Het zich steeds verder verspreidende Corona-virus beheerst het nieuws. Het lijkt erop dat een pandemie onvermijdelijk is. De wereld is in crisis. Toch heeft de geschiedenis ons geleerd dat juist op die momenten de mensheid tot creatieve oplossingen, innovaties en nieuwe inzichten komt. Innovation Origins inventariseert deze week welke innovaties ons juist door de Corona-crisis staan te wachten op technisch en wetenschappelijk gebied.
Het onderzoek loopt. Maar een succesvolle therapie voor COVID-19-patiënten is er nog steeds niet. Door het gebrek aan therapeutische mogelijkheden staat de gezondheidszorg momenteel onder enorme druk. Het is vooral belangrijk om ouderen en mensen met gezondheidsproblemen te beschermen, legt professor Harald Kessler van de Medische Universiteit Graz uit.
Medicijnen die al effectief waren tegen de precursorvirussen SARS-CoV en MERS-CoV lijken veelbelovend. Een proteaseremmer uit de anti-HIV-therapie van de geneesmiddelenfabrikant AbbVie heeft in eerste instantie succes gehad, zegt laboratoriumarts Kessler. De effectiviteit van dit middel tegen het huidige coronavirus (SARS-CoV-2) wordt momenteel getest in studies.
Sinds medio februari staat de longziekte die in de Chinese stad Wuhan is uitgebroken bekend als COVID-19, een wereldwijd geaccepteerde naam. Het virus heet ook wel SARS-CoV-2 omdat het vergelijkbaar is met het voorlopervirus SARS-CoV.
De Amerikaanse geneesmiddelenfabrikant Gilead is ook betrokken bij de ontwikkeling van geneesmiddelen tegen SARS-CoV-2. De breedspectrum- antivirale activiteit van het geneesmiddel Remdesivir is al aangetoond in diermodellen. Er starten nu twee klinische proeven in Aziatische landen en in landen met een hoog aantal gevallen. De huidige studie richt zich op de juiste doseringsduur van het geneesmiddel. Professor Kessler licht de actuele situatie toe.
Kan de infectie snel worden herkend?
,,De infectie kan snel worden herkend met de detectie van viraal RNA door middel van een keeluitstrijkje. De test wordt uitgevoerd met behulp van een real-time polymerase kettingreactie (qPCR). Het resultaat van de test is binnen ongeveer vier uur beschikbaar. De epidemie is de eerste in de recente geschiedenis die quarantainemaatregelen met zich meebrengt.
Wat is het effect van het isoleren van positief geteste personen?
Het isoleren van besmette personen is bedoeld om verdere verspreiding van de infectie te voorkomen. Door de verspreiding van de infectie te beperken, winnen we tijd. Die kan gebruikt worden om specifieke geneesmiddelen of een vaccin te ontwikkelen.
Hoe worden patiënten op dit moment behandeld?
Patiënten met milde symptomen hebben alleen een symptomatische behandeling nodig, of helemaal geen behandeling. Voor oudere patiënten en degenen die eerder gezondheidsproblemen hebben gehad of lijden aan ziekten van het immuunsysteem, zou een specifieke therapie geschikt zijn. Er zijn hier verschillende uitgangspunten. In lopende Chinese studies wordt onder meer een proteaseremmer gebruikt die reeds zijn werkzaamheid tegen SARS-CoV en MERS-CoV heeft aangetoond. Het eerste succes lijkt zich ook af te tekenen tegen de nieuwe SARS-CoV-2. Andere medicijnen, zoals Remdesivir, kunnen ook geschikt zijn.
Hoe werkt de proteaseremmer?
Het onderbreekt de replicatie van het virus. De proteaseremmer neemt de specifieke bindingsplaats op het enzym protease in beslag en voorkomt daarmee de werkimg ervan. Hierdoor kunnen de juiste viruscomponenten niet meer worden geproduceerd.
Er wordt gekeken naar persoonlijke contacten van patiënten. Hoe worden deze gegevens gebruikt?
