Een mens heeft gemiddeld acht uur slaap nodig. Dat kan van de ene tot de andere persoon wel verschillen. De individuele behoefte aan slaap varieert. Ook de leeftijd speelt daarbij een rol. Vooral kinderen hebben aanzienlijk meer slaap nodig, omdat ze nog steeds groeien en zich ontwikkelen. Schoolkinderen tussen zes en dertien jaar moeten negen tot elf uur slapen, adolescenten tot zeventien jaar tussen acht en tien uur. Steeds meer kinderen lijden echter aan slaaptekort en slaapstoornissen. Dit leidt er niet alleen toe dat ze overdag moe zijn en niet kunnen presteren. Op de lange termijn leidt het ook tot gezondheidsproblemen zoals obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten en depressies.
Onderzoekers van de Consiglio Nazionale delle Ricerche (CNR) in Avellino hebben nu een eenvoudige bloedtest ontwikkeld die aantoont of een kind te weinig slaapt. Dit blijkt uit de concentratie van bepaalde moleculen in het bloed, die gerelateerd zijn aan de slaapduur bij kinderen en jongeren. De zogenaamde microRNA’s laten zien of het slaapgedrag “overeenkomt met de gangbare aanbevelingen”, leggen Giuseppe Iacomino en zijn collega’s uit.
Invloed op het slaap -waakritme
In hun onderzoek, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift Experimental Physiology hebben de onderzoekers 111 schoolgaande kinderen en jongeren uit acht Europese landen onderzocht. De proefpersonen waren allemaal gezond en hadden geen overgewicht. Wel varieerde hun slaapduur. Daarom werden ze verdeeld in twee groepen: korte slapers en normale slapers. De onderzoekers gebruikten de wetenschappelijke slaapadviezen van negen uur voor kinderen jonger dan 13 jaar en acht uur voor adolescenten van 13 jaar en ouder als selectiecriteria.
Om erachter te komen of er voldoende of onvoldoende slaap wordt weerspiegeld in het bloedbeeld, concentreerden de onderzoekers zich op het aantal microRNAs. Ze zouden “een belangrijke rol spelen in de regulering van de genexpressie en kunnen ook het slaap-waakritme (24-uursritme, red.) en slaappatronen beïnvloeden”, zeggen de onderzoekers.
Bloedtest werkt beter dan vragenlijsten
Het resultaat van de bloedtesten toonde aan dat deelnemers aan de studie die niet goed sliepen, minder microRNA’s in hun bloed hadden dan normale slapers. De verschillen bleven bestaan, zelfs nadat de onderzoekers factoren zoals verschillende leeftijd of geslacht in de analyse hadden opgenomen. Een eenvoudige bloedtest en bepaling van de concentratie van microRNA’s zou daarom in de toekomst een betere indicatie kunnen geven of kinderen wel voldoende slapen dan door middel van een vragenlijst voor kind en ouders, benadrukken Iacomino en zijn collega’s. Bovendien zou dit ook informatie kunnen opleveren over hoe groot de kans is dat de kinderen gezondheidsproblemen en ziekten ontwikkelen die verband houden met slaaptekort.
Significante correlatie
Tegelijkertijd geven de wetenschappers ook toe dat er bepaalde beperkingen waren aan het onderzoek. De correlatie tussen de miRNA-concentratie en de slaapduur is statistisch significant. Toch moet dat wel met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. Levensstijlfactoren kunnen de resultaten mogelijk beïnvloeden. Toch had het toevoegen van extra variabelen aan de statistische modellen geen effect gehad op het verband met de slaapduur. Deze totale slaapduur werd overigens weer bepaald met behulp van zelfrapportagelijsten, wat ook tot meetfouten en onnauwkeurigheden kon leiden.
Alzheimer
De bevindingen van de Italiaanse wetenschappers zijn van bijzonder belang als men kijkt naar een studie van de Universeit van Uppsala. Daar ontdekten de onderzoekers dat zelfs een enkele slapeloze nacht – niet alleen bij ouderen, maar ook bij jongvolwassenen – leidt tot een toename van het tau-eiwit. Deposito’s van dit eiwit in de hersenen zijn een belangrijk kenmerk van Alzheimer en andere neurodegeneratieve ziekten.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
