Artsen hebben een bondgenoot in Virtual Reality (VR), die hen kan helpen om zich beter voor te bereiden op operaties. Een van de nieuwste voorbeelden komt van het Amsterdam Universitair Medisch Centrum (UMC), dat mixed reality gebruikt om 3D hologrammen van het hart en de hersenen te visualiseren, waardoor de nauwkeurigheid en voorbereiding voorafgaand aan complexe procedures worden verbeterd. Het initiatief verrijkt ook het medisch onderwijs en verbetert de kwaliteit van chirurgische ingrepen.
Waarom dit belangrijk is:
Door de vergrijzing van de wereldbevolking zullen we in de nabije toekomst meer hoogwaardige gezondheidszorg nodig hebben. Hulpmiddelen zoals virtuele, augmented en gemengde realiteit kunnen helpen het niveau van de behandeling te verhogen.
Mixed reality staat voor de samensmelting van de echte en de virtuele wereld om nieuwe omgevingen te creëren waarin fysieke en digitale objecten naast elkaar bestaan en in realtime op elkaar inwerken. In tegenstelling tot virtual reality (VR), waarbij gebruikers worden ondergedompeld in een volledig kunstmatige omgeving, of augmented reality (AR), waarbij digitale inhoud over de echte wereld wordt gelegd, combineert mixed reality beide om een meer interactieve en meeslepende ervaring te creëren. Chirurgen in het UMC in Amsterdam gebruiken de Microsoft HoloLens. Dit apparaat stelt gebruikers in staat om hologrammen te zien, te horen en er interactie mee te hebben binnen een omgeving zoals een operatiekamer.
De innovatieve aanpak van het UMC
In het Amsterdam UMC wordt deze technologie ingezet om de medische praktijk te verbeteren, met name op het gebied van neurochirurgie en hartchirurgie. Traditionele voorbereiding op operaties is vaak gebaseerd op 2D-beelden, waarbij chirurgen deze mentaal moeten reconstrueren naar een 3D-context – een proces met veel kans op verkeerde interpretaties. Met HoloLens bieden de holografische 3D-beelden echter een duidelijkere, nauwkeurigere weergave van organen, waardoor chirurgen procedures met meer precisie en vertrouwen kunnen plannen en uitvoeren.
De verschuiving van 2D naar 3D beeldvorming is aanzienlijk. Maarten Bot, neurochirurg in het Amsterdam UMC, benadrukt de oude uitdaging: “Als chirurg moet je het 2D-beeld in je hoofd omzetten in een 3D-beeld om de operatie te plannen.” Nu, met behulp van de nieuwste technologie, kunnen chirurgen een holografisch beeld van het hart of de hersenen van de patiënt recht voor zich zien, waardoor een meer intuïtieve en precieze chirurgische aanpak mogelijk wordt.
Medisch onderwijs en patiëntenzorg verbeteren
Deze sprong voorwaarts werd mogelijk gemaakt door de Innovatiesubsidie Amsterdam UMC, die de integratie van mixed reality technologie in de chirurgische voorbereiding financierde. De technologie heeft niet alleen invloed gehad op de operaties zelf, maar heeft ook een ondersteunende rol gespeeld in het medisch onderwijs. Onderzoeker Sulayman el Mathari legde uit dat ondanks de technologische vooruitgang, de medische wereld lange tijd afhankelijk is gebleven van zwart-wit 2D-beelden. Dit initiatief zal dat paradigma veranderen.
De implicaties van deze innovatie reiken verder dan de operatiekamer. 3D-brillen zijn geïntegreerd in het medische curriculum, waarbij co-assistenten en studenten veel enthousiasme tonen voor de technologie. Deze praktijkgerichte leerbenadering betrekt de volgende generatie medische professionals op een manier die traditionele methoden niet hebben. Daarnaast zal de patiëntenzorg verbeteren, omdat Amsterdam UMC van plan is HoloLens te introduceren tijdens operaties, waardoor operaties nog nauwkeuriger kunnen worden uitgevoerd.
Het Universitair Medisch Centrum Utrecht gebruikt al enkele jaren hologrammen die worden gegenereerd uit hersenscans om operaties voor te bereiden en patiënten te informeren over hun aandoeningen. De volgende uitdaging is het integreren van deze hologrammen tijdens de eigenlijke operaties voor verbeterde navigatie en veiligheid.
Samenwerking en mogelijkheden op afstand
Verder heeft de Britse National Health Service in het verleden gebruik gemaakt van Microsoft HoloLens en Surface Go voor samenwerking op afstand en het bekijken van patiëntinformatie tijdens operaties. Met Microsoft Remote Assist kunnen eerstelijnswerkers handsfree videogesprekken voeren en wat ze zien delen met experts via Microsoft Teams. Dit helpt niet alleen bij chirurgische procedures, maar verbreedt ook de mogelijkheden voor medische samenwerking over afstanden heen.
De integratie van mixed reality in medische omgevingen geeft duidelijk aan dat de sector bereid is om innovatie te omarmen voor betere resultaten. Chirurgen in Amsterdam UMC en daarbuiten blijven pionieren met deze technologieën en de potentiële voordelen voor de veiligheid van patiënten, de training van chirurgen en de algehele kwaliteit van de gezondheidszorg zijn enorm. Met voortdurende investeringen en onderzoek belooft de fusie van technologie en geneeskunde het landschap van de gezondheidszorg te herdefiniëren.