Personen bij wie SARS-CoV-2 is vastgesteld, worden ofwel geïsoleerd en behandeld in een ziekenhuis, ofwel thuis in quarantaine geplaatst. Personen met wie de betrokkene contact heeft gehad, worden onderzocht, geïnformeerd en kunnen zo nodig ook in quarantaine worden geplaatst. Dit om ervoor te zorgen dat er geen verdere infecties optreden en de keten van de infectie wordt verbroken. Zolang de contactpersoon geen symptomen vertoont, worden er geen testen uitgevoerd. Alleen als er symptomen aanwezig zijn wordt er getest op SARS-CoV-2.
Welke factoren beïnvloeden de snelheid van verspreiding?
De snelheid van de voortplanting bepalen we aan de hand van het basisreproductiegetal R-naught (R-0). Dit is het gemiddelde aantal mensen dat een besmet persoon besmet. Hoe hoger de waarde, hoe groter de kans dat veel mensen besmet raken en hoe sneller het zich verspreidt. In het geval van SARS-CoV-2 besmet één besmette persoon tot drie personen. Ter vergelijking, de waarde voor mazelen is 12 tot 18.
Anderzijds is de snelheid ook afhankelijk van de incubatietijd, die in het geval van SARS-CoV-2 twee tot veertien dagen bedraagt (gemiddeld vijf tot zes dagen). Het kan dus tot 14 dagen vanaf het begin van de infectie duren voordat de symptomen zich ontwikkelen. Het virus vermenigvuldigt zich vooral in de epitheelcellen van de onderste luchtwegen en leidt tot overeenkomstige symptomen zoals droge hoest en keelpijn. De incubatietijd is afhankelijk van de besmettelijke dosis, d.w.z. hoeveel virus iemand heeft opgelopen.
Wat heeft de geneeskunde geleerd sinds de uitbraak van het coronavirus (SARS-CoV-2)?
Het sterftecijfer voor infecties met het nieuwe virus wordt momenteel geschat op maximaal drie procent. Dit ligt ver onder de tien procent van de SARS-epidemie in 2002 en 2003. Het sterftecijfer voor influenza is minder dan één procent. Maar het sterftecijfer kan tijdens de pandemie afnemen en zal dan naar verwachting vergelijkbaar zijn met dat van de griep. De reden hiervoor is dat gevallen met slechts (zeer) milde of geen symptomen meestal alleen achteraf worden geregistreerd. Het is vooral belangrijk op te merken dat het sterftecijfer voor SARS-CoV-2-infecties sterk leeftijdsafhankelijk is. Terwijl het ver onder één procent blijft tot de leeftijd van 50 jaar, stijgt het daarna sterk en is het bijna 15 procent bij mensen boven de 80 jaar.
Wat moet de geneeskunde nog leren over het coronavirus (SARS-CoV-2)?
Als we vaccins en een causale therapie willen maken, dan valt er nog veel te leren. Bestaande onderzoeksprojecten zijn nog niet ver gevorderd met de toepassing ervan. Zo is bijvoorbeeld de analyse van de plek waar het coronavirus zich aan de epitheelcellen koppelt, van groot belang voor de ontwikkeling van een vaccin. Dit is onlangs beschreven door Amerikaanse onderzoekers. Maar er zijn nog veel meer studies nodig. Ook is er altijd de mogelijkheid dat virussen genetisch veranderen. Mutaties die de kenmerken van het virus veranderen, moeten nauwlettend worden gevolgd.
In hoeverre kan de technologie het leerproces over het coronavirus (SARS-CoV-2) ondersteunen?
We gebruiken nu een ‘real-time’ polymerase kettingreactie (noot: een moleculair proces voor de amplificatie en detectie van DNA) om SARS-CoV-2 op te sporen. Het is een zeer sensitieve methode en levert een zeer specifieke kwalitatieve conclusie op. Op dit moment wordt het vooral gebruikt voor de diagnose van acute ziektegevallen. Over enkele maanden komt ook de opsporing van specifieke antilichamen van het type immunoglobuline-G (IgG) met behulp van de beproefde ELISA-technologie in beeld. Dit maakt het mogelijk om de werkelijke besmettingsgraad te bepalen.”
Via deze link leest u andere artikelen over het corona-virus
