle grondstof die ons in staat stelt om melkvezels te produceren.
Wat was het grootste obstakel dat je hebt moeten overwinnen? Was er een moment dat je het wilde opgeven?
Er waren veel obstakels, maar het grootste obstakel was zeker het ontwerp van de vezel zelf. Onze eisen waren hoog. De melkvezel moest natuurlijk en duurzaam zijn. Maar ik heb nooit aan het idee getwijfeld – hoe groot het obstakel ook was.
Wat zijn tot nu toe de beste momenten geweest? Wat heeft je echt trots gemaakt op uw prestaties?
De grootste hoogtepunten waren de levering van mijn eerste machine, het eerste product op de markt en de Greentech Award in 2015.
Wat kunnen we in het komende jaar van jullie verwachten?
Er komen steeds meer producten op de markt, we kunnen toepassingen vinden binnen onder andere de schoenindustrie. Ook de fabrikanten met wie we samenwerken, zijn geïnteresseerd in ons vilt, waarbij melkvezels met wol worden gemengd, waardoor het een uitstekende klimaatregulerende werking heeft. Wol verwarmt in de winter en koelt af in de zomer.
Waar wil je dat je bedrijf over vijf jaar is – wat is het uiteindelijke doel?
Ons uiteindelijke doel is om een huis volledig uit QMILK te bouwen – dit is in theorie mogelijk!
Wat maakt deze innovatie beter of anders dan wat er al is?
We hebben een nieuw proces ontwikkeld dat ons in staat stelt om zeer duurzaam en zonder verspilling te produceren. Daarnaast recyclen we een stroom van bijproducten uit de voedingsmiddelenindustrie en maken we gebruik van de voordelen van de natuur.
Ben je geïnteresseerd in start-ups? Een overzicht van al onze artikelen over dit onderwerp vind je hier.